အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ား 2008 to 2011

အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားနဲ႔ သတင္းစာ ၂ ေစာင္မွ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ဘာသာေရး နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေၾကာ္ျငာမ်ား

ျမန္မာမ်ားစြာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၀၇ နဲ႔ ၂၀၀၈ မွာ အေမရိကားကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ မိဇိၹမ အင္တာနက္မွာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ စင္ကာပူက ကိုေပါ နဲ႔ မစိုး၀ွပ္တို႔ ဒီဘိတ္ေရးသားၾကတာကို ဖတ္ျပီး ယခင္က အိုးေ၀ (စင္ကာပူ) အဖြဲ႔သားမ်ား ပါစာရစ္က ကို၀င္းျမင့္ အိမ္မွာ အျပန္အလွန္မ်က္ႏွာဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တာကို သတိရမိပါတယ္။ ကိုေပါရဲ့ အျပဳသေဘာ ေရးသားထားခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္အေျခခိုင္မွ အမ်ားအတြက္္ ဒီမိုကေရစီကို လုပ္ႏိုင္မွာလား ဆိုတဲ့စကားလုံးပါပ။ဲ

ဆက္လက္ ဒီဘိတ္ Debအte လုပ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အခုလို စင္ကာပူက ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားသူမ်ား ကိုယ္ရပ္တည္ခ်က္အတြက္ ဘယ္သူမွ အားကိုးလို႔မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရုန္းကန္ေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ အေမရိကန္က သတင္းစာအေၾကာင္း Information ကိုဖတ္ရသူ စင္ကာပူ၊ ထိုင္း၊ မေလးရွားေရာက္ ျမန္မာမ်ားအဖို႔ေတာ့ ငါတို႔က ဒါၾကည့္ျပီး ဘာလုပ္ရမွာလဲ ေမးေကာင္းခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ စင္ကာပူကို အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္းနဲ႔ လွမ္းၾကည့္တဲ့အခါျမင္ရတဲ့အျမင္ေလးပါပဲ။ အႏွစ္၄၀ ေက်ာ္အတြင္းမွာ ျမန္မာျပည္တြင္း၊ စင္ကာပူ နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ျမန္မာမ်ားအေျခအေန အမ်ားၾကီးေျပာင္းလဲသြားပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ စက္တင္ဘာ ၂၀၀၇ ဘုန္ၾကီးအေရးအခင္း အျပီးမွာ ၂၀၀၈
အတြင္းျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ “Vote NO” ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ၊ ေမ ၂၀၀၈ က အံ့ၾသဘြယ္ရာ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းအျပီး စင္ကာပူက ျမန္မာဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ႏွိပ္ကြပ္၊ ေနထိုင္ခြင့္ပိတ္ပင္ျခင္းမ်ားကို စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမ်ားကို Helpless ပံုစံၾကည့္ေနရတာ ေတာ္ေတာ္ေလး၀မ္းနည္းမိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာမ်ား ခက္ခဲတယ္ဆိုတာ ျမန္မာျပည္တြင္းက ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ားရဲ့ အနစ္နာခံမႈ လုပ္ရပ္မ်ားအေပၚမွီေနရပါတယ္။ အားလံုးလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားက ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ မိမိရပ္တည္ေရးအတြက္ ပထမ က်ိဳးစားရမွာကေတာ့ ေျမၾကီးလက္ခတ္ မလဲြပါပဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလည္း အဖမ္းမခံရေရး ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ရင္း ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ရေပမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ့ နည္းလမ္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲပါပဲ။ နအဖ နည္းလမ္းကေတာ့ ထင္ရွားေနပါတယ္။ မစြန္႔စားခ်င္တဲ့သူေတြ၊ ေအးေအးေနခ်င္သူေတြ နဲ႔ သူခိုးဓါျပ၊ ရိုက္စားေတြပဲ နအဖနဲ႔လံုးလည္ခ်ာရိုက္ေနပါတယ္ (ျမန္မာျပည္မွာ ကလိမ္ဆက္လုပ္မရလို႔ စင္ကာပူ လြင့္လာ သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနျပီဆိုပဲ)။

