Babylon စာအုပ္အညြန္းႏွင့္ျမန္မာမ်ား၊ တိုးတက္ၾကီးပြားေရး ၂၀၁၇
ယခု သမၼတအိုဘားမား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးက ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားသည္ အီးယူ EU ဥေရာပအဖြဲ႔အစည္းျဖင့္ စုေပါင္းကာ အေမရိကန္ႏွင့္တရုပ္တို႔ကို ကာကြယ္ရန္ၾကိဳးစားေပမဲ့လည္း၊ ငါဝါဒ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံဝါဒေၾကာင့္ အီးယူစီးပြားက်ဆင္းရပါတယ္။ အဂၤလန္လည္း အီးယူက ထြက္သြားျပီး၊ သေဘၤာသေဌးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဂရိႏိုင္ငံသည္ ေဒဝါလီခံရတယ္။ ေပ်ာ္ပါးစီးပြားႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလည္း စီးပြားမေကာင္းပါ။ ဂ်ာမဏီတစ္ခုသာ စီးပြားေတာင့္တင္းေသာ္လည္း စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ ၂၀၁၇ အီးယူ ၂၈ႏိုင္ငံမွာ ပိုျပီးခက္ခဲေနၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ကေတာ့ အံ့ၾသဘြယ္သယံဇာတမ်ားစြာကို အစိုးရက စနစ္ေကာင္း၊ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး၊ ကမၻာ့စစ္အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး အျဖစ္၊ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အဆိုးဝါးဆံုး စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေစ်းကြက္ ပ်က္သြားေသာ Great Depression ၁၉၃၀ အခ်ိန္က လူမ်ားအလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျပီး၊ ေက်ာင္းပညာပဲတက္၊ စားေသာက္၊ေအးေအးေဆးေဆး ေနခဲ့ၾကသည္။ ေအးေအးေဆးေဆး ေနရေအာင္လည္း အေမရိကန္အစိုးရႏွင့္သူေဌးၾကီးတခ်ိဳ႕က ျပည္တြင္းဖူလႈံမႈ၊ လယ္ယာ၊အလုပ္ရံုဘံုစခန္းမ်ားစြာ ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု ငတ္ျပတ္မသြားႏိုင္ေအာင္ သယံဇာတႏွင့္ျပည္သူနိတိ Moral Ethnic အေျခခံရွိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္စစၥတမ္ ဆိုေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္စိတ္ထားကို ပညာတတ္အသိုင္းဝိုင္းတြင္ အေသရိုက္ထည့္ထားျပီးျဖစ္သည္။ ေငြစကၠဴတြင္ In God We Trust ဟု ဘုရားသခင္ကို အားကိုးသည့္ စိတ္ဓါတ္မ်ားျဖင့္ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါမွာ အေမရိကန္လည္း တရုပ္ျပည္၏ တိုးတက္၊လႊမ္းမိုးမႈ အရိပ္ေအာက္ကို က်ေရာက္မသြားဖို႕ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။
အေမရိကန္သမိုင္း၏ စီးပြားေရးကပ္ ၂၀၀၈မွာ တဖန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘဏ္မ်ားစြာ ျပိဳလဲျပီး၊ အိမ္ေျမေစ်းကြက္ပ်က္စီးသြားခ်ိန္ျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ဗီယက္နမ္မ်ားစြာ ၁၉၇၅ စစ္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အေျခခ်ခဲ့ၾကျပီး လူဦးေရ၂သန္းခန္႔အထိျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္-အေမရိကန္မ်ားစြာ ၾကီးပြားတိုးတက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားစြာလည္း ၂၀၀၇ စစ္အာဏာရွင္ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ကန္သို႔ အေျခခ်ခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမမ်ိဳးဆက္က ပညာမတတ္ေတာ့ အလုပ္ၾကမ္းေတြ႔ဲလုပ္ၾကရပါတယ္။ နာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ တစ္ခုမွာ သားသမီးေတြ ပညာတတ္၊လူလတ္တန္းစားမ်ားအျဖစ္ တိုးတက္လာၾကပါတယ္။ ေရာက္ကာစမွာ အမ်ားစုမွာ စီးပြားေရးၾကပ္တည္းမႈကို ခံေနရဦးမည္ျဖစ္ေပမဲ့ မိမိ မိသားစု လြတ္ေျမာက္ရန္ အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ရွားျပီး အလုပ္ၾကိဳးစား၊ ေခြ်တာစုေဆာင္းရပါတယ္။
