ေရရွည္စီမံကိန္း စင္ကာပူ CPF နဲ႕ အေမရိကန္ 401(k)
လူေတြဟာ ေရတိုစီမံကိန္းေတြပဲ အဓိကထားၾကပါတယ္။ ျမန္မာအမ်ားစုကလဲ ေရတိုပဲ စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ ေရရွည္လုပ္ဖို႕ဆိုတာ မူ၀ါဒ၊ မဟာဗ်ဴဟာ၊ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို က႑အသီးသီးမွာ စနစ္တက်လုပ္ဖို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရည္ခ်င္းရွိသူမ်ားစြာ လုပ္ခြင့္မရ၊ လုပ္ခြင့္ရရင္လဲ လုပ္လိုကမရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေမရိကား၊ ၾသစေျတလ်ား၊ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကို အားက်ျပီး သူတို႕လို လိုက္လုပ္၊ လိုက္သံုးစြဲရင္ေတာ့ လူမြဲဘ၀ေရာက္သြားဖို႕ လမ္းမ်ားပါတယ္။ စင္ကာပူအစိုးရရဲ့ ေရရွည္စီမံကိန္းၾကီးကေတာ့ ေခြ်တာစုေဆာင္းျခင္းပါ။ CPF စနစ္လို႕ ေခၚပါတယ္။ အေမရိကန္မွာေတာ့ SSA လို႕ေခၚတဲ့ ဆိုရွယ္စၾကဴရတီ ျဖစ္ျပီး၊ အခုေတာ့ အစိုးရကလည္း စင္ကာပူစတိုင္ 401(k) စနစ္ကို ေျပာင္းလဲဖို႕ အားေပးေနပါျပီ။
.
.
အစိုးရနဲ႕ပုဂလိကအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္အတြက္ အဓိကအတုယူစရာ ႏိုင္ငံကေတာ့ စင္ကာပူ စင္ကာပူ စင္ကာပူ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူအတိုင္း လုပ္လို႕မျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ရန္ကုန္ကိုစင္ကာပူလို ျဖစ္ေအာင္ ပဲ ေၾကြးေၾကာ္၀ံ့ၾကပါတယ္။
.
စင္ကာပူရဲ့ အစိုးရ ေခြ်တာစုေဆာင္းျခင္း၊ စုေဆာင္းလို႕ရတဲ့ေငြကို လူသားအရင္းျမစ္ (ပညာေရး ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားျဖစ္ေအာင္) Upgrading Program မ်ားကို အားေပးျခင္း စတဲ့လုပ္ရပ္မ်ားက အလြန္အတုယူစရာ ေကာင္းပါတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံက ေခြ်တာစုေဆာင္းစနစ္ (Tax System)
.
နံပါတ္(၁)ကေတာ့ လာပ္မစားဘူး လို႕ လံုး၀ေၾကျငာျပီး တက္လာတဲ့ လီကြမ္းယူ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ စင္ကာပူအစိုးရက ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ေငြေခ်းဖို႕မလိုေတာ့ပါဘူး။ သူမ်ားဆီက မေခ်းငွားသလို သူမ်ားကိုလဲ ေငြေခ်းေပးတာ၊ ကူညီတာ မရွိပါဘူး။
.
တကယ္ေတာ့ CPF စနစ္ ဆိုတာ သာမန္လူေတြအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။
သာမန္လုပ္သားျပည္သူေတြကေတာ့ လစာ ၁၀၀ ရရင္ ၃၀% ျဖတ္ယူထားလိုက္ရင္ လံုး၀မေၾကနပ္ပါ။ လူ႕သေဘာသဘာ၀က ေရတိုပဲ ၾကည့္ပါတယ္။ ေရရွည္ လံုး၀ စိတ္မ၀င္စားပါ။
.
အစုိးရေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ ေရရွည္ပဲ ၾကည့္ရပါတယ္။ ေခြ်တာစုေဆာင္းျခင္းပါပဲ။
.
.
ကမၻာ ့ႏိုင္ငံမ်ား စီးပြားအၾကပ္တည္း
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ တိုင္၀မ္အစိုးရမွာ ၀န္ထမ္းေတြ ပင္စင္ေငြ မ်ားစြာကုန္က်ေနလို႕ ပင္စင္လစာေငြေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕ လုပ္ရင္း အျငင္းပြားေနၾကပါျပီ။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား အားလံုးနီးပါး၊ အေမရိကား ေတြမွာ စီးပြားမေကာင္းလို႕ ေငြေၾကးအၾကပ္တည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျပည္သူလူထုက မေခြ်တာပဲ ... ၾကြးတင္၊ အရွင္ (အစိုးရ)ဆပ္လိမ့္မယ္ ဆိုျပီး ေငြေခ်းျပီးစီးပြားေရးေတြလုပ္ၾက။ သံုးျဖဳန္း၊ ဇိမ္ခံမႈမ်ားေၾကာင့္ အစိုးရေတြမွာ စုေဆာင္းေငြ နည္းပါးလာပါတယ္။ အာရွတိုက္မွာ အစိုးရစုေဆာင္းေငြ ရွိတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ဂ်ပန္၊ တရုပ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ စင္ကာပူ တို႕ျဖစ္ျပီး ဥေရာပတိုက္မွာေတာ့ ဂ်ာမဏီနဲ႕ျပင္သစ္၊ ေနာ ့ဒစ္ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
.
.
အိမ္ေထာင္ဦးစီးမ်ား
ကိုယ္မိသားစု၊ ကိုယ္လုပ္ငန္း ပါ၀င္သူမ်ားအတြက္ ေရရွည္ၾကည့္သူမ်ားက ေငြကို ဘယ္ေတာ့မွ လြယ္လြယ္မေပး၊ မသံုးခိုင္းပါဘူး။ သားသမီးမ်ားရဲ့ လစာေငြမ်ားကို မိဘမ်ားက ရေအာင္ခ်ိဳသာစြာ ေတာင္းရမ္းတတ္ပါတယ္။ သူေဌး ျဖစ္ေပမဲ့ သားသမီးဆီက ခ်ိဳသာစြာ ေတာင္းေတာ့ မိဘကို ေပးကမ္းတဲ့ သားသမီးေတြ ေရရွည္မွာ ၾကီးပြားတိုးတက္ပါတယ္။
.
ျမန္မာျပည္မွာလဲ အဲဒီ စုေဆာင္းျခင္း အေလ့က်င့္အတြက္ ဘဏ္ေတြေပၚေပါက္လာျပီ ဆိုေပမဲ့ ေရရွည္ ၅ႏွစ္ စီမံကိန္း ဆိုျပီး သံဓိဌာန္နဲ႕ စုေဆာင္းဖို႕ဆိုတာ လံုး၀(လံုး၀) မလြယ္ပါဘူး။ စိမ္ေခၚခ်က္ၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး စုေဆာင္းနည္းကေတာ့ ပညာေရး အလုပ္လုပ္ရင္း အခ်ိန္ပိုင္းေက်ာင္းတက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
.
လူငယ္မ်ား ပညာတတ္၊ ဘြဲ႕ရ၊ အလုပ္ခြင္၀င္ခ်ိန္မွာလဲ မိဘကို စနစ္တက် ေပးကမ္းျခင္းက အဓိကေခြ်တာစုေဆာင္းတဲ့ အက်င့္ေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘကို စနစ္တက် ေပးကမ္းတတ္တဲ့လူ ဘယ္ေတာ့မွ မဆင္းရဲပါဘူး။
.
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားကို ၅% လူမႈဖူလံႈေရး နဲ႕ စုေဆာင္းျခင္း စတင္ေနပါတယ္။
.
CPF and 401(k)
This fund is to make citizen to save money for Housing, Medication and Retirement.
.
Great work by Singapore leader, Lee Kuan Yew who make Singapore from mud to world role model. This is copied from Israel since 1965.
.
Singapore CPF and America 401(k) is same. same. Government money not to abuse by loop holes. America social security fund is abused by many medical companies and education institutes + warfare associations.
.
Recently, Taiwan government problem to cut or stop pension by elders.
.
Rich people - Not to be so rich (tax them)
Middle class - let it be above 70% of population.
Poor people - Make sure, no poverty
That is principle of bad government.
Education is the best way. But saving attitude such as Social Security / CPF system are implemented by good government.
.
Singapore is now world class country but many rich people still want to abuse the CPF fund. In USA, already abused Social Security fund but America is still survive it government still have good system and good leaders.. EU Europe countries already at the worst situation.
.
CPF and 401(k) of to make citizen to save money by for retirement.
.
.
Reference
1. Singapore CPF system
.https://www.slideshare.net/myanmarjobstudent/cpf-bank-public-saving-system21jul2014
.
2. CPF info
Official site: https://www.cpf.gov.sg
Wiki: https://en.wikipedia.org/wiki/Central_Provident_Fund
.
3. https://www.quora.com/Is-Americas-401K-plan-equivalent-to-Singapores-Central-Provident-Fund-CPF-scheme
.
4. Social Security (USA)
Official site: https://www.ssa.gov/
Wiki: https://en.wikipedia.org/wiki/Social_Security_(United_States)
Labels
- စြန္႔စားထြက္ခြာ (4)
- ဗဟုသုတ (14)
- ျပည္ေတာ္ျပန္ (1)
- အေမရိကား (14)
- အေရွ႔ေတာင္အာရွ (2)
- ႏိုင္ငံေရး (1)
Showing posts with label ဗဟုသုတ. Show all posts
Showing posts with label ဗဟုသုတ. Show all posts
Thursday, June 22, 2017
Thursday, August 8, 2013
Babylon စာအုပ္အညြန္းႏွင့္ျမန္မာမ်ား၊ တိုးတက္ၾကီးပြားေရး ၂၀၁၇
Babylon စာအုပ္အညြန္းႏွင့္ျမန္မာမ်ား၊ တိုးတက္ၾကီးပြားေရး ၂၀၁၇
ယခု သမၼတအိုဘားမား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးက ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားသည္ အီးယူ EU ဥေရာပအဖြဲ႔အစည္းျဖင့္ စုေပါင္းကာ အေမရိကန္ႏွင့္တရုပ္တို႔ကို ကာကြယ္ရန္ၾကိဳးစားေပမဲ့လည္း၊ ငါဝါဒ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံဝါဒေၾကာင့္ အီးယူစီးပြားက်ဆင္းရပါတယ္။ အဂၤလန္လည္း အီးယူက ထြက္သြားျပီး၊ သေဘၤာသေဌးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဂရိႏိုင္ငံသည္ ေဒဝါလီခံရတယ္။ ေပ်ာ္ပါးစီးပြားႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလည္း စီးပြားမေကာင္းပါ။ ဂ်ာမဏီတစ္ခုသာ စီးပြားေတာင့္တင္းေသာ္လည္း စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ ၂၀၁၇ အီးယူ ၂၈ႏိုင္ငံမွာ ပိုျပီးခက္ခဲေနၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ကေတာ့ အံ့ၾသဘြယ္သယံဇာတမ်ားစြာကို အစိုးရက စနစ္ေကာင္း၊ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး၊ ကမၻာ့စစ္အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး အျဖစ္၊ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အဆိုးဝါးဆံုး စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေစ်းကြက္ ပ်က္သြားေသာ Great Depression ၁၉၃၀ အခ်ိန္က လူမ်ားအလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျပီး၊ ေက်ာင္းပညာပဲတက္၊ စားေသာက္၊ေအးေအးေဆးေဆး ေနခဲ့ၾကသည္။ ေအးေအးေဆးေဆး ေနရေအာင္လည္း အေမရိကန္အစိုးရႏွင့္သူေဌးၾကီးတခ်ိဳ႕က ျပည္တြင္းဖူလႈံမႈ၊ လယ္ယာ၊အလုပ္ရံုဘံုစခန္းမ်ားစြာ ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု ငတ္ျပတ္မသြားႏိုင္ေအာင္ သယံဇာတႏွင့္ျပည္သူနိတိ Moral Ethnic အေျခခံရွိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္စစၥတမ္ ဆိုေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္စိတ္ထားကို ပညာတတ္အသိုင္းဝိုင္းတြင္ အေသရိုက္ထည့္ထားျပီးျဖစ္သည္။ ေငြစကၠဴတြင္ In God We Trust ဟု ဘုရားသခင္ကို အားကိုးသည့္ စိတ္ဓါတ္မ်ားျဖင့္ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါမွာ အေမရိကန္လည္း တရုပ္ျပည္၏ တိုးတက္၊လႊမ္းမိုးမႈ အရိပ္ေအာက္ကို က်ေရာက္မသြားဖို႕ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။
အေမရိကန္သမိုင္း၏ စီးပြားေရးကပ္ ၂၀၀၈မွာ တဖန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘဏ္မ်ားစြာ ျပိဳလဲျပီး၊ အိမ္ေျမေစ်းကြက္ပ်က္စီးသြားခ်ိန္ျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ဗီယက္နမ္မ်ားစြာ ၁၉၇၅ စစ္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အေျခခ်ခဲ့ၾကျပီး လူဦးေရ၂သန္းခန္႔အထိျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္-အေမရိကန္မ်ားစြာ ၾကီးပြားတိုးတက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားစြာလည္း ၂၀၀၇ စစ္အာဏာရွင္ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ကန္သို႔ အေျခခ်ခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမမ်ိဳးဆက္က ပညာမတတ္ေတာ့ အလုပ္ၾကမ္းေတြ႔ဲလုပ္ၾကရပါတယ္။ နာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ တစ္ခုမွာ သားသမီးေတြ ပညာတတ္၊လူလတ္တန္းစားမ်ားအျဖစ္ တိုးတက္လာၾကပါတယ္။ ေရာက္ကာစမွာ အမ်ားစုမွာ စီးပြားေရးၾကပ္တည္းမႈကို ခံေနရဦးမည္ျဖစ္ေပမဲ့ မိမိ မိသားစု လြတ္ေျမာက္ရန္ အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ရွားျပီး အလုပ္ၾကိဳးစား၊ ေခြ်တာစုေဆာင္းရပါတယ္။
၂၀၀၈ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းခံေနရျခင္း
အေမရိကန္က အၾကီးက်ယ္ဆံုးဆိုတဲ့ နံပါတ္၁ City Group Bank တံုလႈပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ေလာက္အေၾကြးတင္ေနတဲ့ US$ 7 Trillions (ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၀၀၀၀၀၀၀ ေက်ာ္) ကေန 11 Trillions ကိုရုတ္ခ်ည္းတက္သြားပါတယ္။
ေဘဘီလံုမွ ဆိုတဲ့ ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ ေငြစုဖို႔ အားေပးပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ အစိုးရက ေငြစုပါလို႔ ေအာ္ေနေပမဲ့လည္း သူကိုယ္တိုင္က ေငြကို အရမ္းသံုးျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာ၊ ဒီမိုကေရစီ ဘာညာေအာ္ျပီး စစ္အင္အားေတြမွာ အထူးသံုးစြဲျပတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုျပီး ေရွ႔ေနနဲ႔ဆရာ၀န္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ေငြအရမ္းသံုးျပီး မလိုတဲ့အလုပ္ေတြ အေသးစိတ္ေရွာက္လုပ္ျပေတာ့ ျပည္သူျပည္သားေတြလည္း ဖခင္အစိုးရလုပ္တဲ့အတိုင္းလိုက္လုပ္လိုက္ၾကတာ ၂၀၀၈မွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ကယ္ပါဗ်ိဳ႔လို႔ ေအာ္ရေတာ့တယ္။ ဟို လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၂၀ တံုးက ရုရွားႏိုင္ငံၾကီး စီးပြားေရးဒဏ္ေၾကာင့္ယညူကလီယာေတြစြန္႔ျပီး၊ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားစြာ ကြဲထြက္သြားရတာ အမွတ္ရမိပါေသးတယ္။ အခုအေမရိကားကေတာ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းေတြၾကံဳေတာ့ ေနာက္ဆံုး လူျဖဴေတြမႏွစ္သက္လွေပမဲ့လည္း မတတ္သာပဲ လူမည္းသမၼတ အိုဘားမား အႏိုင္ရရွိျပီး ေဂ်ာ့ဘြတ္ခ်္ခမ်ာ မွားသြားပါတယ္ ေတာင္းပန္ရင္း အေမရိကားသစ္ကို ၂၀၀၉မွာ ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြ မြဲသြားပါသလဲဆိုတာကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း လူပိန္းတေယာက္အျမင္နဲ႔ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
၁။ စစ္အင္အားအတြက္ အသံုးလြန္လြန္းျခင္း
၂။ လူအခြင့္အေရးကို အရမ္းမ်ားတဲ့အတြက္ ယိုေပါက္ေတကြ ို ပိတ္မရျဖစ္ေနျခင္း
၃။ လူမ်ားကလည္း ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္းေၾကာင့္ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးအေၾကြး၀ယ္ေနၾကျခင္း။
ဒီအခ်က္၃ခ်က္ကို ေရးသားပါမယ္။
ပထမ အခ်က္၂ခ်က္ကေတာ့ ေငြစု၊စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္းနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ အစိုးရပိုင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မထည့္ေတာ့ပါဘူး။ နံပါတ္(၃) ကိုပဲ ေရးပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမ်ား ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကို အၾကမ္းဖ်င္းေဖၚျပမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႔လည္း တိုက္ဆိုင္သည္ရွိခဲ့ေသာ္ ထိုသူမ်ားကိုသာ ရည္ရြယ္ပါေၾကာင္း ၾကိဳတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။
၃။ လူမ်ားကလည္း မေယာင္ရာဆီလူးအလုပ္မ်ား၊ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးနဲ႔ ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္း ..