စင္ကာပူေရာက္ ဒီမိုကေရစီ ဘက္ေတာ္သား ျမန္မာမ်ားကို ဂုဏ္ယူခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚစုကို ဗဟိုမွာထားျပီး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေအာင္ျမင္စြာလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အိုဘီပီ ဆိုတဲ့လူငယ္အဖြဲ႔သားမ်ားကို ေလးစားမႈၾကီးမားလွသလို လမ္းျပၾကယ္ စာၾကည့္တိုက္ လုပ္အားေပးမ်ားကိုလည္း ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။ တျခားအဖြဲ႔မ်ားျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယန္ ဘာသာေရးအသင္းမ်ား။ ေပၚလီတက္ကနစ္အဖြဲ႔မ်ား၊ စင္ကာပူတကၠသိုလ္မ်ားက
ျမန္မာေက်ာင္းသားအဖြဲ႔မ်ား၊ ျမန္မာျပည္ကို ဒီမိုကေရးစီျဖစ္ေစလိုတဲ့ ခြေဒါင္း ျမန္မာစီးပြားေရးသမားမ်ား၊ ျမန္မာကလပ္၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား စသည္တို႔ကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ အားလံုးက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းေစျပီး ျမန္မာျပည္ၾကီးကို အနည္းဆံုး ထိုင္းႏိုင္ငံေလာက္ အဆင့္ရွိတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေစလိုပါတယ္။

အေမရိကန္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကေတာ့ ျမန္မာျပည္မေျပာပါနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ စင္ကာပူေတာင္ မက်င့္သံုးႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားကို အခမဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လက္ေတြ႔သင္ၾကားေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ အေမရိကန္က ထိပ္တန္းမွာ ပါ၀င္ေနတာ ဘယ္သူမွ မျငင္းႏိုင္ပါဘူး။ ၂၀၀၈ မွာ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ခြတ္ခြတ္လန္ ခံေနရျပီး တရုပ္၊ စင္ကာပူ စီးပြားေရးအေျခအေန ေကာင္းေနပါတယ္။

အေမရိကန္လူမ်ိဳးေတြလည္း တရုပ္ျပည္ထုတ္ လူသံုးကုန္ပစၥည္းမ်ားကို မွီခိုေနရရွာပါျပီ။ အေမရိကန္ သမၼတသစ္ေရြးပြဲလဲ ေနာက္၂လအၾကာမွာ ျပီးသြားေတာ့မယ္။

အမ်ားထင္တဲ့အတိုင္း လူမဲကျပား အိုဘားမားပဲ ရမယ္လို႔ ေျပာေနေတာ့ အသံထြက္ျခင္းတူတဲ့ ဘားမာ Burma အတြက္မ်ား ေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြေပၚလာမလား အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ား ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါတယ္။ စင္ကာပူေရာက္ျမန္မာမ်ားကေတာ့ အအုပ္လိုက္၊ အသင္းလိုက္ ပါပဲ။ ၂၀၀၈ မွာ စင္ကာပူစီးပြားေရးေကာင္းေတာ့ အလုပ္သမားကအစ
ပညာတတ္မ်ား၊ သူေဌးမ်ားလည္း အားလံုး စကၤာပူကို ျပံဳေရာက္လာၾကတာ အားလံုးအသိပါပဲ။ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔ မေလးရွားေရာက္ျမန္မာမ်ားလည္း အေမရိကန္ကို ဒုကၡသယ္အျဖစ္ UNHCR အစီအစU္နဲ႔ အၾကီးအက်ယ္ ေရြ႔ေျပာင္းေပးေနဆဲပါပဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃လေလာက္က အေမရိကန္ကို ဒုကၡသယ္အျဖစ္ေရာက္လာတဲ့ ထိုင္းနယ္စပ္က ဇနီး၊ကေလး၂ေယာက္နဲ႔ ဆန္ဖရန္စစၥကိုေရာက္လာသူကို ေမးျမန္းၾကည္ေတာ့ ဒီပုဂၢဳိလ္လည္း အလြန္ စိတ္ဓါတ္ က်ေနပါတယ္။ သူ႔ဇနီးနဲ႔ ကေလးငယ္ ၂ေယာက္ကေတာ့ တက္ၾကြေနတယ္။

အေမရိကားမွာ ဒုကၡသယ္ျဖစ္ေစ၊ Migrအnt လာလုပ္သည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာအားလံုး စိတ္ဓါတ္က်ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ စင္ကာပူကို အလုပ္လာလုပ္သူမ်ား စိတ္ဓါတ္က်တယ္ဆိုတာ တႏွစ္၊၂ႏွစ္နဲ႔ အဆင္ေျပရင္ ေျပသြားႏိုင္တယ္၊ အေမရိကားကေတာ့ အနည္းဆံုး ၅ႏွစ္ေလာက္ ေစာင့္ရမဲ့ကိန္းပါပဲ။