၂၀၀၈ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းခံေနရျခင္း
အေမရိကန္က အၾကီးက်ယ္ဆံုးဆိုတဲ့ နံပါတ္၁ City Group Bank တံုလႈပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ေလာက္အေၾကြးတင္ေနတဲ့ US$ 7 Trillions (ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၀၀၀၀၀၀၀ ေက်ာ္) ကေန 11 Trillions ကိုရုတ္ခ်ည္းတက္သြားပါတယ္။
ေဘဘီလံုမွ ဆိုတဲ့ ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ ေငြစုဖို႔ အားေပးပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ အစိုးရက ေငြစုပါလို႔ ေအာ္ေနေပမဲ့လည္း သူကိုယ္တိုင္က ေငြကို အရမ္းသံုးျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာ၊ ဒီမိုကေရစီ ဘာညာေအာ္ျပီး စစ္အင္အားေတြမွာ အထူးသံုးစြဲျပတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုျပီး ေရွ႔ေနနဲ႔ဆရာ၀န္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ေငြအရမ္းသံုးျပီး မလိုတဲ့အလုပ္ေတြ အေသးစိတ္ေရွာက္လုပ္ျပေတာ့ ျပည္သူျပည္သားေတြလည္း ဖခင္အစိုးရလုပ္တဲ့အတိုင္းလိုက္လုပ္လိုက္ၾကတာ ၂၀၀၈မွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ကယ္ပါဗ်ိဳ႔လို႔ ေအာ္ရေတာ့တယ္။ ဟို လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၂၀ တံုးက ရုရွားႏိုင္ငံၾကီး စီးပြားေရးဒဏ္ေၾကာင့္ယညူကလီယာေတြစြန္႔ျပီး၊ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားစြာ ကြဲထြက္သြားရတာ အမွတ္ရမိပါေသးတယ္။ အခုအေမရိကားကေတာ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းေတြၾကံဳေတာ့ ေနာက္ဆံုး လူျဖဴေတြမႏွစ္သက္လွေပမဲ့လည္း မတတ္သာပဲ လူမည္းသမၼတ အိုဘားမား အႏိုင္ရရွိျပီး ေဂ်ာ့ဘြတ္ခ်္ခမ်ာ မွားသြားပါတယ္ ေတာင္းပန္ရင္း အေမရိကားသစ္ကို ၂၀၀၉မွာ ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြ မြဲသြားပါသလဲဆိုတာကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း လူပိန္းတေယာက္အျမင္နဲ႔ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
၁။ စစ္အင္အားအတြက္ အသံုးလြန္လြန္းျခင္း
၂။ လူအခြင့္အေရးကို အရမ္းမ်ားတဲ့အတြက္ ယိုေပါက္ေတကြ ို ပိတ္မရျဖစ္ေနျခင္း
၃။ လူမ်ားကလည္း ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္းေၾကာင့္ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးအေၾကြး၀ယ္ေနၾကျခင္း။
ဒီအခ်က္၃ခ်က္ကို ေရးသားပါမယ္။
ပထမ အခ်က္၂ခ်က္ကေတာ့ ေငြစု၊စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္းနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ အစိုးရပိုင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မထည့္ေတာ့ပါဘူး။ နံပါတ္(၃) ကိုပဲ ေရးပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမ်ား ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကို အၾကမ္းဖ်င္းေဖၚျပမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႔လည္း တိုက္ဆိုင္သည္ရွိခဲ့ေသာ္ ထိုသူမ်ားကိုသာ ရည္ရြယ္ပါေၾကာင္း ၾကိဳတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။
၃။ လူမ်ားကလည္း မေယာင္ရာဆီလူးအလုပ္မ်ား၊ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးနဲ႔ ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္း ..