အေမရိကားေရာက္ျမန္မာမ်ား စိတ္ေနသေဘာထား
ကမၻာ့အင္အားအၾကီးဆံုးႏိုင္ငံကို ေရာက္လာတယ္ဆိုေတာ့ အလည္အပတ္ေရာက္တာေတာင္ ေရာက္ဖူးတယ္ဘ၀ျမင့္သြားေသးတာပဲ။ တကယ္ေရာက္ျပီး တကယ္ Green Card, Citizen ျဖစ္သြားျပီဆိုရင္ေတာ့ ေျပာမေနပါနဲ႔။ အရမ္းဘ၀ျမင့္စရာၾကီးပါပဲ။ ေရာက္ဖူးသူေတြလဲ အေမရိကား Green Card ဘယ္လိုရေအာင္ယူရင္ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားမိၾကမွာပဲ။ ရဖိုကလည္း ပညာတတ္ အျပစ္မက်ဴးလြန္သူဆိုရင္ သိပ္ၾကီးမခက္ခဲပါဘူး။ အေမရိကားေရာက္ျပီး ၅ႏွစ္၊ ၁၀ႏွစ္ ၾကာတဲ့အခါ စုေဆာင္းေငြနဲ႕ အိမ္ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႕လဲ သိပ္မခက္ခဲပါဘူး အထူးသျဖင့္ ကာလီဖိုးနီးယား (အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခ) နဲ႔ နယူးေယာက္၊၀ါရွင္တန္ (အေရွ႔ပိုင္းကမ္းေျခ) မ်ားမွာ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးျဖစ္လို႕ အေျခခ်စရာေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာမ်ား အိမ္ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္၊ လူေနမႈစရိတ္နဲ႕ အိမ္ေစ်းေတြၾကီးတာကိုး။ အလယ္ပိုင္း Texas တ၀ုိက္ျပည္နယ္မ်ားကေတာ့ လူေနမႈစရိတ္ သိပ္မၾကီး၊ အိမ္ေစ်းလဲမၾကီးေတာ့ စုေဆာင္းမိတယ္၊ အိမ္ပိုင္ၾကတယ္။ အလယ္ပိုင္းေဒသကေတာ့ စီးပြားေရးကပ္ျဖစ္လာလည္း သိပ္မခံရပါဘူး။ အိမ္ေစ်းက တအိမ္ကို ၅ေသာင္းကေန တသိန္းေက်ာ္ေလာက္ပဲရွိတယ္။ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ ၃သိန္းကေန ၇သိန္းအထိေစ်းရွိတယ္။ နယူးေယာက္မွာေတာ့ ၂သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကား ဘယ္ျပည္နယ္ေရာက္ေရာက္ပါေစ အလုပ္လုပ္ခက တနာရီကို ေဒၚလာ ၁၀ ပတ္ပန္းက်င္ေလာက္ရၾကေတာ့ တလဆိုရင္ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ နဲ႔ ၂၅၀၀ ၾကားမွာ လူတိုင္းရၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ မေလာက္ငွၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျဖဳန္းတဲ့အလုပ္ကို အားေပးေနတဲ့ အစိုးရလုပ္ပံုေတြကို အတုယူျပီး အေၾကြးေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ အေမရိကန္ေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ျပိဳင္ဆိုင္ေနၾကတာေၾကာင့္ပါ။ ဘယ္လို ေငြေတြကုန္သြားပါသလဲ ဆိုတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းပါတယ္။
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
အိမ္ေစ်းက ၾကီးေတာ့ အေမရိကားမွာ စားစရိတ္နဲ႔အစားအစာေပါေပမဲ့ ေနစရိတ္ကေတာ့ အေတာၾကီးလွပါတယ္။ အိမ္စရိတ္ကို တလ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ေပးရေတာ့ေတာ္ရံုနဲ႔ မခံႏိုင္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ႏွစ္ေလာက္က အလုပ္ရရင္ အိမ္၀ယ္လို႔ရတယ္။ တလကိုလစဥ္ ၁၅၀၀ေလာက္ ေပးရင္ ရတယ္ဆိုေတာ့ အိမ္ေထာင္လစာက တလကို ၅၀၀၀ေက်ာ္လို႔ အိမ္၀ယ္ျပီး၊ အိမ္မွာပဲ ေငြစုမယ္အၾကံနဲ႔ လက္ငင္းေပးေငြမရွိလဲ အိမ္ေကာက္၀ယ္ပစ္ၾကတယ္။ အိမ္ပိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ပိုျပီး ဂုဏ္ရွိတာကိုး။ ဘဏ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကလည္း ေငြေခ်းစားတယ္။
ဘဏ္ရဲ့ အဓိကလုပ္စားတာကေတာ့ အတိုးယူတာပဲ။ အတိုးကို အမ်ားဆံုးယူမယ္။ အရင္းကို အနည္းဆံုး ဆပ္ခိုင္မယ္။ ႏွစ္ၾကာၾကာေခ်းစားမယ္ ..နဲ ေငြေခ်းစားတဲ့အလုပ္ပဲ။ ဘဏ္ထဲမွာ ေငြစုတာလည္း ေသခ်ာေပါက္ရံႈတယ္ဆိုတာ လူေတြနားမလည္ၾကဘူး။ ဘဏ္မွာ ေငြ၁၀၀ တႏွစ္စုရင္ အတိုးက ၁ရာႏံႈးပဲေပးတယ္။ ရတဲ့အတိုးအေပၚ အစိုးရက ၃၀ရာႏႈံးအခြန္ေကာက္ျပီး ေငြေဖါင္းပြႏႈံးက ၁၀ရာႏႈံးေလာက္ရွိေတာ့ ဒီႏွစ္ ေငြ၁၀၀က ထမင္း၁၀ခါ စားလို႔ရေပမဲ့၊ ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ ၈ခါပဲ သြားစားလို႔ရသြားျပီ။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရးသမားေတြက ဘဏ္မွာပိုက္ဆံမထားဘူး၊ Property ၀ယ္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ဟုတ္တယ္ဆိုျပီး အိမ္ေတြ စေဘာ္မေပးရပဲ အေၾကြးနဲ႔ ၀ယ္ၾကတယ္။ ၂၀၀၈၊ ၂၀၀၉ မွာ အေမရိကန္မွာ အိမ္ေတြျပန္အပ္လိုက္ၾကတာ Morgage Industry ျပိဳလဲက်သြားေတာ့တာပဲ။ အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားစြာလဲ အိမ္ျပန္အပ္ရတဲ့ဘ၀ ေရာက္သြားရွာတယ္။ အိမ္မအပ္ပဲ လစဥ္ေပးေငြကမ်ားျပီး၊ လစာက နည္းလာေတာ့ အိမ္ကို လူငွားတင္ရေတာ့တယ္။ အိမ္ကို ၂ျခမ္းခြဲျပီး ငွားစား .. အခန္းေတြကို မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ စုေပါင္းေနၾကရတယ္။ အိမ္ရွင္မွာအျမက္မရွိဘူး။ ကိုယ္အိမ္ေနတဲ့လူေတြ အလုပ္မျပဳတ္ပါေစနဲ႔ ဆုေတာင္းေနရတယ္။ အိမ္မငွားရေတာ့ဘူးဆိုရင္ အိမ္ရွင္က တလဆို၊တလ ေတာ္ေတာ္နစ္နာတာေပါ့။ စီးပြားေရးကပ္ဆိုတာ ဒါပါလား။ အားလံုး အကုန္ နစ္နာေနတယ္ ဆိုတဲ့အထဲ အလုပ္လုပ္သူ လူတန္းစားကေတာ့ အနားဆံုးပါပဲ။ ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္း သမတအိုဘားမား လက္ထက္မွာ အိမ္ေစ်းေတြ ျပန္က်သြားျပိး၊ အလုပ္ကိုင္နဲ႕စီးပြားျပန္ေကာင္းလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္၀ယ္ဖို႕ ဆိုေတာေတာ့ အလုပ္အကိုင္ေသခ်ာမွပဲ ဘဏ္ကေငြေခ်းျပီးမွ ၀ယ္ရဲၾကပါေတာ့တယ္။ ဘဏ္ေတြကလည္း စီးပြားပ်က္ကာလလို အလြယ္တကူ ေငြမေခ်းေတာ့ပါဘူး။
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
ကားကိုလည္း အေမရိကားေရာက္သူမ်ား မ၀ယ္မေနရ ၀ယ္ရရွာပါတယ္။ ကားမ၀ယ္ပဲ Public Transportation ဆိုရင္ ေစ်းၾကီးတယ္။ အခ်ိန္ကုန္မယ္။ ကားကို အသစ္၊အေကာင္းစားကား ၀ယ္လိုက္ရင္ အေၾကြးနဲ႔ဆို တလ ေဒၚလာ ၆၀၀ ပဲေပးရတယ္ ဆိုျပီး ၀ယ္ျပစ္လိုက္တယ္။ ကားေဟာင္း တိုယိုတာ ၀ယ္ဖို႔ ၅၀၀၀ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ အသစ္ကို ေဒၚလာ ၆၀၀ပဲေပးျပီး၀ယ္လုိက္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ဒါပဲကြ .. ကားအသစ္အနံ႔ေတာင္ မေပ်ာက္ဘူး .. ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ လစဥ္ေပးရတာနဲ႔ ကားေမာင္းျပီး ဒဏ္ေၾကးေတြ၊ ကားျပင္တာေတြ၊ ဓါတ္ဆီဖိုးေတြနဲ႔ မထိန္းႏိုင္ပဲ အရွိန္ကလြန္ေနျပီး၊ အေမရိကန္က Vacation, Outing ေတြက တယ္မ်ားတာပဲ။ အလုပ္ခ်ိန္က တေန႔ ၈နာရီေလာက္ပဲလုပ္ရေတာ့ ညပိုင္းဆို အားေနၾကတယ္။ အားေတာ့ ဘာလုပ္သလဲဆိုရင္ တီဗြီၾကည့္တယ္။ အင္တာနက္ အြန္လိုင္နဲ႔ ေစ်း၀ယ္တယ္။ ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြကို သြား၀ယ္ၾကတယ္။ ၀ယ္ရမယ္ဆိုရင္ လူတိုင္းအၾကိဳက္ေပါ့။ ျပီးေတာ့ ကုိယ့္မိသားစုနဲ႔အတူ Vacation ထြက္ၾကေတာ့တယ္။ အေမရိကားက ၾကီးလြန္းေတာ့ ျပည္တြင္းမွာပဲ ကားေမာင္းသြားရင္သြား၊ ေလယာဥ္နဲ႔သြားရင္လဲ အေရွ႔ဖ်ား - အေနာက္ဖ်ား ေလယာဥ္ ၈နာရီေလာက္စီးရင္လဲ ေဒၚလာ၁၀၀ေလာက္ပဲေပးရတယ္။ ဘတ္စကား၊ ရထားစီးရင္ ပိုေတာင္ေစ်းၾကီးေတာ့ ကားငွားျပီးမိသားစုခရီးထြက္ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေခြ်တာသံုးစြဲပါေစ ခရီးထြက္ျပီဆိုရင္ ေငြကုန္ျပီေပါ့၊ ခရီးကလည္း မထြက္လို႔မျဖစ္ဘူး ..အားလံုးက Vacation ထြက္ေနက်ဆိုေတာ့ ခရီးမထြက္တဲ့လူ မ်က္ႏွာငယ္ရတာေပါ့။ ျပီးေတာ့ အျပင္ထြက္ စားေသာက္ရင္လဲ တခါစား အနည္းဆံု ၁၅ ေဒၚလာ အထက္ရွိတယ္။ အေမရိကန္စစၥတမ္ အတိုင္း ကိုယ္စားတာကိုယ္ေပးရေပမဲ့ အျပင္မွာမ်ားမ်ားစားရင္ မ်ားမ်ားေငြကုန္တာပဲ။ ခ်က္စားႏိုင္ရင္ေတာ့ သက္သာ၊ေကာင္းေကာင္းစားရေပမဲ့လဲ တလကို ၅ခါေလာက္ေတာ့ မိသားစု ထြက္စားရတာပဲ။ တခါစားရင္ ၅၀ ၊ ၁၀၀ ေက်ာ္ကုန္ေပမဲ့ လစာနဲ႔ယွဥ္ရင္ မေထာင္းတာလွပါဘူး။
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
တယ္လီဖုန္းစရိတ္ကေတာ့ ျမန္မာမ်ားအတြက္ သာမက၊ အားလံုးအတြက္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်တယ္။ တလကို ရာနဲ႔ခ်ီကုန္တတ္တယ္။ အင္တာနက္ဖုန္းေတြဆိုရင္ iPhone, Black Barry စသျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်ေပမဲ့ အေမရိကားမွာ လူတိုင္း အြန္လိုင္းနဲ႔ ဆိုေတာ့၊ ကုန္ရမွာေပါ့။ တျခားအသံုးအေဆာင္ေတြကေတာ့ ေနထိုင္၊အိမ္စရိတ္နဲ႔စာရင္ မဆိုစေလာက္ေပမဲ့ .. ဒါေတြထက္ပိုေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အသံုးစရိတ္ရွိေသးတယ္။
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထူးသျဖင့္ လူငယ္မ်ားနဲ႔ လူၾကီးေယာကၤ်ားမ်ားအတြက္ အၾကီးမားဆံုးရန္သူၾကီးပါပဲ။ အေမရိကားမွာ GPS ဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္သံလိုက္အိမ္ေျမာင္ နဲ႔ ကားတစင္းရွိရင္ ဘယ္ေနရာမဆို အလြယ္တကူသြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီမွာ Carsino, Night Club ဆိုျပီးႏွိပ္လုိက္ရင္ ေပါမွေပါပဲ။ တမိုင္ပတ္၀န္းက်င္မွာဆို အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ GPS မွာ ေျမပံု၊ တယ္လီဖုန္းနံပါတ္ ေတြေပၚလာတယ္။ သေဘာကေတာ့ ေပ်ာ္စရာ ေငြျဖဳန္းစရာေတြဆို အမ်ားၾကီးပဲ။ အရက္ေသာက္၊ ဘားကလပ္၊ အက Dancing .. ညပိုင္းဆိုရင္ ဒါေတြပဲ။
ဆန္ဖရန္စစၥကိုလိုေနရာမ်ိဳးဆိုရင္ အေျခာက္ကပြဲရံု၊ ေယာကၤ်ားရွာကလပ္၊ အႏွိပ္ခန္း၊ ကားစီနိဳေတြ ေပါမွေပါ .. ေနာက္ဆံုးေတာ့ လူေတြကို အခမဲ့အလကားေပးတဲ့ ခရက္ဒစ္ကပ္ဆိုတဲ့ ကပ္ျပားေလးေတြကို လိႈင္လိႈင္သံုရင္းနဲ႔ အေၾကြးရရင္ ဆင္ေတာင္၀ယ္တယ္ဆိုတဲ့အတုိင္း ေငြေတြသံုးရင္း၊ အလုပ္ကျပဳတ္၊ အေၾကြးေတြကမ်ား ... ေဆးရံုေတြကလည္း အလကားလုပ္ေပးတယ္ဆိုျပီး တကယ္ေတာ့ အလကားမရပဲ ခရက္တစ္ကပ္ကေန ပိုက္ဆံေတြေတာင္းလာတယ္။ ေပးႏိုင္တံုးကေတာ့ ေပးေနျပီး ခရက္တစ္ကပ္ကုမၼဏီေတြရဲ့ ေငြေခ်းျပီး၊ အတိုးအရမ္းအျမက္စားတဲ့ဒဏ္ကို ေနာက္ဆံုးကုိယ့္လစာနဲ့ အမွီမေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒ၀ါလီလူမြဲျဖစ္ျပီး ..အိမ္ကိုအသိမ္းခံရမယ္ျဖစ္လာတယ္။ ေယကၤ်ားဆိုးေပမဲ့ ဇနီးသည္၀င္ေငြေကာင္းရင္ေတာ့ အျဖစ္မဆိုးေပမဲ့၊ ဇနီးသည္က ၀င္ေငြမရွိရင္ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။
အေမရိကားအစိုးရအေၾကြးတင္သလို ႏိုင္ငံသားမ်ားလည္း အေၾကြးတင္သြားရျခင္းကေတာ့ အေမရိကားေရာက္တဲ့ ျမန္မာမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနၾကပါျပီ။ ရီဘာပလက္ကင္ပါတီ ေထာက္ခံတဲ့ ခရစ္ယန္မိရိုးဖလာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသေတြကိ ဘာသာေရးကိုင္းရိႈင္းၾကေတာ့ စီးပြားေရးေလာဘသိပ္မၾကီးၾကဘူ။ အိမ္ေစ်းေတြလည္း သိပ္မၾကီး .. လူေတြလဲ အလုပ္ကိုယ္စီရွိၾကတယ္။ လစာေတြကလည္း သိပ္မကြာၾကဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေပ်ာ္ပါးစရာေတြ သိပ္မေပါပဲ .. ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြလည္း ခပ္ေ၀းေ၀း၊ ကာစီႏို၊ ႏိုက္ကလပ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးမရွိေတာ့ လူငယ္ေတြလည္း သိပ္ၾကီးမပ်က္စီးၾကေသးပါဘူး။ အဲဒီ အလယ္ပိုင္ ျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ ၀က္သတ္စက္ရံု၊ အမဲသတ္စက္ရံု၊ ၾကက္၊ငါးစက္ရံု Low Technology Factory ေပမဲ့ မတိမ္ေကာတဲ့အလုပ္ဆိုေတာ့ အလုပ္ျပဳတ္မွာမပူပင္ရပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အိမ္ေစ်းခ်ိဳေတာ့ ၂ႏွစ္ေလာက္ ေငြစုလိုက္ရင္ အိမ္၀ယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာလီဖိုးနီးယာ။၊ နယူးေယာက္က ျမန္မာမ်ားလည္း အဲဒီျပည္နယ္ဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႔လာၾကတာ အမ်ားၾကီးေတြ႔ရပါတယ္။
စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းက လြတ္ေျမာက္ေရး
အေမရိကန္ေတြ ေငြျပန္စုႏိုင္ရင္ စီးပြားေရးနလံထူလာပါမယ္။ ေငြစုေဆာင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို အားေပးလာတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရလုပ္ရက္ေတြကို လိုက္နာရင္း..မိမိကိုယ္တုိင္က လိုအပ္တာနဲ႔ လုိခ်င္တာ ခြဲျခားျပီး၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းက ျမန္ျမန္ထြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ တကယ္ဖတ္သင့္ျပီး လက္ေတြ႔က်င့္သင့္တာကေတာ့ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ ေဘဘီလံုမွအခ်မ္းသာဆံုးပုဂၢိဳလ္ စာအုပ္ပါပဲ။
.