ျမန္မာမ်ားစာြ အေမရိကားကို ေရာက္လာခဲ့ျပီး [အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာမ်ား (မိဇိၹမ)] အလြယ္ကူဆုံးျဖစ္တဲ့ ေနထိုင္ခြင္ အsylum ေရွာက္ရင္ေတာ့ အ ေႏွးနဲ႔အ ျမန္ အ ိုေကသြား ႏိုင္တယ္။ အ လုပ္ရွာမယ္ H1 ဗီဇာ၊ ေက်ာင္းသားဗီဇာကဆင့္ Green Card ေျပာင္းမယ္။
စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ Business Visa ၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး ဗီဇာမ်ားကတဆင့္ အ ေမရိကန္မွာ ေနထိုင္ရင္း ၅ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း အ ေမရိကန္ႏိုင္ငံသားအ ျဖစ္ ရရွိေရး ၾကိဳးစားေနသူမ်ားလည္း အ မ်ားၾကီးပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ကိုင္ထားသူမ်ားအ တြက္ အ င္မတန္ခက္ခဲေပမဲ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံသား Pအssport ကိုင္ထားသူမ်ားအ တြက္ ေတာ္ေတာ္လြယ္ကူပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စင္ကာပူကို အ ေမရိကန္အ စိုးရနဲ႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ားက ေတာ္ေတာ္ေလးစားၾကတယ္။ အ ေမရိကန္ အ စိုးရကိုယ္တိုင္ကလည္း မြတ္ဆလင္၂ႏိုင္ငံ (မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား) ၾကားမွာရပ္တည္ေနတဲ့ စင္ကာပူကို အ သံုးခ်ျပီး တရုပ္၊ အိႏိၷယၾကားက အေရွ႔ေတာင္အာရွမွာ ေနရာယူထားတယ္။ အသံုးခ်ေနက်
ဖိလစ္ပိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကို သံုးတာကတပိုင္း၊ စင္ကာပူက်ေတာ့ လူမ်ိဳးစြဲသိပ္မၾကီးတဲ့အ ျပင္ စီးပြားေရးကလည္း အရမ္းတိုးတက္ေနေတာ့ အေမရိကန္ၾကီးကိုယ္တိုင္ အ ထင္တၾကီးျဖစ္ေနတာ လီကြမ္းယူအစိုးရကိုပဲ Credit ေပးရမွာပါပဲ။

 ေအာက္ကဇယားကို ၾကည့္ပါ၊ အႏွစ္၄၀ အ တြငး္ တအားၾကိဳးစားလိုက္တာ အ ာရွမွာ GDP တဦးခ်င္းအ ျမင့္ဆံုးေရာက္သြားျပီ။ ကမၻာ့အ ဆင့္မွာေတာင္ အ ဆင့္၂၀ ေလာက္ေရာက္ေနျပီ။ (2011 တြင္ အဆင့္၁ GDP per capital PPP သို႔ေရာက္သြားပါသည္။)

ျမန္မာလူမ်ိဳးဆိုေတာ့ စိတ္ပ်က္ပ်က္နဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံအ ေျခအ ေနကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အ လိုေလး အ ႏွစ္၄၀ စစ္အ စိုးရက အ ရမ္းၾကိဳးစားလိုက္တာ့ အာရွဘိတ္ခ်ီးျဖစ္ေနပါလား။ ျမန္မာမ်ား ျပည္ပမွာ ၃ သန္းေက်ာ္ ကေသာင္းကနင္းရုန္ကန္ေနရတာ ခရစ္ယန္က်မ္းစာထဲက ဂ်ဴးလူမ်ိဳး (အ စၥေရး) ေတြ သူတို႔ျပည္ကို ဘာဘီလံု (ယခု အ ီရတ္ျပည္) ကဖ်က္ဆီးျပီး ကမၻာအႏွံထြက္ေျပးသြားရသလိုေတာ့ မဆိုးေသးပါဘူး။ အေကာင္းျမင္ရင္ေတာ့ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား အထူးသျဖင့္ စင္ကာပူေရာက္ျမန္မာမ်ား ျမန္မာျပည္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို ေျပာင္းလဲေစေရးအ တြက္ အေရးပါလာေတာ့မယ္ လို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ျမန္မာဒုကၡသည္အေရတြက္ 9776 (2007), 12,852 (2008), 18,275 (2009).

http://www.acf.hhs.gov/programs/orr/data/refugee_arrival_data.htm
(Refugee in USA)