အေမရိကားေရာက္ျမန္မာမ်ား စိတ္ေနသေဘာထား
ကမၻာ့အင္အားအၾကီးဆံုးႏိုင္ငံကို ေရာက္လာတယ္ဆိုေတာ့ အလည္အပတ္ေရာက္တာေတာင္ ေရာက္ဖူးတယ္ဘ၀ျမင့္သြားေသးတာပဲ။ တကယ္ေရာက္ျပီး တကယ္ Green Card, Citizen ျဖစ္သြားျပီဆိုရင္ေတာ့ ေျပာမေနပါနဲ႔။ အရမ္းဘ၀ျမင့္စရာၾကီးပါပဲ။ ေရာက္ဖူးသူေတြလဲ အေမရိကား Green Card ဘယ္လိုရေအာင္ယူရင္ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားမိၾကမွာပဲ။ ရဖိုကလည္း ပညာတတ္ အျပစ္မက်ဴးလြန္သူဆိုရင္ သိပ္ၾကီးမခက္ခဲပါဘူး။ အေမရိကားေရာက္ျပီး ၅ႏွစ္၊ ၁၀ႏွစ္ ၾကာတဲ့အခါ စုေဆာင္းေငြနဲ႕ အိမ္ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႕လဲ သိပ္မခက္ခဲပါဘူး အထူးသျဖင့္ ကာလီဖိုးနီးယား (အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခ) နဲ႔ နယူးေယာက္၊၀ါရွင္တန္ (အေရွ႔ပိုင္းကမ္းေျခ) မ်ားမွာ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးျဖစ္လို႕ အေျခခ်စရာေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာမ်ား အိမ္ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္၊ လူေနမႈစရိတ္နဲ႕ အိမ္ေစ်းေတြၾကီးတာကိုး။ အလယ္ပိုင္း Texas တ၀ုိက္ျပည္နယ္မ်ားကေတာ့ လူေနမႈစရိတ္ သိပ္မၾကီး၊ အိမ္ေစ်းလဲမၾကီးေတာ့ စုေဆာင္းမိတယ္၊ အိမ္ပိုင္ၾကတယ္။ အလယ္ပိုင္းေဒသကေတာ့ စီးပြားေရးကပ္ျဖစ္လာလည္း သိပ္မခံရပါဘူး။ အိမ္ေစ်းက တအိမ္ကို ၅ေသာင္းကေန တသိန္းေက်ာ္ေလာက္ပဲရွိတယ္။ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ ၃သိန္းကေန ၇သိန္းအထိေစ်းရွိတယ္။ နယူးေယာက္မွာေတာ့ ၂သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကား ဘယ္ျပည္နယ္ေရာက္ေရာက္ပါေစ အလုပ္လုပ္ခက တနာရီကို ေဒၚလာ ၁၀ ပတ္ပန္းက်င္ေလာက္ရၾကေတာ့ တလဆိုရင္ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ နဲ႔ ၂၅၀၀ ၾကားမွာ လူတိုင္းရၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ မေလာက္ငွၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျဖဳန္းတဲ့အလုပ္ကို အားေပးေနတဲ့ အစိုးရလုပ္ပံုေတြကို အတုယူျပီး အေၾကြးေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ အေမရိကန္ေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ျပိဳင္ဆိုင္ေနၾကတာေၾကာင့္ပါ။ ဘယ္လို ေငြေတြကုန္သြားပါသလဲ ဆိုတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းပါတယ္။