.
.
၂၀၁၇ ျမန္မာႏိုင္ငံဆင္းရဲမြဲေတမႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂၀၁၁ မွာ သမတဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္ျပိး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ခ်မ္းသာသူမ်ား အလြန္ခ်မ္းသာသြားၾကေပမဲ့၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အရမ္းခက္ခဲသြားပါတယ္။ ပညာတတ္ နဲ႕ အလုပ္ၾကိဳးစားသူမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္သြားပါတယ္။ ေစ်းကြက္စိးပြားေရး စနစ္သစ္ကို အေကာင္ထည္ေဖာ္တဲ့အခ်ိန္ မသိနားမလည္တဲ့ ျပည္သူလူထု၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ပိုမိုခက္ခဲလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀ိသမ စိးပြားေရးသမားမ်ားက ၾကီးစိုးလာေတာ့ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အေၾကြးတင္၊ လယ္ဆံုး၊ အိမ္ျခံေျမေစ်းၾကီးလာေတာ့ ေရာင္းစား၊ ေငြလက္ထဲရွိလာေတာ့ သံုးစြဲမႈမ်ားဟာ ျဖဳန္းသလို ျဖစ္သြားျပီး၊ ဆင္းရဲသားမ်ား၊ လူလတ္တန္စားမ်ား ပိုမိုဆင္းရဲသြားပါတယ္
.
အေမရိကားမ်ာ ျမန္မာေတြ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထက္ပါ ၄ခ်က္မွာ ျမန္မာေတြက နံပါတ္(၂) ကားအေၾကြး၀ယ္စိးသူ ရွားပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္၀ယ္စီးၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ေနထိုင္သူမ်ားကေတာ့ ဘတ္စကားခ၊ တကၠစီခ ေတြ ကုန္ပါတယ္။ အကုန္က်ဆံုးကေတာ့ အစားစရိတ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အျပင္မွာ ၀ယ္မစားႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္မွာပဲ ခ်က္ျပဳတ္စားၾကပါတယ္။ ခက္တာက အျပင္အစားအစာမ်ား အာသာေျပေအာင္ ၀ယ္စားတဲ့အတြက္ ၀င္ေငြရဲ့ ၇၅% ေလာက္က အစားအေသာက္ကုန္က်စရိတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုပါ။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအခက္ခဲက လြတ္ေျမာက္ဖို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက စီးပြားေရးမဟာျဗဴဟာ၊ နည္းျဗဴဟာမ်ားနဲ႕ ၾကိဳးစားေနေပမဲ့ အခ်ိန္ေႏွးမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကီးပြားတိုးတက္လိုသူမ်ားအတြက္က ..
၁။ ႏိုင္ငံျခားသြားအလုပ္လုပ္ႏိုင္ရင္ ခ်က္ခ်င္းလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာ အဆက္သြယ္၊ အရည္အခ်င္း နဲ႕ ေငြေၾကးရင္းႏွီးရပါမယ္။
၂။ ျမန္မာျပည္တြင္းက ႏိုင္ငံျခားကုမဏီမွာ အလုပ္ရရင္လဲ လစာေကာင္းပါတယ္။
၃။ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေပမဲ့၊ အေျပာလြယ္သေလာက္၊ တကယ္လုပ္ၾကည့္ေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း မလုပ္ခင္ အစိုးရလခစား၊ ကုမဏီလခစား လုပ္ျပီး တတ္ႏုိင္သမွွ် လုပ္ငန္းခြင့္အတြင္း၊ အျပင္ ပညာဆည္းပူးေနဖို႕၊ အလုပ္ၾကိဳးစားဖို႕ပါပဲ။
.
ဇာနီၾကီး
၂၃.ဇြန္.၂၀၁၇
ယခု သမၼတအိုဘားမား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးက ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားသည္ အီးယူ EU ဥေရာပအဖြဲ႔အစည္းျဖင့္ စုေပါင္းကာ အေမရိကန္ႏွင့္တရုပ္တို႔ကို ကာကြယ္ရန္ၾကိဳးစားေပမဲ့လည္း၊ ငါဝါဒ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံဝါဒေၾကာင့္ အီးယူစီးပြားက်ဆင္းရပါတယ္။ အဂၤလန္လည္း အီးယူက ထြက္သြားျပီး၊ သေဘၤာသေဌးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဂရိႏိုင္ငံသည္ ေဒဝါလီခံရတယ္။ ေပ်ာ္ပါးစီးပြားႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလည္း စီးပြားမေကာင္းပါ။ ဂ်ာမဏီတစ္ခုသာ စီးပြားေတာင့္တင္းေသာ္လည္း စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ ၂၀၁၇ အီးယူ ၂၈ႏိုင္ငံမွာ ပိုျပီးခက္ခဲေနၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ကေတာ့ အံ့ၾသဘြယ္သယံဇာတမ်ားစြာကို အစိုးရက စနစ္ေကာင္း၊ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး၊ ကမၻာ့စစ္အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး အျဖစ္၊ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အဆိုးဝါးဆံုး စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေစ်းကြက္ ပ်က္သြားေသာ Great Depression ၁၉၃၀ အခ်ိန္က လူမ်ားအလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျပီး၊ ေက်ာင္းပညာပဲတက္၊ စားေသာက္၊ေအးေအးေဆးေဆး ေနခဲ့ၾကသည္။ ေအးေအးေဆးေဆး ေနရေအာင္လည္း အေမရိကန္အစိုးရႏွင့္သူေဌးၾကီးတခ်ိဳ႕က ျပည္တြင္းဖူလႈံမႈ၊ လယ္ယာ၊အလုပ္ရံုဘံုစခန္းမ်ားစြာ ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု ငတ္ျပတ္မသြားႏိုင္ေအာင္ သယံဇာတႏွင့္ျပည္သူနိတိ Moral Ethnic အေျခခံရွိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္စစၥတမ္ ဆိုေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္စိတ္ထားကို ပညာတတ္အသိုင္းဝိုင္းတြင္ အေသရိုက္ထည့္ထားျပီးျဖစ္သည္။ ေငြစကၠဴတြင္ In God We Trust ဟု ဘုရားသခင္ကို အားကိုးသည့္ စိတ္ဓါတ္မ်ားျဖင့္ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခါမွာ အေမရိကန္လည္း တရုပ္ျပည္၏ တိုးတက္၊လႊမ္းမိုးမႈ အရိပ္ေအာက္ကို က်ေရာက္မသြားဖို႕ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္။
အေမရိကန္သမိုင္း၏ စီးပြားေရးကပ္ ၂၀၀၈မွာ တဖန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘဏ္မ်ားစြာ ျပိဳလဲျပီး၊ အိမ္ေျမေစ်းကြက္ပ်က္စီးသြားခ်ိန္ျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ဗီယက္နမ္မ်ားစြာ ၁၉၇၅ စစ္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အေျခခ်ခဲ့ၾကျပီး လူဦးေရ၂သန္းခန္႔အထိျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္-အေမရိကန္မ်ားစြာ ၾကီးပြားတိုးတက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားစြာလည္း ၂၀၀၇ စစ္အာဏာရွင္ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ကန္သို႔ အေျခခ်ခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမမ်ိဳးဆက္က ပညာမတတ္ေတာ့ အလုပ္ၾကမ္းေတြ႔ဲလုပ္ၾကရပါတယ္။ နာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ တစ္ခုမွာ သားသမီးေတြ ပညာတတ္၊လူလတ္တန္းစားမ်ားအျဖစ္ တိုးတက္လာၾကပါတယ္။ ေရာက္ကာစမွာ အမ်ားစုမွာ စီးပြားေရးၾကပ္တည္းမႈကို ခံေနရဦးမည္ျဖစ္ေပမဲ့ မိမိ မိသားစု လြတ္ေျမာက္ရန္ အေပ်ာ္အပါးေရွာင္ရွားျပီး အလုပ္ၾကိဳးစား၊ ေခြ်တာစုေဆာင္းရပါတယ္။
၂၀၀၈ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းခံေနရျခင္း
အေမရိကန္က အၾကီးက်ယ္ဆံုးဆိုတဲ့ နံပါတ္၁ City Group Bank တံုလႈပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ေလာက္အေၾကြးတင္ေနတဲ့ US$ 7 Trillions (ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၇၀၀၀၀၀၀၀ ေက်ာ္) ကေန 11 Trillions ကိုရုတ္ခ်ည္းတက္သြားပါတယ္။
ေဘဘီလံုမွ ဆိုတဲ့ ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ ေငြစုဖို႔ အားေပးပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ အစိုးရက ေငြစုပါလို႔ ေအာ္ေနေပမဲ့လည္း သူကိုယ္တိုင္က ေငြကို အရမ္းသံုးျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာ၊ ဒီမိုကေရစီ ဘာညာေအာ္ျပီး စစ္အင္အားေတြမွာ အထူးသံုးစြဲျပတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုျပီး ေရွ႔ေနနဲ႔ဆရာ၀န္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ေငြအရမ္းသံုးျပီး မလိုတဲ့အလုပ္ေတြ အေသးစိတ္ေရွာက္လုပ္ျပေတာ့ ျပည္သူျပည္သားေတြလည္း ဖခင္အစိုးရလုပ္တဲ့အတိုင္းလိုက္လုပ္လိုက္ၾကတာ ၂၀၀၈မွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ကယ္ပါဗ်ိဳ႔လို႔ ေအာ္ရေတာ့တယ္။ ဟို လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၂၀ တံုးက ရုရွားႏိုင္ငံၾကီး စီးပြားေရးဒဏ္ေၾကာင့္ယညူကလီယာေတြစြန္႔ျပီး၊ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားစြာ ကြဲထြက္သြားရတာ အမွတ္ရမိပါေသးတယ္။ အခုအေမရိကားကေတာ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းေတြၾကံဳေတာ့ ေနာက္ဆံုး လူျဖဴေတြမႏွစ္သက္လွေပမဲ့လည္း မတတ္သာပဲ လူမည္းသမၼတ အိုဘားမား အႏိုင္ရရွိျပီး ေဂ်ာ့ဘြတ္ခ်္ခမ်ာ မွားသြားပါတယ္ ေတာင္းပန္ရင္း အေမရိကားသစ္ကို ၂၀၀၉မွာ ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြ မြဲသြားပါသလဲဆိုတာကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း လူပိန္းတေယာက္အျမင္နဲ႔ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
၁။ စစ္အင္အားအတြက္ အသံုးလြန္လြန္းျခင္း
၂။ လူအခြင့္အေရးကို အရမ္းမ်ားတဲ့အတြက္ ယိုေပါက္ေတကြ ို ပိတ္မရျဖစ္ေနျခင္း
၃။ လူမ်ားကလည္း ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္းေၾကာင့္ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးအေၾကြး၀ယ္ေနၾကျခင္း။
ဒီအခ်က္၃ခ်က္ကို ေရးသားပါမယ္။
ပထမ အခ်က္၂ခ်က္ကေတာ့ ေငြစု၊စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္းနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ အစိုးရပိုင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မထည့္ေတာ့ပါဘူး။ နံပါတ္(၃) ကိုပဲ ေရးပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမ်ား ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကို အၾကမ္းဖ်င္းေဖၚျပမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႔လည္း တိုက္ဆိုင္သည္ရွိခဲ့ေသာ္ ထိုသူမ်ားကိုသာ ရည္ရြယ္ပါေၾကာင္း ၾကိဳတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။
၃။ လူမ်ားကလည္း မေယာင္ရာဆီလူးအလုပ္မ်ား၊ ကားၾကီးၾကီး၊အိမ္ၾကီးၾကီး၊တီဗြီၾကီးၾကီးနဲ႔ ထည္ထည္၀ါ၀ါေနလိုျခင္း ..