အ ေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ား ဘာလုပ္ေပးႏိုင္သလဲ။ ထံုးစံအ တိုင္း ကိုယ္ေရာက္တဲ့ေနရာကို အေကာင္းဆံုးထင္တတ္တဲ့ လူ႔ဗီဇအ တိုင္း ကမၻာ့မွာ အ င္အ ားအ ၾကီးဆံုး၊ အ ခ်မ္းသာဆံုး
အေမရိကန္ေရာက္ျမန္မာမ်ားကလည္း သူတို႔သည္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအတြက္ အေရးအ ပါဆံုးထင္တာ မဆန္းပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အားလံုးလက္ခံတာ ျပည္တြင္းက ျမန္မာမ်ားသာလွ်င္ အ ဓိကျဖစ္တာ သိေပမဲ့ အ ေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားကလည္း စစ္အ ာဏာရွင္စနစ္ကို ေျပာင္းလဲေစေရးအတြက္ သူတို႔သာလ်င္ အေရးပါေနတယ္ လို႔ထင္ၾကတာမဆန္းပါဘူး။ တေလာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ပူပူေႏြးေႏးြ ျမန္မာတUီး
ျမန္မာျပည္သူ မိန္းကေလးကို လက္ထပ္ယူဖို႔ ျမန္မာျပည္တြင္းကို ျပန္သြားတယ္။ ဗီဇာ ၁လရေပမဲ့ ပိုျပီးေနခ်င္ေတာ့ Visa Extension လုပ္ရတယ္။ ျမန္မာ့လူ၀င္မႈဌာနကို လပ္ထိုးေတာ့ ျမန္ျမန္အ ဆင္ေျပတာေပါ့။ FRC ႏိုင္ငံျခားသားအ ျဖစ္ ေလ်ာက္ရင္ တႏွစ္တခါ Renew လုပ္တဲ့ ဗီဇာလုပ္ေပးမယ္ဆိုျပီး ကမ္းလွမ္းလာတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ စစ္အ စိုးရက ျမန္မာလူမ်ိဳး အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားကို ျမန္မာလူမ်ိဳး စင္ကာပူႏိုင္ငံသားထက္ ပိုျပီးဂရုစိုက္တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ အခက္အခဲမ်ား ၾကံဳေနတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအ ဖြဲ႔သားမ်ား အတြက္ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ ပတ္စပို႔ကို စြဲျမဲစြာ ကိုင္ေဆာင္ ထားသူမ်ားကို ေလးစား ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသား၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားေျပာင္းလဲသြားသူ ျမန္မာမ်ားကလည္း ေရာက္ရာအ ရပ္မွာ ျမန္မာအ ခ်င္းခ်င္း ယိုင္းပင္းေနတာေတြ ေတြ႔ေတာ့လည္း ေက်နပ္မိပါတယ္။ အခက္အ ခဲ ၾကံဳေတြ႔စဥ္မွာ စိတ္ဓါတ္ခိုင္မာဖို႔၊ ကိုယ္ခႏၱာက်န္းမာဖို႔ အ လြန္အ ေရးၾကီးပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားအ တြက္ အ ကယ္ဒမစ္ ပါေမာကၡေဟာင္း ေဒါက္တာ ဆလိုင္းထြန္းသန္းရဲ့ မေလွ်ာ့ေသာ လံု႔လနဲ႔ ပညာေရးၾကိဳးစားခဲ့ျခင္း ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားအ တြက္ အ လံမလွဲ အ တုယူစရာပါပဲ။ ေအာက္တိုဘာ ၅၊ ၂၀၀၈ မွာ Northern Illinois University ျမန္မာပညာရပ္ကြန္ဖရင့္ကို ျမန္မာပညာရွင္မ်ားစြာ အကယ္ဒမစ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ စာတမ္းမ်ား ဖတ္ၾကမယ္သိရပါတယ္။ ၂၀၀၆ တံုးက စင္ကာပူ National University (Singအpore) မွာ Burma Conference လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။

စိတ္၀င္စားသူမ်ားအတြက္ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာအ မ်ားဆံုးေနထိုင္တဲ့ ေလာ့စ္ အိန္ဂ်ယ္လိ က ျမန္မာသတင္းစာ ႏွစ္ေစာင္က စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ဘာသာေရး နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေၾကာ္ျငာမ်ားကို ထည့္ေပးလိုက္ပါတယ္။

အ ားလံုးရြင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ။

ဆန္းသစ္
ႏို၀င္ဘာ ၂၀၀၈

မိဇိမေဆာင္းပါးကို Revised on Sep-2011. ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ား၊ အုတ္တစ္ခ်ပ္၊ သဲသစ္ပြင့္အေနနဲ႔ ျပည္ေတာ္ျပန္သင့္ျပီလား