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
အိမ္ေစ်းက ၾကီးေတာ့ အေမရိကားမွာ စားစရိတ္နဲ႔အစားအစာေပါေပမဲ့ ေနစရိတ္ကေတာ့ အေတာၾကီးလွပါတယ္။ အိမ္စရိတ္ကို တလ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ေပးရေတာ့ေတာ္ရံုနဲ႔ မခံႏိုင္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ႏွစ္ေလာက္က အလုပ္ရရင္ အိမ္၀ယ္လို႔ရတယ္။ တလကိုလစဥ္ ၁၅၀၀ေလာက္ ေပးရင္ ရတယ္ဆိုေတာ့ အိမ္ေထာင္လစာက တလကို ၅၀၀၀ေက်ာ္လို႔ အိမ္၀ယ္ျပီး၊ အိမ္မွာပဲ ေငြစုမယ္အၾကံနဲ႔ လက္ငင္းေပးေငြမရွိလဲ အိမ္ေကာက္၀ယ္ပစ္ၾကတယ္။ အိမ္ပိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ပိုျပီး ဂုဏ္ရွိတာကိုး။ ဘဏ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကလည္း ေငြေခ်းစားတယ္။
ဘဏ္ရဲ့ အဓိကလုပ္စားတာကေတာ့ အတိုးယူတာပဲ။ အတိုးကို အမ်ားဆံုးယူမယ္။ အရင္းကို အနည္းဆံုး ဆပ္ခိုင္မယ္။ ႏွစ္ၾကာၾကာေခ်းစားမယ္ ..နဲ ေငြေခ်းစားတဲ့အလုပ္ပဲ။ ဘဏ္ထဲမွာ ေငြစုတာလည္း ေသခ်ာေပါက္ရံႈတယ္ဆိုတာ လူေတြနားမလည္ၾကဘူး။ ဘဏ္မွာ ေငြ၁၀၀ တႏွစ္စုရင္ အတိုးက ၁ရာႏံႈးပဲေပးတယ္။ ရတဲ့အတိုးအေပၚ အစိုးရက ၃၀ရာႏႈံးအခြန္ေကာက္ျပီး ေငြေဖါင္းပြႏႈံးက ၁၀ရာႏႈံးေလာက္ရွိေတာ့ ဒီႏွစ္ ေငြ၁၀၀က ထမင္း၁၀ခါ စားလို႔ရေပမဲ့၊ ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ ၈ခါပဲ သြားစားလို႔ရသြားျပီ။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရးသမားေတြက ဘဏ္မွာပိုက္ဆံမထားဘူး၊ Property ၀ယ္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ဟုတ္တယ္ဆိုျပီး အိမ္ေတြ စေဘာ္မေပးရပဲ အေၾကြးနဲ႔ ၀ယ္ၾကတယ္။ ၂၀၀၈၊ ၂၀၀၉ မွာ အေမရိကန္မွာ အိမ္ေတြျပန္အပ္လိုက္ၾကတာ Morgage Industry ျပိဳလဲက်သြားေတာ့တာပဲ။ အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားစြာလဲ အိမ္ျပန္အပ္ရတဲ့ဘ၀ ေရာက္သြားရွာတယ္။ အိမ္မအပ္ပဲ လစဥ္ေပးေငြကမ်ားျပီး၊ လစာက နည္းလာေတာ့ အိမ္ကို လူငွားတင္ရေတာ့တယ္။ အိမ္ကို ၂ျခမ္းခြဲျပီး ငွားစား .. အခန္းေတြကို မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ စုေပါင္းေနၾကရတယ္။ အိမ္ရွင္မွာအျမက္မရွိဘူး။ ကိုယ္အိမ္ေနတဲ့လူေတြ အလုပ္မျပဳတ္ပါေစနဲ႔ ဆုေတာင္းေနရတယ္။ အိမ္မငွားရေတာ့ဘူးဆိုရင္ အိမ္ရွင္က တလဆို၊တလ ေတာ္ေတာ္နစ္နာတာေပါ့။ စီးပြားေရးကပ္ဆိုတာ ဒါပါလား။ အားလံုး အကုန္ နစ္နာေနတယ္ ဆိုတဲ့အထဲ အလုပ္လုပ္သူ လူတန္းစားကေတာ့ အနားဆံုးပါပဲ။ ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္း သမတအိုဘားမား လက္ထက္မွာ အိမ္ေစ်းေတြ ျပန္က်သြားျပိး၊ အလုပ္ကိုင္နဲ႕စီးပြားျပန္ေကာင္းလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္၀ယ္ဖို႕ ဆိုေတာေတာ့ အလုပ္အကိုင္ေသခ်ာမွပဲ ဘဏ္ကေငြေခ်းျပီးမွ ၀ယ္ရဲၾကပါေတာ့တယ္။ ဘဏ္ေတြကလည္း စီးပြားပ်က္ကာလလို အလြယ္တကူ ေငြမေခ်းေတာ့ပါဘူး။
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
ကားကိုလည္း အေမရိကားေရာက္သူမ်ား မ၀ယ္မေနရ ၀ယ္ရရွာပါတယ္။ ကားမ၀ယ္ပဲ Public Transportation ဆိုရင္ ေစ်းၾကီးတယ္။ အခ်ိန္ကုန္မယ္။ ကားကို အသစ္၊အေကာင္းစားကား ၀ယ္လိုက္ရင္ အေၾကြးနဲ႔ဆို တလ ေဒၚလာ ၆၀၀ ပဲေပးရတယ္ ဆိုျပီး ၀ယ္ျပစ္လိုက္တယ္။ ကားေဟာင္း တိုယိုတာ ၀ယ္ဖို႔ ၅၀၀၀ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ အသစ္ကို ေဒၚလာ ၆၀၀ပဲေပးျပီး၀ယ္လုိက္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ဒါပဲကြ .. ကားအသစ္အနံ႔ေတာင္ မေပ်ာက္ဘူး .. ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ လစဥ္ေပးရတာနဲ႔ ကားေမာင္းျပီး ဒဏ္ေၾကးေတြ၊ ကားျပင္တာေတြ၊ ဓါတ္ဆီဖိုးေတြနဲ႔ မထိန္းႏိုင္ပဲ အရွိန္ကလြန္ေနျပီး၊ အေမရိကန္က Vacation, Outing ေတြက တယ္မ်ားတာပဲ။ အလုပ္ခ်ိန္က တေန႔ ၈နာရီေလာက္ပဲလုပ္ရေတာ့ ညပိုင္းဆို အားေနၾကတယ္။ အားေတာ့ ဘာလုပ္သလဲဆိုရင္ တီဗြီၾကည့္တယ္။ အင္တာနက္ အြန္လိုင္နဲ႔ ေစ်း၀ယ္တယ္။ ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြကို သြား၀ယ္ၾကတယ္။ ၀ယ္ရမယ္ဆိုရင္ လူတိုင္းအၾကိဳက္ေပါ့။ ျပီးေတာ့ ကုိယ့္မိသားစုနဲ႔အတူ Vacation ထြက္ၾကေတာ့တယ္။ အေမရိကားက ၾကီးလြန္းေတာ့ ျပည္တြင္းမွာပဲ ကားေမာင္းသြားရင္သြား၊ ေလယာဥ္နဲ႔သြားရင္လဲ အေရွ႔ဖ်ား - အေနာက္ဖ်ား ေလယာဥ္ ၈နာရီေလာက္စီးရင္လဲ ေဒၚလာ၁၀၀ေလာက္ပဲေပးရတယ္။ ဘတ္စကား၊ ရထားစီးရင္ ပိုေတာင္ေစ်းၾကီးေတာ့ ကားငွားျပီးမိသားစုခရီးထြက္ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေခြ်တာသံုးစြဲပါေစ ခရီးထြက္ျပီဆိုရင္ ေငြကုန္ျပီေပါ့၊ ခရီးကလည္း မထြက္လို႔မျဖစ္ဘူး ..အားလံုးက Vacation ထြက္ေနက်ဆိုေတာ့ ခရီးမထြက္တဲ့လူ မ်က္ႏွာငယ္ရတာေပါ့။ ျပီးေတာ့ အျပင္ထြက္ စားေသာက္ရင္လဲ တခါစား အနည္းဆံု ၁၅ ေဒၚလာ အထက္ရွိတယ္။ အေမရိကန္စစၥတမ္ အတိုင္း ကိုယ္စားတာကိုယ္ေပးရေပမဲ့ အျပင္မွာမ်ားမ်ားစားရင္ မ်ားမ်ားေငြကုန္တာပဲ။ ခ်က္စားႏိုင္ရင္ေတာ့ သက္သာ၊ေကာင္းေကာင္းစားရေပမဲ့လဲ တလကို ၅ခါေလာက္ေတာ့ မိသားစု ထြက္စားရတာပဲ။ တခါစားရင္ ၅၀ ၊ ၁၀၀ ေက်ာ္ကုန္ေပမဲ့ လစာနဲ႔ယွဥ္ရင္ မေထာင္းတာလွပါဘူး။