အေမရိကားေရာက္ျမန္မာမ်ား စိတ္ေနသေဘာထား
ကမၻာ့အင္အားအၾကီးဆံုးႏိုင္ငံကို ေရာက္လာတယ္ဆိုေတာ့ အလည္အပတ္ေရာက္တာေတာင္ ေရာက္ဖူးတယ္ဘ၀ျမင့္သြားေသးတာပဲ။ တကယ္ေရာက္ျပီး တကယ္ Green Card, Citizen ျဖစ္သြားျပီဆိုရင္ေတာ့ ေျပာမေနပါနဲ႔။ အရမ္းဘ၀ျမင့္စရာၾကီးပါပဲ။ ေရာက္ဖူးသူေတြလဲ အေမရိကား Green Card ဘယ္လိုရေအာင္ယူရင္ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားမိၾကမွာပဲ။ ရဖိုကလည္း ပညာတတ္ အျပစ္မက်ဴးလြန္သူဆိုရင္ သိပ္ၾကီးမခက္ခဲပါဘူး။ အေမရိကားေရာက္ျပီး ၅ႏွစ္၊ ၁၀ႏွစ္ ၾကာတဲ့အခါ စုေဆာင္းေငြနဲ႕ အိမ္ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႕လဲ သိပ္မခက္ခဲပါဘူး အထူးသျဖင့္ ကာလီဖိုးနီးယား (အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခ) နဲ႔ နယူးေယာက္၊၀ါရွင္တန္ (အေရွ႔ပိုင္းကမ္းေျခ) မ်ားမွာ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးျဖစ္လို႕ အေျခခ်စရာေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာမ်ား အိမ္ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္၊ လူေနမႈစရိတ္နဲ႕ အိမ္ေစ်းေတြၾကီးတာကိုး။ အလယ္ပိုင္း Texas တ၀ုိက္ျပည္နယ္မ်ားကေတာ့ လူေနမႈစရိတ္ သိပ္မၾကီး၊ အိမ္ေစ်းလဲမၾကီးေတာ့ စုေဆာင္းမိတယ္၊ အိမ္ပိုင္ၾကတယ္။ အလယ္ပိုင္းေဒသကေတာ့ စီးပြားေရးကပ္ျဖစ္လာလည္း သိပ္မခံရပါဘူး။ အိမ္ေစ်းက တအိမ္ကို ၅ေသာင္းကေန တသိန္းေက်ာ္ေလာက္ပဲရွိတယ္။ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ ၃သိန္းကေန ၇သိန္းအထိေစ်းရွိတယ္။ နယူးေယာက္မွာေတာ့ ၂သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကား ဘယ္ျပည္နယ္ေရာက္ေရာက္ပါေစ အလုပ္လုပ္ခက တနာရီကို ေဒၚလာ ၁၀ ပတ္ပန္းက်င္ေလာက္ရၾကေတာ့ တလဆိုရင္ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ နဲ႔ ၂၅၀၀ ၾကားမွာ လူတိုင္းရၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ မေလာက္ငွၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျဖဳန္းတဲ့အလုပ္ကို အားေပးေနတဲ့ အစိုးရလုပ္ပံုေတြကို အတုယူျပီး အေၾကြးေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ အေမရိကန္ေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ျပိဳင္ဆိုင္ေနၾကတာေၾကာင့္ပါ။ ဘယ္လို ေငြေတြကုန္သြားပါသလဲ ဆိုတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းပါတယ္။
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
အိမ္ေစ်းက ၾကီးေတာ့ အေမရိကားမွာ စားစရိတ္နဲ႔အစားအစာေပါေပမဲ့ ေနစရိတ္ကေတာ့ အေတာၾကီးလွပါတယ္။ အိမ္စရိတ္ကို တလ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ေပးရေတာ့ေတာ္ရံုနဲ႔ မခံႏိုင္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ႏွစ္ေလာက္က အလုပ္ရရင္ အိမ္၀ယ္လို႔ရတယ္။ တလကိုလစဥ္ ၁၅၀၀ေလာက္ ေပးရင္ ရတယ္ဆိုေတာ့ အိမ္ေထာင္လစာက တလကို ၅၀၀၀ေက်ာ္လို႔ အိမ္၀ယ္ျပီး၊ အိမ္မွာပဲ ေငြစုမယ္အၾကံနဲ႔ လက္ငင္းေပးေငြမရွိလဲ အိမ္ေကာက္၀ယ္ပစ္ၾကတယ္။ အိမ္ပိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ပိုျပီး ဂုဏ္ရွိတာကိုး။ ဘဏ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကလည္း ေငြေခ်းစားတယ္။
ဘဏ္ရဲ့ အဓိကလုပ္စားတာကေတာ့ အတိုးယူတာပဲ။ အတိုးကို အမ်ားဆံုးယူမယ္။ အရင္းကို အနည္းဆံုး ဆပ္ခိုင္မယ္။ ႏွစ္ၾကာၾကာေခ်းစားမယ္ ..နဲ ေငြေခ်းစားတဲ့အလုပ္ပဲ။ ဘဏ္ထဲမွာ ေငြစုတာလည္း ေသခ်ာေပါက္ရံႈတယ္ဆိုတာ လူေတြနားမလည္ၾကဘူး။ ဘဏ္မွာ ေငြ၁၀၀ တႏွစ္စုရင္ အတိုးက ၁ရာႏံႈးပဲေပးတယ္။ ရတဲ့အတိုးအေပၚ အစိုးရက ၃၀ရာႏႈံးအခြန္ေကာက္ျပီး ေငြေဖါင္းပြႏႈံးက ၁၀ရာႏႈံးေလာက္ရွိေတာ့ ဒီႏွစ္ ေငြ၁၀၀က ထမင္း၁၀ခါ စားလို႔ရေပမဲ့၊ ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ ၈ခါပဲ သြားစားလို႔ရသြားျပီ။ ဒီေတာ့ စီးပြားေရးသမားေတြက ဘဏ္မွာပိုက္ဆံမထားဘူး၊ Property ၀ယ္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ဟုတ္တယ္ဆိုျပီး အိမ္ေတြ စေဘာ္မေပးရပဲ အေၾကြးနဲ႔ ၀ယ္ၾကတယ္။ ၂၀၀၈၊ ၂၀၀၉ မွာ အေမရိကန္မွာ အိမ္ေတြျပန္အပ္လိုက္ၾကတာ Morgage Industry ျပိဳလဲက်သြားေတာ့တာပဲ။ အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားစြာလဲ အိမ္ျပန္အပ္ရတဲ့ဘ၀ ေရာက္သြားရွာတယ္။ အိမ္မအပ္ပဲ လစဥ္ေပးေငြကမ်ားျပီး၊ လစာက နည္းလာေတာ့ အိမ္ကို လူငွားတင္ရေတာ့တယ္။ အိမ္ကို ၂ျခမ္းခြဲျပီး ငွားစား .. အခန္းေတြကို မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ စုေပါင္းေနၾကရတယ္။ အိမ္ရွင္မွာအျမက္မရွိဘူး။ ကိုယ္အိမ္ေနတဲ့လူေတြ အလုပ္မျပဳတ္ပါေစနဲ႔ ဆုေတာင္းေနရတယ္။ အိမ္မငွားရေတာ့ဘူးဆိုရင္ အိမ္ရွင္က တလဆို၊တလ ေတာ္ေတာ္နစ္နာတာေပါ့။ စီးပြားေရးကပ္ဆိုတာ ဒါပါလား။ အားလံုး အကုန္ နစ္နာေနတယ္ ဆိုတဲ့အထဲ အလုပ္လုပ္သူ လူတန္းစားကေတာ့ အနားဆံုးပါပဲ။ ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္း သမတအိုဘားမား လက္ထက္မွာ အိမ္ေစ်းေတြ ျပန္က်သြားျပိး၊ အလုပ္ကိုင္နဲ႕စီးပြားျပန္ေကာင္းလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္၀ယ္ဖို႕ ဆိုေတာေတာ့ အလုပ္အကိုင္ေသခ်ာမွပဲ ဘဏ္ကေငြေခ်းျပီးမွ ၀ယ္ရဲၾကပါေတာ့တယ္။ ဘဏ္ေတြကလည္း စီးပြားပ်က္ကာလလို အလြယ္တကူ ေငြမေခ်းေတာ့ပါဘူး။
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
ကားကိုလည္း အေမရိကားေရာက္သူမ်ား မ၀ယ္မေနရ ၀ယ္ရရွာပါတယ္။ ကားမ၀ယ္ပဲ Public Transportation ဆိုရင္ ေစ်းၾကီးတယ္။ အခ်ိန္ကုန္မယ္။ ကားကို အသစ္၊အေကာင္းစားကား ၀ယ္လိုက္ရင္ အေၾကြးနဲ႔ဆို တလ ေဒၚလာ ၆၀၀ ပဲေပးရတယ္ ဆိုျပီး ၀ယ္ျပစ္လိုက္တယ္။ ကားေဟာင္း တိုယိုတာ ၀ယ္ဖို႔ ၅၀၀၀ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ အသစ္ကို ေဒၚလာ ၆၀၀ပဲေပးျပီး၀ယ္လုိက္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ဒါပဲကြ .. ကားအသစ္အနံ႔ေတာင္ မေပ်ာက္ဘူး .. ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ လစဥ္ေပးရတာနဲ႔ ကားေမာင္းျပီး ဒဏ္ေၾကးေတြ၊ ကားျပင္တာေတြ၊ ဓါတ္ဆီဖိုးေတြနဲ႔ မထိန္းႏိုင္ပဲ အရွိန္ကလြန္ေနျပီး၊ အေမရိကန္က Vacation, Outing ေတြက တယ္မ်ားတာပဲ။ အလုပ္ခ်ိန္က တေန႔ ၈နာရီေလာက္ပဲလုပ္ရေတာ့ ညပိုင္းဆို အားေနၾကတယ္။ အားေတာ့ ဘာလုပ္သလဲဆိုရင္ တီဗြီၾကည့္တယ္။ အင္တာနက္ အြန္လိုင္နဲ႔ ေစ်း၀ယ္တယ္။ ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြကို သြား၀ယ္ၾကတယ္။ ၀ယ္ရမယ္ဆိုရင္ လူတိုင္းအၾကိဳက္ေပါ့။ ျပီးေတာ့ ကုိယ့္မိသားစုနဲ႔အတူ Vacation ထြက္ၾကေတာ့တယ္။ အေမရိကားက ၾကီးလြန္းေတာ့ ျပည္တြင္းမွာပဲ ကားေမာင္းသြားရင္သြား၊ ေလယာဥ္နဲ႔သြားရင္လဲ အေရွ႔ဖ်ား - အေနာက္ဖ်ား ေလယာဥ္ ၈နာရီေလာက္စီးရင္လဲ ေဒၚလာ၁၀၀ေလာက္ပဲေပးရတယ္။ ဘတ္စကား၊ ရထားစီးရင္ ပိုေတာင္ေစ်းၾကီးေတာ့ ကားငွားျပီးမိသားစုခရီးထြက္ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေခြ်တာသံုးစြဲပါေစ ခရီးထြက္ျပီဆိုရင္ ေငြကုန္ျပီေပါ့၊ ခရီးကလည္း မထြက္လို႔မျဖစ္ဘူး ..အားလံုးက Vacation ထြက္ေနက်ဆိုေတာ့ ခရီးမထြက္တဲ့လူ မ်က္ႏွာငယ္ရတာေပါ့။ ျပီးေတာ့ အျပင္ထြက္ စားေသာက္ရင္လဲ တခါစား အနည္းဆံု ၁၅ ေဒၚလာ အထက္ရွိတယ္။ အေမရိကန္စစၥတမ္ အတိုင္း ကိုယ္စားတာကိုယ္ေပးရေပမဲ့ အျပင္မွာမ်ားမ်ားစားရင္ မ်ားမ်ားေငြကုန္တာပဲ။ ခ်က္စားႏိုင္ရင္ေတာ့ သက္သာ၊ေကာင္းေကာင္းစားရေပမဲ့လဲ တလကို ၅ခါေလာက္ေတာ့ မိသားစု ထြက္စားရတာပဲ။ တခါစားရင္ ၅၀ ၊ ၁၀၀ ေက်ာ္ကုန္ေပမဲ့ လစာနဲ႔ယွဥ္ရင္ မေထာင္းတာလွပါဘူး။
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
တယ္လီဖုန္းစရိတ္ကေတာ့ ျမန္မာမ်ားအတြက္ သာမက၊ အားလံုးအတြက္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်တယ္။ တလကို ရာနဲ႔ခ်ီကုန္တတ္တယ္။ အင္တာနက္ဖုန္းေတြဆိုရင္ iPhone, Black Barry စသျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ကုန္က်ေပမဲ့ အေမရိကားမွာ လူတိုင္း အြန္လိုင္းနဲ႔ ဆိုေတာ့၊ ကုန္ရမွာေပါ့။ တျခားအသံုးအေဆာင္ေတြကေတာ့ ေနထိုင္၊အိမ္စရိတ္နဲ႔စာရင္ မဆိုစေလာက္ေပမဲ့ .. ဒါေတြထက္ပိုေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အသံုးစရိတ္ရွိေသးတယ္။
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထူးသျဖင့္ လူငယ္မ်ားနဲ႔ လူၾကီးေယာကၤ်ားမ်ားအတြက္ အၾကီးမားဆံုးရန္သူၾကီးပါပဲ။ အေမရိကားမွာ GPS ဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္သံလိုက္အိမ္ေျမာင္ နဲ႔ ကားတစင္းရွိရင္ ဘယ္ေနရာမဆို အလြယ္တကူသြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီမွာ Carsino, Night Club ဆိုျပီးႏွိပ္လုိက္ရင္ ေပါမွေပါပဲ။ တမိုင္ပတ္၀န္းက်င္မွာဆို အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ GPS မွာ ေျမပံု၊ တယ္လီဖုန္းနံပါတ္ ေတြေပၚလာတယ္။ သေဘာကေတာ့ ေပ်ာ္စရာ ေငြျဖဳန္းစရာေတြဆို အမ်ားၾကီးပဲ။ အရက္ေသာက္၊ ဘားကလပ္၊ အက Dancing .. ညပိုင္းဆိုရင္ ဒါေတြပဲ။
ဆန္ဖရန္စစၥကိုလိုေနရာမ်ိဳးဆိုရင္ အေျခာက္ကပြဲရံု၊ ေယာကၤ်ားရွာကလပ္၊ အႏွိပ္ခန္း၊ ကားစီနိဳေတြ ေပါမွေပါ .. ေနာက္ဆံုးေတာ့ လူေတြကို အခမဲ့အလကားေပးတဲ့ ခရက္ဒစ္ကပ္ဆိုတဲ့ ကပ္ျပားေလးေတြကို လိႈင္လိႈင္သံုရင္းနဲ႔ အေၾကြးရရင္ ဆင္ေတာင္၀ယ္တယ္ဆိုတဲ့အတုိင္း ေငြေတြသံုးရင္း၊ အလုပ္ကျပဳတ္၊ အေၾကြးေတြကမ်ား ... ေဆးရံုေတြကလည္း အလကားလုပ္ေပးတယ္ဆိုျပီး တကယ္ေတာ့ အလကားမရပဲ ခရက္တစ္ကပ္ကေန ပိုက္ဆံေတြေတာင္းလာတယ္။ ေပးႏိုင္တံုးကေတာ့ ေပးေနျပီး ခရက္တစ္ကပ္ကုမၼဏီေတြရဲ့ ေငြေခ်းျပီး၊ အတိုးအရမ္းအျမက္စားတဲ့ဒဏ္ကို ေနာက္ဆံုးကုိယ့္လစာနဲ့ အမွီမေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒ၀ါလီလူမြဲျဖစ္ျပီး ..အိမ္ကိုအသိမ္းခံရမယ္ျဖစ္လာတယ္။ ေယကၤ်ားဆိုးေပမဲ့ ဇနီးသည္၀င္ေငြေကာင္းရင္ေတာ့ အျဖစ္မဆိုးေပမဲ့၊ ဇနီးသည္က ၀င္ေငြမရွိရင္ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး။
အေမရိကားအစိုးရအေၾကြးတင္သလို ႏိုင္ငံသားမ်ားလည္း အေၾကြးတင္သြားရျခင္းကေတာ့ အေမရိကားေရာက္တဲ့ ျမန္မာမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနၾကပါျပီ။ ရီဘာပလက္ကင္ပါတီ ေထာက္ခံတဲ့ ခရစ္ယန္မိရိုးဖလာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသေတြကိ ဘာသာေရးကိုင္းရိႈင္းၾကေတာ့ စီးပြားေရးေလာဘသိပ္မၾကီးၾကဘူ။ အိမ္ေစ်းေတြလည္း သိပ္မၾကီး .. လူေတြလဲ အလုပ္ကိုယ္စီရွိၾကတယ္။ လစာေတြကလည္း သိပ္မကြာၾကဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေပ်ာ္ပါးစရာေတြ သိပ္မေပါပဲ .. ေရွာ့ပင္စင္တာၾကီးေတြလည္း ခပ္ေ၀းေ၀း၊ ကာစီႏို၊ ႏိုက္ကလပ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးမရွိေတာ့ လူငယ္ေတြလည္း သိပ္ၾကီးမပ်က္စီးၾကေသးပါဘူး။ အဲဒီ အလယ္ပိုင္ ျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ ၀က္သတ္စက္ရံု၊ အမဲသတ္စက္ရံု၊ ၾကက္၊ငါးစက္ရံု Low Technology Factory ေပမဲ့ မတိမ္ေကာတဲ့အလုပ္ဆိုေတာ့ အလုပ္ျပဳတ္မွာမပူပင္ရပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အိမ္ေစ်းခ်ိဳေတာ့ ၂ႏွစ္ေလာက္ ေငြစုလိုက္ရင္ အိမ္၀ယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာလီဖိုးနီးယာ။၊ နယူးေယာက္က ျမန္မာမ်ားလည္း အဲဒီျပည္နယ္ဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႔လာၾကတာ အမ်ားၾကီးေတြ႔ရပါတယ္။
စီးပြားေရးအၾကပ္တည္းက လြတ္ေျမာက္ေရး
အေမရိကန္ေတြ ေငြျပန္စုႏိုင္ရင္ စီးပြားေရးနလံထူလာပါမယ္။ ေငြစုေဆာင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို အားေပးလာတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရလုပ္ရက္ေတြကို လိုက္နာရင္း..မိမိကိုယ္တုိင္က လိုအပ္တာနဲ႔ လုိခ်င္တာ ခြဲျခားျပီး၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းက ျမန္ျမန္ထြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ တကယ္ဖတ္သင့္ျပီး လက္ေတြ႔က်င့္သင့္တာကေတာ့ေဖျမင့္ဘာသာျပန္တဲ့ ေဘဘီလံုမွအခ်မ္းသာဆံုးပုဂၢိဳလ္ စာအုပ္ပါပဲ။
.
.
.
၂၀၁၇ ျမန္မာႏိုင္ငံဆင္းရဲမြဲေတမႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂၀၁၁ မွာ သမတဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္ျပိး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ခ်မ္းသာသူမ်ား အလြန္ခ်မ္းသာသြားၾကေပမဲ့၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အရမ္းခက္ခဲသြားပါတယ္။ ပညာတတ္ နဲ႕ အလုပ္ၾကိဳးစားသူမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္သြားပါတယ္။ ေစ်းကြက္စိးပြားေရး စနစ္သစ္ကို အေကာင္ထည္ေဖာ္တဲ့အခ်ိန္ မသိနားမလည္တဲ့ ျပည္သူလူထု၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ပိုမိုခက္ခဲလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀ိသမ စိးပြားေရးသမားမ်ားက ၾကီးစိုးလာေတာ့ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၊ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အေၾကြးတင္၊ လယ္ဆံုး၊ အိမ္ျခံေျမေစ်းၾကီးလာေတာ့ ေရာင္းစား၊ ေငြလက္ထဲရွိလာေတာ့ သံုးစြဲမႈမ်ားဟာ ျဖဳန္းသလို ျဖစ္သြားျပီး၊ ဆင္းရဲသားမ်ား၊ လူလတ္တန္စားမ်ား ပိုမိုဆင္းရဲသြားပါတယ္
.
အေမရိကားမ်ာ ျမန္မာေတြ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့
၁။ အိမ္အေၾကြး (သို႔မဟုတ္) အိမ္လခ ေပးရျခင္း
၂။ ကားအေၾကြး နဲ႔ Vacation, Outing ..
၃။ အျခားစရိတ္မ်ား တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အ၀တ္အစား၊အသံုးအေဆာင္
၄။ အေပ်ာ္အပါး၊ ေလာင္းကစား
အထက္ပါ ၄ခ်က္မွာ ျမန္မာေတြက နံပါတ္(၂) ကားအေၾကြး၀ယ္စိးသူ ရွားပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္၀ယ္စီးၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ေနထိုင္သူမ်ားကေတာ့ ဘတ္စကားခ၊ တကၠစီခ ေတြ ကုန္ပါတယ္။ အကုန္က်ဆံုးကေတာ့ အစားစရိတ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အျပင္မွာ ၀ယ္မစားႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္မွာပဲ ခ်က္ျပဳတ္စားၾကပါတယ္။ ခက္တာက အျပင္အစားအစာမ်ား အာသာေျပေအာင္ ၀ယ္စားတဲ့အတြက္ ၀င္ေငြရဲ့ ၇၅% ေလာက္က အစားအေသာက္ကုန္က်စရိတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုပါ။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား စီးပြားေရးအခက္ခဲက လြတ္ေျမာက္ဖို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက စီးပြားေရးမဟာျဗဴဟာ၊ နည္းျဗဴဟာမ်ားနဲ႕ ၾကိဳးစားေနေပမဲ့ အခ်ိန္ေႏွးမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကီးပြားတိုးတက္လိုသူမ်ားအတြက္က ..
၁။ ႏိုင္ငံျခားသြားအလုပ္လုပ္ႏိုင္ရင္ ခ်က္ခ်င္းလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာ အဆက္သြယ္၊ အရည္အခ်င္း နဲ႕ ေငြေၾကးရင္းႏွီးရပါမယ္။
၂။ ျမန္မာျပည္တြင္းက ႏိုင္ငံျခားကုမဏီမွာ အလုပ္ရရင္လဲ လစာေကာင္းပါတယ္။
၃။ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေပမဲ့၊ အေျပာလြယ္သေလာက္၊ တကယ္လုပ္ၾကည့္ေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္း မလုပ္ခင္ အစိုးရလခစား၊ ကုမဏီလခစား လုပ္ျပီး တတ္ႏုိင္သမွွ် လုပ္ငန္းခြင့္အတြင္း၊ အျပင္ ပညာဆည္းပူးေနဖို႕၊ အလုပ္ၾကိဳးစားဖို႕ပါပဲ။
.
ဇာနီၾကီး
၂၃.ဇြန္.၂၀၁၇
Monday, July 8, 2013
CORRUPTION, BUDDHIST is NOT TERROR by USA Time Magazine
စာေပေဟာေျပာပြဲႏွင့္ အေမးအေျဖမ်ား (၇-ဇူလိုင္-၂၀၁၃၊ စင္ကာပူ)
ဆရာမ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း) ..
အနီး၊အေ၀း ..ေခါင္းစဥ္ျဖင့္၊ ျမန္မာမ်ား နီးလွ်က္ေ၀းေနရျခင္းမ်ားကို ဂ်င္နေရးရွင္းကြာျခားမႈ၊ အိုင္ဒီယိုလိုဂ်ီ အေတြးေခၚကြားျခားမႈ၊ လူမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ႏိုင္ငံေရးကြာျခားမႈ၊ လြတ္လပ္ခြင့္လိုလားမႈ စသျဖင့္ အေၾကာင္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ေျပာပါသည္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းေရးကိုပဲ လူအမ်ားစိတ္၀င္စားေနမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာစာေပမ်ားကို သူမ၏ အင္းစိန္ေထာင္က်စဥ္ အေတြ႔အၾကံဳအခ်ိဳ႔ႏွင့္ယွဥ္ပါသည္။ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ထြက္ခြာလုပ္ကိုင္လိုသူမ်ားအေၾကာင္း၊ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ယခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်ိန္အထိ ျမန္မာျပည္တြင္ေခတ္စားေနဆဲျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ မိမိအတြက္ ႏိုင္ငံ၃၀ခန္႔သြားေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မွ မေနလိုေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၊ ျမန္မာပတ္စပို႔ကိုသာ လိုလားစြာကိုင္လိုေၾကာင္း၊ အနီး-အေ၀း ကြာျခားမႈမ်ားအတြက္
ဆရာမ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း) ..
အနီး၊အေ၀း ..ေခါင္းစဥ္ျဖင့္၊ ျမန္မာမ်ား နီးလွ်က္ေ၀းေနရျခင္းမ်ားကို ဂ်င္နေရးရွင္းကြာျခားမႈ၊ အိုင္ဒီယိုလိုဂ်ီ အေတြးေခၚကြားျခားမႈ၊ လူမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ႏိုင္ငံေရးကြာျခားမႈ၊ လြတ္လပ္ခြင့္လိုလားမႈ စသျဖင့္ အေၾကာင္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ေျပာပါသည္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းေရးကိုပဲ လူအမ်ားစိတ္၀င္စားေနမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာစာေပမ်ားကို သူမ၏ အင္းစိန္ေထာင္က်စဥ္ အေတြ႔အၾကံဳအခ်ိဳ႔ႏွင့္ယွဥ္ပါသည္။ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ထြက္ခြာလုပ္ကိုင္လိုသူမ်ားအေၾကာင္း၊ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ယခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်ိန္အထိ ျမန္မာျပည္တြင္ေခတ္စားေနဆဲျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ မိမိအတြက္ ႏိုင္ငံ၃၀ခန္႔သြားေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မွ မေနလိုေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၊ ျမန္မာပတ္စပို႔ကိုသာ လိုလားစြာကိုင္လိုေၾကာင္း၊ အနီး-အေ၀း ကြာျခားမႈမ်ားအတြက္
Sunday, May 26, 2013
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏႇင့္ သမၼတအိုဘားမားတို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္၌ သမိုင္း၀င္ ေတြ႕ဆံု
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရး၊ႏိုင္ငံေရး၊ပညာေရးနဲ႔ဒီမိုကေရစီေရးေတြမွာ အေမရိကန္က နံပါတ္(၁) ျဖစ္ပါတယ္။ တရုပ္ျပည္ၾကီး စီးပြားဖြင့္၀ါဒကို အေမရိကန္ေထာက္ခံအားေပးမႈေၾကာင့္ ကမၻာနံပါတ္၂အဆင့္ကို တရုပ္ျပည္ေရာက္လာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တရုပ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို အေမရိကန္က အခြန္ေလွ်ာ့ေပးျခင္းအားျဖင့္ တရုပ္စီးပြားေရးပို႔ကုန္မ်ား ေနရာရခဲ့ပါတယ္။ အခုလည္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးပို႔ကုန္မ်ားအတြက္ အေမရိကန္မွာရွိတဲ့ျမန္မာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျမန္မာထြက္ကုန္အေမရိကားပို႔ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကို ျပိဳင္ဖို႔ တစ္ဦးခ်င္းၾကိတ္လုပ္လို႔ မရေတာ့ပါ။ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွ ရမွာပါတယ္။
အစိုးရနဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ အဖြဲ႔၊ကုမဏီေတြခ်ည္း
အစိုးရနဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ အဖြဲ႔၊ကုမဏီေတြခ်ည္း
Monday, October 15, 2012
အေမရိကန္၊စင္ကာပူေဒၚလာနဲ႔ျမန္မာက်ပ္ရာဇ၀င္

ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
1990 တုန္းကေပါ့ဗ်ာ။
အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာ ၃၀က်ပ္
စင္ကာပူတစ္ေဒၚလာ ၄၅က်ပ္
တိုက္ခန္းတစ္ခု ၃သိန္း၊ ဟိုင္းလတ္ကားတစ္စီး ၃သိန္း၊ တယ္လီဖုန္းတစ္လံုး ၃သိန္း၊ ဒန္ေပါက္တစ္ပြဲ ၅က်ပ္
2007 သံယာအေရးအခင္းက်ေတာ့
အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာ ၁၃၅၀က်ပ္
စင္ကာပူတစ္ေဒၚလာ ၉၀၀က်ပ္
တိုက္ခန္းတစ္ခု ၃၀၀သိန္း၊ ဟိုင္းလက္တစ္စီး ၃၀၀သိန္း၊ တယ္လီဖုန္းတစ္လံုး ၂၅သိန္း၊ ဒန္ေပါက္တစ္ပြဲ ၈၀၀က်ပ္
2011 ေရာက္ပါျပီ၊
အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာ ၇၅၀က်ပ္
စင္ကာပူတစ္ေဒၚလာ ၆၂၀က်ပ္ .. ဟိုက္၊က်လွခ်ည္လား...
တိုက္ခန္းတစ္ခု ၅၀၀သိန္း၊ ဟိုင္းလက္တစ္စီး ၂၀၀သိန္း၊ တယ္လီဖုန္းတစ္လံုး ၅သိန္း၊ ဒန္ေပါက္တစ္ပြဲ ၁၂၀၀က်ပ္
(မွန္းေခ်၊ ေစ်းႏႈန္းျဖစ္သည္)။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ GDP ppp ကုန္ထုတ္စြမ္းအားသည္ ၁၉၉၉ခုႏွစ္ 14 billion သာရွိခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ရတနာဓါတ္ေငြ ့ပိုက္လိုင္းျပီးစီးကာ စတင္ ေရာင္းခ်သည္မွစျပီး တဟုန္ထိုးတက္လာသည္။ ၂၀၁၀တြင္ 77 billion ေရာက္ရွိျပီး၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ Foreign Direct Investment FDI 2011 တြင္ 20 billions ရရွိျပီး၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံထက္ မ်ားမည္ဟုဆိုသည္။ ေကာင္းေသာအလားအလာမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာအစိုးရသစ္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္လဲလိုသူမ်ား Reformists ႏွင့္ လက္ရွိအေရးပါေနရာေသာစီးပြားလုပ္ကြက္မ်ားတြင္ ရွိေနသည့္ လူေဟာင္းမ်ား (မီဒီယာမ်ားတြင္ ခရိုနီဟု ေခၚခံရသူမ်ား) ရွိေနပါသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဦးေဆာင္ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အတိုက္အခံပါတီမ်ားလည္း အျပဳသေဘာလုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။
တိုင္းျပည္တည္ေထာင္ရန္အတြက္ မီဒိယာကို ဖြင့္ေပးလာျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ အခြန္ေကာက္နိုင္ရန္လုပ္ေဆာင္ရင္း၊ ယခု ၂ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာက်ပ္ေငြသည္ အလြန္ခုိင္မာလာသည္ကို အံ့ၾသဘြယ္ေတြ႔ရသည္။ ၂ႏွစ္အတြင္ အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာသည္ က်ပ္ေငြ ၉၀၀ေအာက္သို႔ က်ဆင္းသြားေသာေၾကာင့္၊ အခက္အခဲမ်ားစြာ ေတြ႔လာရသည္။ စီးပြားေရးအၾကံေပးအဖြဲ႔တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ရင္းႏွီးသူ ေဒါက္တာဦးျမင့္ကို ခန္႔ထားရာမွ၊ အၾကံေပးမႈမ်ားကို မီဒီယာမ်ားတြင္ ေတြ႔ရပါသည္။ အစိုးရသစ္က မည္သုိ႔ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈရရွိေရးအတြက္ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားမွ အထူးစီးပြားေရးကုမ႑ီမ်ားသာ လာေရာက္ၾကသည္။ ဥပမာ.. ဓါတ္ေငြ ့၊ ေရနံ၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ သစ္၊ အထည္ခ်ဳပ္၊ စသည့္လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည္။
ျမန္မာက်ပ္ေငြကို 1-Jul-1952 တြင္စတင္ခဲ့သည္။ တစ္က်ပ္လွ်င္တစ္အိႏိၷရူပီးသတ္မွတ္ခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ US$1=4.7619 Kyat = 4.7619 Indian Rupees ေပါက္ေစ်းရွိသည္။
အနီးစပ္ဆံုး US$1.00 ေပါက္ေစ်းမ်ားကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ အမွတ္တရေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
Year | US$1=Kyat | S$1=Kyat | ျမန္မာႏိုင္ငံ၊အထင္ကရျဖစ္ရပ္မ်ား | US1=S$ | ||
1952 | 4.76 | 14.22 | အိႏၷိယေငြေၾကးမွခြဲထြက္ | 3.03 | ||
1962 | 4.76 | 14.22 | ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအာဏာသိမ္း | 3.03 | ||
1972 | 8 | 22 | started black market rate | 2.81 | ||
1982 | 20 | 42 | အစိုးရေပါက္ေစ်း 1US$=5kyats | 2.13 | ||
1988 | 27 | 55 | ရွစ္ေလးလံုး၊ စစ္အာဏာသိမ္း | 2.01 | ||
1990 | 30 | 50 | ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၊တပ္ခ်ဳပ္ျဖစ္ | 1.81 | ||
1995 | 113 | 80 | 1.41 | |||
1997 | 178 | 120 | ျမန္မာဘဏ္မ်ားျပသနာျဖစ္ | 1.48 | ||
1998 | 334 | 200 | ASEAN စီးပြားကပ္ဆိုက္ | 1.67 | ||
2000 | 344 | 200 | ့ျမန္မာျပည္၊ႏိုင္ငံျခားႏွင့္အဆက္ျဖက္ | 1.72 | ||
2001 | 448 | 250 | 1.79 | |||
2002 | 591 | 330 | 1.79 | |||
2003 | 1044 | 600 | ဒိပဲယင္းအေရးခင္း | 1.74 | ||
2004 | 879 | 520 | ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔၊တာ၀န္ရပ္နား | 1.69 | ||
2005 | 913 | 550 | 1.66 | |||
2006 | 1264 | 800 | 1.58 | |||
2007 | 1350 | 900 | စက္တင္ဘာ၊သံယာအေရးခင္း | 1.5 | ||
2008 | 1269 | 900 | ေမ၊ နာဂစ္မုန္တိုင္း | 1.41 | ||
2009 | 1233 | 850 | အေမရိကန္လႊတ္အမတ္ Jim Webb လာ | 1.45 | ||
2010 | 945 | 700 | ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲၾကံ့ဖြံ ့ႏိုင္ | 1.35 | ||
2011 | 750 | 620 | လႊြတ္ေတာ္ေခၚ၊ သမၼတဦးသိန္းစိန္ | 1.21 |
က်ပ္ေငြသမိုင္း ဇယားကို့မွတ္တမ္းတင္ပါသည္။

ကမၻာစီးပြားေရးကို ၾကည့္ပါက၊ ၂၀၀၈ အေမရိကန္စီးပြားေရးကပ္ကဲ့သို႔ ထပ္မံျဖစ္လာမည့္ အရိပ္ေယာင္ျပေနပါသည္။ စီးပြားေရးမေကာင္းလွ်င့္ အိမ္ယာေစ်းမ်ား တက္လာေလ့ရွိသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း အိမ္ယာေစ်းမ်ားတက္ေနပါသည္။ စီးပြားေရးက်ဆင္းမည့္ပံုရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း အိမ္ယာေစ်းမ်ားတက္လာျပန္ပါသည္။ ယခု စင္ကာပူတြင္ လာေရာက္အလုပ္လုပ္ၾကေသာ ျမန္မာမ်ားအဖို႔ အခက္အခဲမ်ား ၾကံဳေတြ႔ေနရျပီျဖစ္သည္။ အလုပ္ပါမစ္မ်ား ဆက္မတိုးေပးျခင္း၊ အသစ္ခ်မေပးျခင္း၊ အိမ္ေစ်းမ်ားၾကီးလာျခင္းအျပင္ ျမန္မာျပည္ေငြပို႔လွ်င့္ ေဒၚလာပိုကုန္က်လာေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားလုပ္ရသည္မွာ မကိုက္ေတာ့ဘူး ျဖစ္လာၾကပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရအဖို႔ အေရွ႔ေတာင္အားရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စင္ကာပူကိုမွီရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြတြင္ စင္ကာပူသည္ ေနာ္ေ၀း၊ ကာတာ စသည့္ႏိုင္ငံငယ္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္ျပီး ထိတ္တန္းတြင္ရွိေနပါသည္။ စင္ကာပူသည္ ငယ္ေသာ္လည္း၊ GDP တြင္ အေရွ႔ေတာင္အာရွအဆင့္ပင္ ဗီယက္နမ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကီးမ်ားထက္ ၂ဆမွ်သာလြန္ေသးသည္။ GDP ျမင့္မ်ားလာပါက ထိုႏိုင္ငံေငြေၾကးကို ကမၻာကအသိအမွတ္ျပဳရသည္။ ႏိုင္ငံခ်မ္းသာလာျခင္းဟု ေျပာႏိုင္ပါသည္။
GDP ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးတက္လာေသာအခါ၊ အစိုးရက အခြန္မ်ားမ်ားရပါသည္။ အစိုးရအခြန္ေကာက္ရေငြသည္ GDP ၏ ၁၀ရာႏႈန္းခန္႔ ရရွိျပီး၊ ထိုေငြျဖင့္ စစ္ေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လမ္း၊တံတား၊ လူေနအိမ္တည္ေဆာက္ျခင္းမ်ားကို လုပ္ရသည္။ စင္ကာပူတြင္ လူမ်ား၀င္ေငြမွ ၃၀% ခန္႔ကို CPF ဟုေခၚေသာ စနစ္ျဖင့္ မစုမေနရ၊ စုေဆာင္းခိုင္းထားသည္။ ထိုေငြျဖင့္ ႏိုင္ငံ၊ေခါင္းေဆာာင္၊ စီးပြားပညာရွင္မ်ားက ျပန္လည္ရင္းႏွီးရင္ တိုင္းျပည္ပိုမိုခ်မ္းသာလာပါသည္။
ေအာက္ပါဇယားအရ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ GDP တဟုန္ထိုးတက္လာသည္။ ဗီယက္နမ္ကို ေက်ာ္ျပီးလွ်င္ စင္ကာပူ၊ မေလးရွားကို မွီရန္ ျပည္ပေရာက္၊ ျမန္မာမ်ား၊ ျပည္ေတာ္ျပန္လာမွျဖစ္ပါမည္။ အခုျပန္လို႔မရပါ။ အလုပ္မရွိ၊ စီးပြားရပ္ခ်ိန္ခဏေစာင့္ရန္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံစုေဆာင္းေငြ Foreign Reserve Money မ်ားလာရမည္။ Foreign Direct Investment FDI မ်ားစြာရွိရမည္။ အခြန္ေရွာင္ေျပးသူ (Corruption) နည္းရမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္မ်ားရွိလာျပီး ျပန္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာႏွင့္ ေငြလဲႏႈန္းသမိုင္းကို ေလ့လာပါက၊ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ဆြဒ္ဇာလန္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ေငြေၾကးအလြန္ခိုင္မာသည္ကို ေတြ႔နိုင္သည္။ http://fx.sauder.ubc.ca/etc/USDpages.pdf ၊ အေမရိကန္ေဒၚလာသည္လည္း အျခားေငြေၾကးမ်ားႏွင့္ယွဥ္ပါက ေတာ္ေတာ္ခိုင္မာေနဆဲျဖစ္သည္။ စီးပြားအင္အားအၾကီးဆံုး ျဖစ္ေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။ က်ပ္ေငြ ခိုင္မာျခင္းျဖင့္၊ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားထံမွ ၀င္ေငြခြန္ေကာက္စရာမလိုေတာ့ပါ။ သူတို႔မ်ာႏိုင္ငံျခားေငြရွာေပးသူမ်ားျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ၁၀% မွ ၂% သို႔ ေခတၱေလွ်ာ့ေကာက္ေနပါသည္။ ေကာင္းပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ျပည္ပလုပ္ကိုင္သူမ်ားကို ၀င္ေငြခြန္္မေကာက္ၾကပါ။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ က်ပ္ေငြတန္ဖိုးတက္လာျခင္းကို ၾကိဳဆိုရပါသည္။
ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
21-Sept-2011

အေရွ ႔ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား GDP ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္ဇယား

English Translation
Sunday, September 25, 2011
US$, Sin$, and Burmese Kyat's History
(Direct translation of Zaw Aung’s Article from Moemakha Site.)
In
1990, one American Dollar was 30 kyats, one Singapore Dollar was 45
kyats, an average apartment was 300,000 kyats, a Toyota Hilux pickup
truck was 300,000 kyats as well, the telephone connection with a handset
was 300,000 kyats too, and a plate of Biriani (Dan-bouk) was just 5
kyats.
In
2007 the year of so-called Saffron Revolution, one American Dollar was
1,350 kyats, one Singapore Dollar was 900 kyats, an average apartment
was 30 million kyats, a Toyota Hilux pickup truck was 30 million kyats
as well, the telephone connection with a handset was 2.5 million kyats,
and a plate of Biriani was 800 kyats.
In
2011 the year of so-called semi-democracy, one American Dollar was 750
kyats, one Singapore Dollar was 620 kyats, an average apartment was 50
million kyats, a Toyota Hilux pickup truck was 20 million kyats, the
telephone connection with a handset was 500,000 kyats, and a plate of
Biriani was 1,200 kyats. (All are approximate prices.)
***************************
In
1999 the GDP of Burma was only 14 billion US$. But the Gross Domestic
Product has risen drastically since the Yadana Gas Pipeline was
constructed and Burma started exporting her abundant natural gas to the
neighboring energy-hungry Thailand.
In
2010 the GDP of Burma reached to 77 billion US$ and still increasing.
Foreign Direct Investment in Burma in 2011 is 20 Billion US$ which is
much higher than Vietnam. That is very promising for Burma.
Particularly
promising is there are many reformists and a few business oligarchs
(so-called cronies) in new Burmese Government. And ASSK and the
opposition parties are also positive and cooperative about the serious
reforms promised and being slowly brought in by President Thein Sein-led
Government.
Positive
improvements such as relaxing of media restrictions and effective tax
collection from economic enterprises have bee carried out so far and to
everyone’s surprise Burmese kyat has been found seriously appreciating
against other currencies in last two years.
US
Dollar exchange rate have gone down below 900 kyats in last two years
and caused many difficulties nationwide. Most media in Rangoon even
wrote about the academic paper of Dr. U Myint the Chief Economics
Adviser for the President and a close friend of ASSK on the issue of
appreciating foreign exchange rate.
Even
though the new Government has been trying to attract Foreign Direct
investment for various sectors of economy most FDI in Burma are for
particular sectors like natural resources and labor-intensive
manufacturing. For example: natural gas, petroleum, hydro-electric,
jade, teak, and garments.
Modern History of Burmese Kyat
Kyat
was established on 1 July 1952 with the base rate of one Kyat an Indian
Rupee. At that time one US Dollar was 4.7619 Kyat or Rupee. Following
table is the US$ rate for both Burmese Kyat and Singapore Dollar
together with the chronological events from Burmese political scene.
List of significant events in Burma (From the Table above).
1952 - Separated from Indian Monetary System.
1962 - General Ne Win’s Coup.
1972 - Started black market rate.
1982 - Official rate is 5 Kyats a US Dollar.
1988 - Military Coup after failed 8-8-88 Uprising.
1990 - General Than Shwe became Commander-in-Chief.
1995 -
1997 - Banking crisis in Burma.
1998 - ASEAN Economic Crisis.
2000 - Economic Sanctions Began.
2001 -
2002 -
2003 - De-pa-yin Murders of ASSK’s followers.
2004 - Prime Minister General Khin Nyunt was removed.
2005 -
2006 -
2007 - Monks’ Protest in September.
2008 - Nargis Cyclone in May in Irrawaddy Delta.
2009 - American Senator Jim Vebb’s Visit to Burma.
2010 - Large Scale Privatization. USDP won General Election.
2011 - New Union Parliament. U Thein Sein elected as the President.
I’ve
been working overseas last 20 years as I was really sick of our country
surviving by selling everything we have both under-ground and
above-ground. Also I have to admit that I don’t know much about the
economy of Burma. But I still am encouraged by the new Government’s
action in raising the value of Kyat.
If
you look at the world economy, the 2008 Global Financial Crisis (GFC)
appears to be repeating. Normally the property prices go up if the
economy is bad. Back in Burma the house prices are going up. Other
countries with seemingly bad economies also have rising house prices.
Now
many Burmese people working in Singapore are facing serious
difficulties. Due to the obstacles in renewing their work-permits,
difficulties in getting new work-permits, more expensive housing, and
getting fewer Kyats for their Sin$ earnings it is no longer lucrative or
even economical for Burmese nationals to come and work in Singapore.
***************************
It
is almost impossible for the Burmese Government to raise Burma to the
economic and prosperity level of Singapore in a short period. In term of
per-capita income Singapore is right at the top with other small but
prosperous nations like Norway and Qatar. Despite its tiny size
Singapore has a GDP double that of Burma and Vietnam among the SE Asia
nations.
The
whole world will acknowledge the currency of a country once its GDP
grows to a decent level. People can even say that the country is getting
richer.
Growing
GDP implies that the tax revenue is more since about 10% of GDP goes
into the Government coffers. The more tax revenue there is the more
money could be spent on the nation’s military, education, social
welfare, health, roads, bridges, and housing constructions.
In
Singapore every working person is forced by the Government to save 30%
of their income (salary) as the CPF (Compulsory Provident Fund) system.
That money is used by the State to invest in the nation’s economy and
the obvious result being Singapore getting richer and richer over time.
***************************
From
the following tables you can see the Burma’s GDP is rising drastically
over the years. And to overtake Vietnam and then reach Singapore and
Malaysia the Burmese now working overseas must come back home to Burma.
But
we can’t go home yet as there are not enough jobs and we still need to
wait till this global economic crisis is over. Burma still needs to
accumulate national savings or Foreign Reserve Money, attract more
Foreign Direct Investment, and eliminate Tax Evasion and Systemic
Corruption. Only then there will be enough jobs for all of us to go back
home.
If
you study the history of US$ Exchange Rate you will find out that the
currencies of Singapore, Japan, Germany, and Switzerland are
historically very strong. Compared to many other currencies American
Dollars also is very strong. United States is still the most
economically powerful country.
By
having a strong Kyat Burmese Government no longer needs to tax the
income of Burmese working overseas as they are the ones bringing in much
needed hard currency to Burma. So the foreign income tax now is reduced
from 10% to only 2%. That is good, no it is great. No other country
ever taxes the personal incomes of their citizens working overseas.
Anyway, we must welcome the appreciation of our Burmese Kyat!
အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္သိန္းတန္ ေငြစကၠဴ

စင္ကာပူမွာ ေငြလဲလို႔ရမလား သင့္ကို လာေမးရင္၊ ေ၀းေ၀းက ေရွာင္ၾကပါ။
၁။ ဒူဘိုင္းမွာ တသိန္းတန္ေငြစကၠဴ မရွိပါဘူး။ အမ်ားဆံုးက တေသာင္းတန္ထိ ရွိပါတယ္။
၂။ စင္ကာပူမွာ တန္ဘိုးအမ်ားဆံုး ေဒၚလာတေသာင္းတန္ေငြစကၠဴရွိပါတယ္။
၃။ အေမရိကန္မွာေတာ့ ေဒၚလာ တစ္သိန္းတန္ရွိပါတယ္။ ၁၉၃၄ခုႏွစ္မွာ တၾကိမ္တည္း ထုတ္ဖူးပါတယ္။ အျပင္မွာသံုးလို႔မရပါဘူး။ အစိုးရဌာန ေငြေပး၊ေငြယူ လုပ္ငန္းမ်ားမွာပဲ သံုးပါတယ္။
တကယ္လို႔ သင္က ဟ၊ ပြတာပဲဆိုျပီး သူ႔နဲ႔အတူ၊ ေငြသြားလဲရင္၊ ၂ေယာက္စလံုး ရဲဖမ္းခံထိ၊ ကြိသြားမယ္ျဖစ္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ေရာင္းတာကို ပြတာပဲဆိုျပီး ၀ယ္ထားလိုက္ရင္ .. မိတ္ေဆြရဲ့ ေလာဘအက်ိဳးခံရပါမယ္။ သတိထားပါ။
မွတ္ခ်က္။
- ျပည္ပေရာက္ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို အခြန္ေကာက္ျခင္း Jan2012 မွစတင္ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျပီျဖစ္သည္။ အႏွစ္၂၀ေက်ာ္ တလေဒၚလာ၁၅၀၊ ၁၂၀ စသျဖင့္ အခြန္ေဆာင္ခဲ့သူ စာေရးသူ (Blog owner) နွင့္ စင္ကာပူႏွင့္ ျပည္ပရာက္ျမန္မာမိတ္ေဆြမ်ား၊ (ပတ္စပို႔ သက္တမ္းတိုးရန္ျဖစ္ေစ၊ အျခား မည္သည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ) အခြန္ မွန္မွန္ ေပးေဆာင္ခဲ့သူ ျမန္မာမ်ားအတြက္ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ရာျဖစ္ပါသည္။ မၾကာမီ ဂ်ပန္အကူညီျဖင့္ Myanmar Stock Exchange ကို စတင္ေတာ့မည္ဟု အစိုးရသစ္က ေၾကညာခဲ့ပါသည္။
**************************
Reference: (Hla Oo's Blog)
http://hlaoo1980.blogspot.com/2011/09/us-sin-and-burmese-kyats-history-by-zaw.html
http://blog.nationmultimedia.com/witmone/2012/04/12/entry-1
Tuesday, June 19, 2012
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား ထမီ၀တ္ၾကသည္

ခေမာက္ေဆာင္းထားတဲ့ ဗီယက္နမ္မိန္းကေလး၊ ပုသိမ္ထီးနဲ႔သနပ္ခါးပါးကြက္ ျမန္မာမိန္းကေလး .. ဒီ၂ေယာက္ရဲ့ ဓါတ္ပံုေတြဟာ ျမိဳ႔ေပၚမွာ တမင္ဖန္တီးရိုက္ယူထားတာ မဟုတ္မွန္း ထင္ရွားပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသကို ကင္မရာမင္း ကိုယ္တိုင္ သြားျပီး ရိုက္ယူတာေၾကာင့္ သဘာ၀က်ပါတယ္။ လွပပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ ဟိုခ်ီမင္းျမိဳ႔ (ဆိုင္ဂံု) အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ မေန႔က အီးေမးမွာ Happy Planet လူမ်ိဳးအျဖစ္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးအဆင့္ကို တက္လာပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈ ၁၈ႏွစ္အၾကာမွာ တင္းတိန္ေရာင့္ရဲေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေနာင္အေမရိကႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔အတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ကို တိုးကတ္လာပါတယ္။
ေငြေၾကးအားျဖင့္ေတာ့ ဆင္းရဲပါတယ္။ ဗီယက္နမ္မွာ တလကို လစာ အနည္းဆံုး ေဒၚလာ ၂၀၀ ကေန အမ်ားဆံုး ေဒၚလာ၅၀၀ေလာက္ပဲ ရပါတယ္။ ဘြဲ႔ရေက်ာင္းသားတေယာက္ လစာ ေဒၚလာ ၂၀၀ေလာက္
Thursday, May 31, 2012
စင္ကာပူ၊ အေမရိကား၊ ကေနဒါ၊ လန္ဒန္ .. ျမန္မာလူငယ္မ်ားပညာေရး

ခင္ႏွင္းစိုး