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
တယ္လီဖုန္းစရိတ္ကေတာ့ ျမန္မာမ်ားအတြက္ သာမက၊ အားလံုးအတြက္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်တယ္။ တလကို ရာနဲ႔ခ်ီကုန္တတ္တယ္။ အင္တာနက္ဖုန္းေတြဆိုရင္ iPhone, Black Barry စသျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်ေပမဲ့ အေမရိကားမွာ လူတိုင္း အြန္လိုင္းနဲ႔ ဆိုေတာ့၊ ကုန္ရမွာေပါ့။ တျခားအသံုးအေဆာင္ေတြကေတာ့ ေနထိုင္၊အိမ္စရိတ္နဲ႔စာရင္ မဆိုစေလာက္ေပမဲ့ .. ဒါေတြထက္ပိုေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အသံုးစရိတ္ရွိေသးတယ္။
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထူးသျဖင့္ လူငယ္မ်ားနဲ႔ လူၾကီးေယာကၤ်ားမ်ားအတြက္ အၾကီးမားဆံုးရန္သူၾကီးပါပဲ။ အေမရိကားမွာ GPS ဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္သံလိုက္အိမ္ေျမာင္ နဲ႔ ကားတစင္းရွိရင္ ဘယ္ေနရာမဆို အလြယ္တကူသြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီမွာ Carsino, Night Club ဆိုျပီးႏွိပ္လုိက္ရင္ ေပါမွေပါပဲ။ တမိုင္ပတ္၀န္းက်င္မွာဆို အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ GPS မွာ ေျမပံု၊ တယ္လီဖုန္းနံပါတ္ ေတြေပၚလာတယ္။ သေဘာကေတာ့ ေပ်ာ္စရာ ေငြျဖဳန္းစရာေတြဆို အမ်ားၾကီးပဲ။ အရက္ေသာက္၊ ဘားကလပ္၊ အက Dancing .. ညပိုင္းဆိုရင္ ဒါေတြပဲ။
ဆန္ဖရန္စစၥကိုလိုေနရာမ်ိဳးဆိုရင္ အေျခာက္ကပြဲရံု၊ ေယာကၤ်ားရွာကလပ္၊ အႏွိပ္ခန္း၊ ကားစီနိဳေတြ ေပါမွေပါ .. ေနာက္ဆံုးေတာ့ လူေတြကို အခမဲ့အလကားေပးတဲ့ ခရက္ဒစ္ကပ္ဆိုတဲ့ ကပ္ျပားေလးေတြကို လိႈင္လိႈင္သံုရင္းနဲ႔ အေၾကြးရရင္ ဆင္ေတာင္၀ယ္တယ္ဆိုတဲ့အတုိင္း ေငြေတြသံုးရင္း၊ အလုပ္ကျပဳတ္၊ အေၾကြးေတြကမ်ား ... ေဆးရံုေတြကလည္း အလကားလုပ္ေပးတယ္ဆိုျပီး တကယ္ေတာ့ အလကားမရပဲ ခရက္တစ္ကပ္ကေန ပိုက္ဆံေတြေတာင္းလာတယ္။ ေပးႏိုင္တံုးကေတာ့ ေပးေနျပီး ခရက္တစ္ကပ္ကုမၼဏီေတြရဲ့ ေငြေခ်းျပီး၊ အတိုးအရမ္းအျမက္စားတဲ့ဒဏ္ကို ေနာက္ဆံုးကုိယ့္လစာနဲ့ အမွီမေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒ၀ါလီလူမြဲျဖစ္ျပီး ..အိမ္ကိုအသိမ္းခံရမယ္ျဖစ္လာတယ္။ ေယကၤ်ားဆိုးေပမဲ့ ဇနီးသည္၀င္ေငြေကာင္းရင္ေတာ့ အျဖစ္မဆိုးေပမဲ့၊ ဇနီးသည္က ၀င္ေငြမရွိရင္ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။
အေမရိကားအစိုးရအေၾကြးတင္သလို ႏိုင္ငံသားမ်ားလည္း အေၾကြးတင္သြားရျခင္းကေတာ့ အေမရိကားေရာက္တဲ့ ျမန္မာမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနၾကပါျပီ။ ရီဘာပလက္ကင္ပါတီ ေထာက္ခံတဲ့ ခရစ္ယန္မိရိုးဖလာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသေတြကိ ဘာသာေရးကိုင္းရိႈင္းၾကေတာ့ စီးပြားေရးေလာဘသိပ္မၾကီးၾကဘူ။ အိမ္ေစ်းေတြလည္း သိပ္မၾကီး .. လူေတြလဲ အလုပ္ကိုယ္စီရွိၾကတယ္။ လစာေတြကလည္း သိပ္မကြာၾကဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေပ်ာ္ပါးစရာေတြ သိပ္မေပါပဲ .. ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြလည္း ခပ္ေ၀းေ၀း၊ ကာစီႏို၊ ႏိုက္ကလပ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးမရွိေတာ့ လူငယ္ေတြလည္း သိပ္ၾကီးမပ်က္စီးၾကေသးပါဘူး။ အဲဒီ အလယ္ပိုင္ ျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ ၀က္သတ္စက္ရံု၊ အမဲသတ္စက္ရံု၊ ၾကက္၊ငါးစက္ရံု Low Technology Factory ေပမဲ့ မတိမ္ေကာတဲ့အလုပ္ဆိုေတာ့ အလုပ္ျပဳတ္မွာမပူပင္ရပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အိမ္ေစ်းခ်ိဳေတာ့ ၂ႏွစ္ေလာက္ ေငြစုလိုက္ရင္ အိမ္၀ယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာလီဖိုးနီးယာ။၊ နယူးေယာက္က ျမန္မာမ်ားလည္း အဲဒီျပည္နယ္ဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႔လာၾကတာ အမ်ားၾကီးေတြ႔ရပါတယ္။
စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းက လြတ္ေျမာက္ေရး
အေမရိကန္ေတြ ေငြျပန္စုႏိုင္ရင္ စီးပြားေရးနလံထူလာပါမယ္။ ေငြစုေဆာင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို အားေပးလာတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရလုပ္ရက္ေတြကို လိုက္နာရင္း..မိမိကိုယ္တုိင္က လိုအပ္တာနဲ႔ လုိခ်င္တာ ခြဲျခားျပီး၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းက ျမန္ျမန္ထြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ တကယ္ဖတ္သင့္ျပီး လက္ေတြ႔က်င့္သင့္တာကေတာ့ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ ေဘဘီလံုမွအခ်မ္းသာဆံုးပုဂၢိဳလ္ စာအုပ္ပါပဲ။
.