က်မ အသက္ ၁၂ နွစ္မွာ မိဘမ်ားနွင့္ စကၤာပူနိုင္ငံမွာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၿပီး နိုင္ငံျခားဆိုတာႏွင့္ စတင္ရင္းနီးခဲ့သည္။ အသက္ ၁၇ နွစ္အရြယ္ကစျပီး ကေနဒါနွင့္ အဂၤလန္နိုင္ငံတို႔တြင္ တစ္ေယာက္တည္း ေကာလိပ္နွင့္ တကၠသိုလ္သြားတက္ေတာ့၊ ေနာက္ထပ္နုိင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ခဲ့ျပန္သည္။ နိုင္ငံျခားဆိုသည့္အတိုင္း က်မရင္ဆိုင္ရတာေတြက အေျပာင္းအလဲ အသစ္အဆန္းေတြ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ေရာမေရာက္ရင္ ေရာမလိုက်င့္ရမယ္ ဟု လူေတြေျပာေလ့ရွိၾကသည္။ အတိုင္းအတာတခုအထိ မွန္သည္။ သူမ်ားနိုင္ငံေရာက္မွေတာ့ ကိုယ္က လူထူးလူဆန္းလို တသီးတျခားျဖစ္ေနလွ်င္ ပတ္၀န္းက်င္သစ္မွာ ေနသားတက်ျဖစ္ဖို႔ ခဲယဥ္းသည္။ ပတ္၀န္းက်င္သစ္မ်ားက က်မတို႔ အေတြးအေခၚမ်ား၊ အေနအထိုင္မ်ားအေပၚ အတိုင္းအတာတခုအထိ လႊမ္းမိုးတာေတြကို ေသခ်ာဆန္းစစ္ရမည္။ အဓိကက ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျဖစ္ေနတာေတြအေပၚ စဥ္းစားဆင္ျခင္ သံုးသပ္တာလုပ္ျပီး၊ စံုလံုးကန္း ေမ်ာပါမသြားဖို႔ပင္။
Friday, December 23, 2011
စာအုပ္အမည္ = ဂ်ပန္ဘာေၾကာင့္ေအာင္ၿမင္ခဲ့သလဲ (ကြ်န္ေတာ္နမူနာယူစရာအခ်ိဳ႔)
ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေန ၂၀၁၁ တႏွစ္စကာကို က်ဳႏ္ုပ္သံုးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။ (Link: ေရႊျမန္မာမ်ားႏိုင္ငံထူေထာင္မႈ၊ ကကယ္ပဲလား Burma/Myanmar Analysis 2011)။ အေမရိကန္ကိုလာေရာက္ေျခစိုက္သူ ဂ်ပန္၊တိုက်ိဳကေနတဆင့္ လာခဲ့သူမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ကြ်ႏ္ုပ္ကို အေမရိကန္စစၥတမ္သင္ၾကားေပးသူမ်ားစြာဟာ ဂ်ပန္စစၥတမ္မွာ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ေနထိုင္ျပီးမွာ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပိုျပီးသာယာ၀ေျပာ၊စိတ္ခ်ရတဲ့ အေမရိကားကို ေရာက္လာသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြ်ႏ္ုပ္ရဲ့ ေဘာ့စ္ျဖစ္ဖူးသူ ကိုေဒးဗစ္က အျမဲတမ္း ဂ်ပန္စစၥတမ္ေကာင္းေၾကာင္းကို ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ (အေမရိကားအလုပ္အကိုင္အခန္းမွာ ကိုေဒးဗစ္အေၾကာင္းအနည္းငယ္ေရးထားပါတယ္။ ဂ်ပန္ျပန္လာျပီး အေမရိကား၊ စင္ကာပူ၊ ျမန္မာျပည္ စသျဖင့္ ျပန္လည္ဘ၀သစ္တည္ေဆာက္ေနသူမ်ားစြာရွိပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ဂ်ပန္စစၥတမ္အေၾကာင္း ပိုမိုသိၾကြမ္းပါတယ္။ ကြ်ႏ္ုပ္ကေတာ့ တိုက်ိဳးကို တပတ္ခရီးသာ ေလ့လာခဲ့ဖူးတဲ့အတြက္ အခုစာအုပ္ကိုပဲ ဖတ္ၾကည့္ရပါတယ္။ ဂ်ပန္ကဂ်ပန္၊ ျမန္မာကျမန္မာ၊ အေမရိကန္ကအေမရိကန္ပါပဲ။ ေလ့လာသင္ခန္းစာယူဖို႔ စာအုပ္အညႊန္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္ဗ်ား...။
စာအုပ္အမည္ = ဂ်ပန္ဘာေၾကာင့္ေအာင္ၿမင္ခဲ့သလဲ
ေရးသားသူ = ေမာင္ထြန္းသူ
ဖိုင္အမ်ိဳးအစား = PDF
ေဒါင္းလုပ္ = https://yadi.sk/i/gyu362ougeyQb
Keppel Group is Ko William Win ပို႔ေပးတဲ့ eBook ျမန္မာစာအုပ္မ်ားစြာမွာ ဒီစာအုပ္ ေရြးခ်ယ္ဖတ္မိပါတယ္။
အခန္း ၅ခန္းမွာ
(၁) ဂ်ပန္ - ဘာသာေရး၊ႏိုင္ငံေရးအေျခခံ ကြန္ျဖဴးရွပ္၊ဗုဒၶ နဲ႔ ရွင္တိုဘာသာမွာ သစၥာတရားပထမ၊ ေမတၱာတရား ဒုတိယေနရာထားျခင္း
(၂) ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာမ်ားကို သတ္ျဖတ္ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ျခင္း၊ ႏွစ္၂၀၀ တံခါးပိတ္၀ါဒ ၁၈၆၉တြင္ ျပီးဆံုးသြားျခင္း
(၃) ေမဂ်ီေတာ္လွန္ေရး ႏွင့္ ဂ်ပန္အင္ပါယာ (၁၈၆၆-၁၈၆၉ ၂ႏွစ္ျပည္တြင္းစစ္) အျပီး အေနာက္တိုင္းပံုစံႏိုင္ငံထူေထာင္ျခင္း
(၄) ကိုလိုနီႏိုင္ငံျဖစ္လာျခင္း (မန္ခ်ဴးရီးယား၊ တိုင္၀မ္၊ ကိုးရီးယားတိုက္ခိုက္ျခင္း)၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ ထိုင္း၊မေလးရွား၊စင္ကာပူ၊ ျမန္မာမ်ားကို သိမ္းပိုက္ျပီး ၁၉၄၅ စစ္ရံႈးျပီး ဂ်ပန္စစ္၀ါဒီက်ဆံုးသြားျခင္း။ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ဂ်ပန္စစ္၀ါဒီႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မႈ P232-235 မွာ ျမန္မာစစ္၀ါဒီ အစိုးရျဖစ္ပံုနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
(၅) စစ္အျပီး၊ အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ ႏိုင္ငံထူေထာင္မႈမွာ ဂ်ပန္စစ္၀ါဒီရဲ့ ေသဒါဏ္ေပးခံရသူ စာေရးဆရာကီတာ Ikki Kita အေတြးအေခၚ၊ ေရးသားခ်က္မ်ားကို အေျခခံပါတယ္။
စာေရးဆရာ စီးပြားပညာရွင္ပါေမာကၡမိုရီရွီးမားရဲ့ ပိုခ်ခ်က္မ်ားမွ ၁၉၉၄ ဒီစာအုပ္မူရင္းကို ဂ်ပန္ျပန္မိတ္ေဆြမ်ားအားေပးမႈနဲ ႔ ေမာင္ထြန္းသူ ျမန္မာဘာသာျပန္ျပီး ၂၀၀၀ မွာထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အတြင္းမွာ ဒီဂ်ပန္နည္းလမ္းေတာ့ ေရာက္ျပီးပါျပီး။ လက္ေတြ႔ေတာ့ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္နဲ႔ ႏိုင္ငံကိုတည္ေထာင္ေနပါတယ္။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးရဲ့ ATTITUTE စိတ္ေနသေဘာထား ဟာ ျမန္မာနဲ႔လံုး၀ျခားနားပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘယ္လိုထူေထာင္သလဲ ဆိုတာေလ့လာျခင္းဟာ ျမန္မာမ်ားအတြက္ ပိုမိုလက္ေတြ႔က်ပါမယ္။
ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ စာေရးဆရာကီတာလို သတၱိမေျပာင္ပါဘူး၊ ဂ်ပန္စစ္၀ါဒီမ်ားကို အံတု၊အာဏာသိမ္းတဲ့ the failed coup of 1936 လူငယ္စစ္သားမ်ားလိုလဲ လက္နက္မကိုင္ႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ေၾကာင့္ စစ္၀ါဒီမက်ဆံုးတဲ့အျပင္ ခဏတာဒုကၡျပန္ေပးတာ လူထုခံရပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုမွာေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေစပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ပါေစ ..စစ္၀ါဒီမ်ားကို အနစ္နာခံ၊ ဖမ္းဆီး၊ေသေၾက ေတာ္လွန္သူအားလံုးကို ေလးစားပါတယ္။ Attachment eBook P232-235 ၄မ်က္ႏွာေတာ့ အခ်ိန္ရရင္ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ျမန္မာစစ္၀ါဒီမ်ား အတြင္းတိုက္ပြဲမ်ားနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ဆင္ပါတယ္။
ေက်းဇူးတင္၊ ေလးစားစြာျဖင့္
ေမာင္သာမန္
Saturday, November 26, 2011
အမိျမန္မာႏိုင္ငံသားသမီးမ်ား Culture ထိန္းသိမ္းေရး ဥပမာ..အေမရိကန္သံအမတ္ၾကီး
အေရးၾကီးတာ ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ရက္နဲ႔ ကိုယ္စိတ္၊၀ိညာဥ္ Body, Mind and Spirit ရဲမြဲေတေနတာက ႏိုင္ငံအေရးဆိုျပီး ကုိယ္က်ိဳးသမားေတြ မ်ားတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အသက္မရွင္ၾကလို႔...။
အေမရိကားႏိုင္ငံၾကြယ္၀တယ္။ ႏိုင္ငံၾကြယ္၀တယ္ဆိုတာ သိေစခ်င္လြန္းလို႔ သူတို႔က ဘာလုပ္တယ္သိလား၊
Sunday, November 20, 2011
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတအုိဘားမား၏ မိန္႔ခြန္း
by 7Day News Journal on Friday, November 18, 2011 at 5:54pm
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္
Wednesday, November 16, 2011
အေမရိကန္အဂၤလိပ္စကားေျပာေလ့က်င့္ရန္ (Spoken American English - CD)
Burmese Speaking English Audio CD with Burmese Translation - 5 US$ only
US$ 5.00 Only
စာတိုက္ကမွာၾကားလိုပါက - ခ်က္သို႔မဟုတ္ ေငြပို႔လႊာတြင္ MoeMaKa သိုႚ ေရးျပီး
ေအာက္ပါလိပ္စာသို ့ ပို႔ပါ။ မိမိလိပ္စာကိုပါ ထည့္ေပးလိုက္ပါ။ ပို ့ေပးပါမည္။
MoeMaKa, PO Box 320-207, San Francisco, CA 94132-0207
စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ၀ယ္လိုသူမ်ား ဆက္သြယ္ရန္
Email: witmone.singapore@gmail.com
အေမရိကန္အဂၤလိပ္စကားေျပာ CD for Burmese
ေက်းဇူးတင္စကား
ေရွးဦးစြာ အဂၤလိပ္စကားေျပာစီဒီ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဘုရား၊တရား၊ မိဘဆရာမ်ား အားလံုး၏ ေက်းဇူးေတာ္ကို ဂါရ၀ျပဳပါသည္။ အထူးၾကိဳးစား တီထြင္ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္စာလံုးမ်ား ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ အသံဖမ္း၊ အသံသြင္း နည္းပညာမ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကေသာ ထက္မိုး (နယူးေဒလီ - ယခု 2011 in Perth, Australia) အဖြဲ႔ႏွင့္ ၀ိုင္းေတာ္သားမ်ား၊ အားေပးကူညီၾကေသာ မိုးမခ ၀ိုင္းေတာ္သားမ်ားအား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။ ျမန္မာမိသားစု သတင္းဂ်ာနယ္၊ လမ္းျပၾကယ္ ျမန္မာစာၾကည့္တိုက္၊ မံုရြာျမိဳ႔အဖြဲ႔သားမ်ား၊ ျဖစ္ၾကီးနားျမိဳ႔ အဖြဲ႔သားမ်ား၊ ဆန္ဖရန္စစၥက္ို၊ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္တို႔မွ မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုးကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
ဤစီဒီျဖင့္ အေမရိကန္ေရာက္ကာစ ျမန္မာမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စကားေျပာ အနည္းငယ္တိုးတက္လာမည္ (သို႔မဟုတ္) မိမိ၏မိတ္ေဆြမ်ားကို လက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးပို႔ၾကမည္ဆိုလွ်င္ပင္ ထုတ္လုပ္သူမ်ား ေက်နပ္ပါသည္။
နားဆင္ေသာသူအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
ေၾကာ္ျငာ 35MB Power Point file (with Audio)
To Download
http://www.mediafire.com/?2zf5d14v87kld8f
စာအုပ္ကို ေဒါင္းလုပ္ရန္ Link
http://murann.com/ebooks/Eng.all.Parts.with.index.for.tokyo.pdf
စာတိုက္ကမွာၾကားလိုပါက - ခ်က္သို႔မဟုတ္ ေငြပို႔လႊာတြင္ MoeMaKa သိုႚ ေရးျပီး
ေအာက္ပါလိပ္စာသို ့ ပို႔ပါ။ မိမိလိပ္စာကိုပါ ထည့္ေပးလိုက္ပါ။ ပို ့ေပးပါမည္။
MoeMaKa, PO Box 320-207, San Francisco, CA 94132-0207
စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ၀ယ္လိုသူမ်ား ဆက္သြယ္ရန္
Email: witmone.singapore@gmail.com
အေမရိကန္အဂၤလိပ္စကားေျပာ CD for Burmese
ေက်းဇူးတင္စကား
ေရွးဦးစြာ အဂၤလိပ္စကားေျပာစီဒီ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဘုရား၊တရား၊ မိဘဆရာမ်ား အားလံုး၏ ေက်းဇူးေတာ္ကို ဂါရ၀ျပဳပါသည္။ အထူးၾကိဳးစား တီထြင္ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္စာလံုးမ်ား ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ အသံဖမ္း၊ အသံသြင္း နည္းပညာမ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကေသာ ထက္မိုး (နယူးေဒလီ - ယခု 2011 in Perth, Australia) အဖြဲ႔ႏွင့္ ၀ိုင္းေတာ္သားမ်ား၊ အားေပးကူညီၾကေသာ မိုးမခ ၀ိုင္းေတာ္သားမ်ားအား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။ ျမန္မာမိသားစု သတင္းဂ်ာနယ္၊ လမ္းျပၾကယ္ ျမန္မာစာၾကည့္တိုက္၊ မံုရြာျမိဳ႔အဖြဲ႔သားမ်ား၊ ျဖစ္ၾကီးနားျမိဳ႔ အဖြဲ႔သားမ်ား၊ ဆန္ဖရန္စစၥက္ို၊ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္တို႔မွ မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုးကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
ဤစီဒီျဖင့္ အေမရိကန္ေရာက္ကာစ ျမန္မာမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စကားေျပာ အနည္းငယ္တိုးတက္လာမည္ (သို႔မဟုတ္) မိမိ၏မိတ္ေဆြမ်ားကို လက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးပို႔ၾကမည္ဆိုလွ်င္ပင္ ထုတ္လုပ္သူမ်ား ေက်နပ္ပါသည္။
နားဆင္ေသာသူအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
ေၾကာ္ျငာ 35MB Power Point file (with Audio)
To Download
http://www.mediafire.com/?2zf5d14v87kld8f
စာအုပ္ကို ေဒါင္းလုပ္ရန္ Link
http://murann.com/ebooks/Eng.all.Parts.with.index.for.tokyo.pdf
Tuesday, September 13, 2011
အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ား 2008 to 2011
အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားနဲ႔ သတင္းစာ ၂ ေစာင္မွ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ဘာသာေရး နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေၾကာ္ျငာမ်ား
ျမန္မာမ်ားစြာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၀၇ နဲ႔ ၂၀၀၈ မွာ အေမရိကားကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ မိဇိၹမ အင္တာနက္မွာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ စင္ကာပူက ကိုေပါ နဲ႔ မစိုး၀ွပ္တို႔ ဒီဘိတ္ေရးသားၾကတာကို ဖတ္ျပီး ယခင္က အိုးေ၀ (စင္ကာပူ) အဖြဲ႔သားမ်ား ပါစာရစ္က ကို၀င္းျမင့္ အိမ္မွာ အျပန္အလွန္မ်က္ႏွာဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တာကို သတိရမိပါတယ္။ ကိုေပါရဲ့ အျပဳသေဘာ ေရးသားထားခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္အေျခခိုင္မွ အမ်ားအတြက္္ ဒီမိုကေရစီကို လုပ္ႏိုင္မွာလား ဆိုတဲ့စကားလုံးပါပ။ဲ