.
.
၂၀၁၇ ျမန္မာႏိုင္ငံဆင္းရဲမြဲေတမႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂၀၁၁ မွာ သမတဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္ျပိး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ခ်မ္းသာသူမ်ား အလြန္ခ်မ္းသာသြားၾကေပမဲ့၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အရမ္းခက္ခဲသြားပါတယ္။ ပညာတတ္ နဲ႕ အလုပ္ၾကိဳးစားသူမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္သြားပါတယ္။ ေစ်းကြက္စိးပြားေရး စနစ္သစ္ကို အေကာင္ထည္ေဖာ္တဲ့အခ်ိန္ မသိနားမလည္တဲ့ ျပည္သူလူထု၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ပိုမိုခက္ခဲလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀ိသမ စိးပြားေရးသမားမ်ားက ၾကီးစိုးလာေတာ့ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အေၾကြးတင္၊ လယ္ဆံုး၊ အိမ္ျခံေျမေစ်းၾကီးလာေတာ့ ေရာင္းစား၊ ေငြလက္ထဲရွိလာေတာ့ သံုးစြဲမႈမ်ားဟာ ျဖဳန္းသလို ျဖစ္သြားျပီး၊ ဆင္းရဲသားမ်ား၊ လူလတ္တန္စားမ်ား ပိုမိုဆင္းရဲသြားပါတယ္
.
အေမရိကားမ်ာ ျမန္မာေတြ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထက္ပါ ၄ခ်က္မွာ ျမန္မာေတြက နံပါတ္(၂) ကားအေၾကြး၀ယ္စိးသူ ရွားပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္၀ယ္စီးၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ေနထိုင္သူမ်ားကေတာ့ ဘတ္စကားခ၊ တကၠစီခ ေတြ ကုန္ပါတယ္။ အကုန္က်ဆံုးကေတာ့ အစားစရိတ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အျပင္မွာ ၀ယ္မစားႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္မွာပဲ ခ်က္ျပဳတ္စားၾကပါတယ္။ ခက္တာက အျပင္အစားအစာမ်ား အာသာေျပေအာင္ ၀ယ္စားတဲ့အတြက္ ၀င္ေငြရဲ့ ၇၅% ေလာက္က အစားအေသာက္ကုန္က်စရိတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုပါ။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအခက္ခဲက လြတ္ေျမာက္ဖို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက စီးပြားေရးမဟာျဗဴဟာ၊ နည္းျဗဴဟာမ်ားနဲ႕ ၾကိဳးစားေနေပမဲ့ အခ်ိန္ေႏွးမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကီးပြားတိုးတက္လိုသူမ်ားအတြက္က ..
၁။ ႏိုင္ငံျခားသြားအလုပ္လုပ္ႏိုင္ရင္ ခ်က္ခ်င္းလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာ အဆက္သြယ္၊ အရည္အခ်င္း နဲ႕ ေငြေၾကးရင္းႏွီးရပါမယ္။
၂။ ျမန္မာျပည္တြင္းက ႏိုင္ငံျခားကုမဏီမွာ အလုပ္ရရင္လဲ လစာေကာင္းပါတယ္။
၃။ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေပမဲ့၊ အေျပာလြယ္သေလာက္၊ တကယ္လုပ္ၾကည့္ေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း မလုပ္ခင္ အစိုးရလခစား၊ ကုမဏီလခစား လုပ္ျပီး တတ္ႏုိင္သမွွ် လုပ္ငန္းခြင့္အတြင္း၊ အျပင္ ပညာဆည္းပူးေနဖို႕၊ အလုပ္ၾကိဳးစားဖို႕ပါပဲ။
.
ဇာနီၾကီး
၂၃.ဇြန္.၂၀၁၇