ဆက္လက္ ဒီဘိတ္ Debအte လုပ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အခုလို စင္ကာပူက ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားသူမ်ား ကိုယ္ရပ္တည္ခ်က္အတြက္ ဘယ္သူမွ အားကိုးလို႔မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရုန္းကန္ေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ
Thursday, August 18, 2011
အလုပ္အကိုင္
အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားမွာ အလုပ္၊ ၂မ်ိဳးရွိပါတယ္ ဆိုၾကပါစို႔ဗ်ာ ..။
၁။ ဂရင္းကဒ္မရွိေသာ ေက်ာင္းသား နဲ႔ အလည္ေရာက္ရွိေနသူမ်ား
၂။ ဂရင္းကဒ္ (သို႔မဟုတ္) အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
၁။ ဂရင္းကဒ္မရွိေသာ ေက်ာင္းသား နဲ႔ အလည္ေရာက္ရွိေနသူမ်ား
၂။ ဂရင္းကဒ္ (သို႔မဟုတ္) အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ဂရင္းကဒ္မရွိေသးခင္အလုပ္မ်ား
၀င္ေငြ ဘယ္ေလာက္ရသလဲ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ့ ကိုေဒးဗစ္ ရဲ့ေျပာျပခ်က္အရ ဆိုရင္ အေမရိကားမွာ လူ၂မ်ိဳးပဲရွိတယ္။ အရမ္းၾကိဳးစားျပီး၊ ပညာသင္၊ ေအာင္လက္မွတ္ေတြ ရေအာင္လုပ္ျပီး လုပ္မဲ့လုပ္ အျပက္လုပ္တဲ့ လူတန္းစားကေတာ့ ၾကီးပြားမဲ့လူပဲ။ အဲ .. ဒုတိယ လူတန္းစားကေတာ့ ေထာက္ပံေၾကး ထုတ္စားတဲ့ အဆင့္ပဲ၊ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ လူပ်င္း၊ စာမၾကိဳးစား ခ်င္တဲ့ လူတန္းစားေပါ့။
ဥပမာေျပာရင္ ငါ့ညီေပါ့ကြာ။ ဟိုး..ဂ်ပန္မွာ ဆူရွိဆိုင္အလုပ္လုပ္ရင္းကေန ငါတို႔ေမာင္ႏွမေတြက ကိုယ့္ညီဆိုျပီး၊ အေမရိကားကို ေခၚလိုက္တယ္။ အေမရိကားေရာက္ေတာ့ သူက ဂ်ပန္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆူရွီဆိုင္မွာ လုပ္ခဲ့ျပီးသားဆိုေတာ့ အေမရိကားက ဆူရွိဆိုင္မွာပဲ လုပ္မယ္။ ျပီးရင္ ဆိုင္မန္ေနဂ်ာ၊ ဆိုင္ပိုင္ရွင္၊ ျပီးေတာ့ ဆိုင္ခြဲေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေအာင္လုပ္ျပီး ခ်မ္းသာေအာင္ ၾကိဳးစားမယ္ .. ေျပာတယ္ကြ။ အေျပာကေတာ့ ဟုတ္ေနတာပဲ။ ဒါနဲ႔ ၂ႏွစ္ေလာက္ လုပ္ျပီးေတာ့ ဖင္နာတယ္၊ ေခါင္းနာတယ္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္ခြင္ ျပသနာေတြကို ေျပာျပျပီးေတာ့ အခက္အခဲေတြ၊ အဆင္မေျပတာေတြေၾကာင့္ အစ္ကိုျဖစ္တဲ့ ငါ့ဆီမွာပဲ ေဆာက္လုပ္ေရးကန္ထရိုက္အလုပ္မ်ိဳး လုပ္ခ်င္ပါတယ္ ေျပာလာတယ္ကြာ။ ငါသိတာေပါ့။ သူက ရတဲ့ပိုက္ဆံကို ဘယ္လို သံုးျဖဳန္းေနသလဲဆိုတာ၊ ကာစီႏိုသြားတယ္။ ႏိုက္ကလပ္၊ ေသာက္စား၊ ေပ်ာ္ပါးေနတာ။ အစ္ကို၊ အစ္မေရွ႔မွာေတာ့ အိမ္လခ၊ ေစ်းၾကီးတယ္။ ကားေမာင္းရင္း တစ္ကက္၊ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရတယ္။ ကားတိုက္မႈေၾကာင့္ ေလွ်ာ္ေၾကး ဘယ္ေလာက္ေပးလိုက္ရတယ္ .. စသျဖင့္ ညာေျပာေနတယ္။ ေနာက္ဆံုး ကိုယ္လုပ္တဲ့ ဆူရွီအလုပ္ကိုလည္း ဆိုင္ဖြင့္ႏိုင္တဲ့အထိ လက္မွတ္ရေအာင္ စာေမးပြဲလဲမေျဖခ်င္၊ ေျဖျပန္ေတာ့လည္း မေအာင္နဲ႔ .. ေျပာလဲမရဘူး။ အေမကလည္း ညီငယ္ေလး ဆူရွီဆိုင္မွာ အဆင္မေျပျဖစ္ေနရွာတယ္။ မင္းရဲ့အလုပ္မွာ လက္ေထာက္ျဖစ္ရေအာင္ အားကိုးရမွာပဲ။ ေခၚျပီးလုပ္လိုက္ပါ သားရယ္ .. ဆိုျပီး ဒီလူပ်င္းကို ငါ့အလုပ္မွာ ေခၚထည့္ဖို႔ တြန္းအားေပးလာတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ကြာ .. ညီျဖစ္သူကလည္း၊ အလုပ္သမားအျဖစ္နဲ႔ စျပီး၊ ေအာက္ေျခအလုပ္ေတြက စတင္၊ အလုပ္သင္ပါမယ္။ အစ္ကိုသင္ေပး သမွ် အေကာင္းဆံုး လုပ္ရင္း၊ လက္ေထာက္ျဖစ္လာေအာင္ ၾကိဳးစားပါမယ္ ဆိုလာတာတစ္ေၾကာင္း၊ အေမ့စိတ္မေကာင္း မျဖစ္ေအာင္၊ ညီေတာ္ေမာင္ကို ငါ့အလုပ္ထဲမွာ ေခၚထည့္လိုက္ရတယ္။
ဒီေကာင္က စခါစေတာ့ မဆိုးဘူးကြ။ အရင္က ကာစီႏို၊ ေသာက္စား၊ ေပ်ာ္ပါးအလုပ္ေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ငါလည္း တတ္ႏိုင္သေလာက္ သင္ေပးတယ္။ သူက ကုိယ့္ညီအရင္းလဲျဖစ္တယ္။ ၾကိဳးလည္းၾကိဳးစား လာတယ္ဆိုေတာ့ ယံုေတာ့မယံုရေသးဘူး၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ေတာ့ စမ္းၾကည့္ရမယ္ ဆိုျပီး အလုပ္သမားအဆင့္မွာပဲ၊ တျခားအလုပ္သမားေတြနဲ႔ အဆင့္တူ၊ လစာတူပဲ ေပးတယ္။ ငါက အလုပ္သမားေတြကို ေစ်းမႏွိမ္ဘူး။ ကာလီဖိုးနီးယားမွ တစ္နာရီ ၁၀ေဒၚလာ ေပးတယ္ဆိုရင္ အားလံုးကို တန္းတူေပးတယ္။ ဒီေကာင္က ငါေပးတဲ့အတိုင္း၊ ပံုစံမွန္ေနတယ္။ အဲ .. တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီေကာင္က အခ်ိဳးနည္းနည္းေျပာင္းလာတယ္။ ညီအရင္းဆိုျပီး အခြင့္အေရးယူလာတယ္။ အလုပ္သမားေတြကိုလည္း ေဘာ့စ္လိုလုပ္လာတယ္။ ငါ့ခိုင္းတာေတာင္ ငါ့ကို ျပန္ေမးခြန္း ထုတ္လာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ငါ့ကြယ္ရာမွာ ကာစီႏို၊ ႏိုက္ကလပ္၊ ေသာက္စားေပ်ာ္ပါးတဲ့ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းထုတ္လာတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ငါကရွင္းရွင္းပဲ ေမးလိုက္ရတယ္။ မင္းက ေဘာ့စ္လား၊ ငါကေဘာ့စ္လား။ မင္းပံုစံ အခ်ိဳးေတြ တေျဖးေျဖးပ်က္လာတယ္ ..ဆိုျပီး၊ ငါမသိဘူးထင္ျပီး သူလုပ္ေနတာေတြ လုိက္ေဖၚထုတ္၊ လက္ေတြ႔ ဖမ္းျပလိုက္ရတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီေကာင္လည္း ငါ့အလုပ္မွာ မဟန္ေတာ့ဘူးဆိုတာ သိသြားေတာ့ ထြက္သြားတယ္။ အစ္ကိုက ညီျဖစ္သူကို အလုပ္ထုတ္ပစ္သလိုပံုစံ၊ မေကာင္းပါဘူးကြာ။ ငါ့အေမလည္း စိတ္မေကာင္းေပမဲ့ ငါလည္း ရွင္းျပရတာေပါ့။ ဒီေကာင့္အက်င့္လည္း အေမကသိျပီးသားဆိုေတာ့ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ ကြဲျပဲရတာ၊ ဘာမွမေျပာေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မင္းညီကိုေတာ့ ပစ္မထားပါနဲ႔ ေျပာတာေၾကာင့္၊ ကိုယ့္အလုပ္မွာ မခန္႔ထားႏိုင္ေပမဲ့ တတ္ႏိုင္သမွ် အေ၀းက ၾကည့္ရႈတာေပါ့။
ဒီေကာင္ရဲ့ မိန္းမကိုေတာ့ အရမ္းသနားတယ္။ ကေလးေတြနဲ႔ မိန္မချမာ ကေလးထိန္း၊ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ ရတဲ့အျပင္၊ သူ႔ရဲ့ ျပသနာေတြကိုလည္း လိုက္ရွင္းရတယ္။ ကေလးေက်ာင္းသြားတဲ့အခ်ိန္မွာာ အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္ေတြ လုိက္လုပ္ရင္း၊ ၀င္ေငြရွာရတယ္။ ေနစရိတ္ကလည္း ေစ်းၾကီးေတာ့ ငါ့အိမ္ ၃လံုးရွိတာ၊ တစ္လံုးရဲ့ ေအာက္ထပ္မွာ တစ္လ ေဒၚလာ ၇၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ငွားထားရတယ္။ အိမ္လခ မေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္ ေနာက္မွေပးပါမယ္ဆိုေတာ့လဲ၊ ၾကည့္ရႈေစာင္မရတာေပါ့။ ငါ့ညီကေတာ့ ဘာအလုပ္ေတြ လုပ္ေနသလဲေတာ့မသိဘူး။ အလုပ္ရွိေနတံုးက ရတဲ့ ခရက္တစ္ကဒ္ Credit Card နဲ႔လည္း ကာစီႏို္၊ ႏိုက္ကလပ္၊ ေပ်ာ္ပါး၊ ေသာက္စား ဆိုေတာ့ အေၾကြးေတြအမ်ားၾကီးတင္တယ္။ ဘဏ္ေတြအမ်ားၾကီးမွာ အေၾကြးေတြ မဆပ္ႏိုင္လို႔ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္မွန္းလဲ မသိခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ငါလည္း စံုစမ္းမေနေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔လင္မယားနဲ႔ ကေလးေတြလည္း အစိုးရဆီက အလုပ္လက္မဲ့၊ သားသမီးမ်ားကို ေထာက္ပံေၾကးေတာင္းျပီး ေနထိုင္ရတယ္။ မလြယ္ပါဘူး။ ငါ့ညီလိုလူေတြကေတာ့ အေမရိကားမွာ ၁၀ႏွစ္ေနလည္း။ စိတ္ဓါတ္ Attitude ေျပာင္းလဲမွ ဘ၀တိုးတက္မွာပါ ဟု သူ႔ညီျဖစ္သူအတြက္ ေကာင္းေစခ်င္ေသာစိတ္ႏွင့္.. ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အေမရိကားမွာ အလုပ္အရမ္းၾကိဳးစား၊ ပညာ၊ လက္မွတ္ေတြ ရေအာင္လုပ္ႏိုင္ရင္လုပ္၊ မၾကာခင္ ၅ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ ငါလို ၾကီးပြားလာမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ငါ့ညီလုိျဖစ္မယ္။ ဒီ၂မ်ိဳးပဲ ရွိမယ္။ ၾကားေနအဆင့္ လူလတ္တန္းစားဆိုတာ အခု အေမရိကားမွာ မရွိေတာ့ဘူးကြ .. ဟု ဆိုသတည္း။
ဒါကေတာ့ သူ႔ရဲ့ အျမင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္မွာ အလယ္လတ္လူတန္းစားအမ်ားဆံုးရွိပါတယ္။ အခု၂၀၀၈-၂၀၁၂ သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္မွာေတာ့ ခက္ခဲတဲ့ကာလအခ်ိန္ျဖစ္လို႔ အလယ္လတ္လူတန္းစား ေပ်ာက္ေနသလို ျဖစ္ရပါတယ္။
ကိုေဒးဗစ္၏အလုပ္အကိုင္အေၾကာင္း
သူကေတာ့ ဂ်ပန္ျပည္၊ တိုက်ိဳျမိဳ႔မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ျပီး၊ ၂၀၀၀ ေလာက္မွာ အေမရိကားကို ေရာက္လာတယ္။ တိုက်ိဳမွာလည္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္စနစ္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရျပီး အလြန္ၾကိဳးစားရေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္စကားနဲ႔ ဂ်ပန္ေဆာက္လုပ္ေရးစနစ္မ်ားကို အလြန္ကြ်မ္းက်င္ လက္မွတ္ရခဲ့ေၾကာင္း။ အေမရိကားကိုေရာက္လာတဲ့အခါ ဂ်ပန္စနစ္ကို လႊင့္ပစ္လုိက္၊ ေမ့ပစ္လုိက္ရျပီး အေမရိကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးစနစ္ နဲ႔ အေမရိကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးလက္မွတ္မ်ားကို ရေအာင္ စာေမးပြဲေျဖ၊ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ရတယ္။ ေအာက္ေျခအလုပ္သမားဘ၀က သုညမွ ျပန္လည္စတင္ခဲ့ရေၾကာင္း။ ၅ႏွစ္ေလာက္လုပ္ျပီးမွ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္လုပ္ျပီး အခု အလုပ္သမား ၅ေယာက္၊ ၁၀ေယာက္ေလာက္ ခန္႔ထားႏိုင္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
ငါက ယိုးဒယားစကား၊ ဂ်ပန္စကား၊ ျမန္မာစကား၊ တရုပ္စကား၊ အဂၤလိပ္စကား ေကာင္းေကာင္းေျပာတတ္ျပီး၊ အဂၤလိပ္စာလည္း အရမ္းေလ့လာထားေတာ့၊ အတန္းပညာမတတ္ေပမဲ့ ငါ့လက္ေအာက္မွာ၊ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ျမန္မာျပည္က အရာရွိေတြ အမ်ားၾကီး အလုပ္ခန္႔ထားႏိုင္တယ္ကြ .. ဟုလည္း ဂုဏ္ယူေျပာၾကားပါတယ္။ ေအးကြာ ဒီလူေတြလည္း သူတို႔ ေနထိုင္ခြင့္ လက္မွတ္မရခင္ေတာ့ ငါ့ဆီမွာ လာလုပ္ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေနထိုင္ခြင့္ရသြားေတာ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူေတြ အဆင့္ျမင့္ အလုပ္ေတြကို ေျပာင္းသြားၾကတယ္။
ကိုေဒးဗစ္ သည္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ အိမ္မ်ား။ ကုန္တိုက္မ်ားကို ျပဳျပင္မြမ္းမံ၊ Renovation Contractor တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ယိုးဒယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုပ္စားေသာက္ဆိုင္မ်ားပိုင္ရွင္မ်ားက အလုပ္အပ္ႏွံတယ္။ အလုပ္ကို အထူးၾကိဳးစား လုပ္ကိုင္ေသာေၾကာင့္ ၃ႏွစ္အတြင္း အိမ္တစ္လံုး ၀ယ္ႏိုင္လာတယ္။ ျမန္မာျပည္မွ လာေရာက္ေျခခ်သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ျပီး၊ သားသမီးမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေနတယ္။ ဆက္လက္ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္၊ စုေဆာင္းေငြျဖင့္ ေနာက္ထပ္ အိမ္တစ္လံုးျပီး၊ တစ္လံုး ၀ယ္ႏိုင္တယ္။ ထိုအိမ္မ်ားကို အခန္းကန္႔ထားျပီး အေပၚထပ္၊ ေအာက္ထပ္ အိမ္ငွားထားတယ္။ အပင္ပမ္းလည္း ခံႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္ကို မနားမေနလုပ္ကိုင္ျပီ၊ ထိုအိမ္မ်ားကို သြားေရာက္၊ အလာပ၊ သလာပ ေျပာႏိုင္တယ္။ ထိုအိမ္မ်ားအတြက္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးမ်ားကိုလည္း လစ္ဟင္းမႈမရွိေအာင္လုပ္ေပးပါတယ္။
ကိုေဒးဗစ္၏ မိန္မကလည္း ေတာ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးစုေဆာင္းမိလာျပီးေနာက္ ျမန္မာစားေသာက္ဆိုင္တစ္ခု တည္ေထာင္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွ လက္ဘက္သုပ္သည္ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ထိုဆိုင္ကို အေမရိကန္မ်ား (အထူးသျဖင့္ အျဖဴေကာင္မ်ား) လာေရာက္စားေသာက္ေရးအတြက္ အေမရိကန္အၾကိဳက္ ျပင္ဆင္၊ ခ်က္ျပဳတ္တယ္။ အေမရိကန္မ်ားမွာ ညေန၊ ေန႔လည္တြင္ အစားအေသာက္ အထူးအဆန္းမ်ားကို လုိက္လံစားေသာက္ၾကသျဖင့္၊ ကိုေဒးဗစ္ဇနီးသည္၏ ဆိုင္သည္ နာမည္ရလာျပီး၊ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ေတာင့္ခံ၊ ဖြင့္လစ္ေသာအခါ အေမရိကန္မ်ား ပံုမွန္လာစားေသာက္ေသာ ဆိုင္အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ပထမ ေျခာက္လတြင္ မ်ားစြာ အရံႈးထြက္ရတယ္။ ဟင္း၊ သား၊ ငါးမ်ား ခ်က္ျပဳတ္ထားျပီး လူမလာသျဖင့္ လႊင့္ပစ္လိုက္ရျခင္း၊ အလုပ္သမား ၁၀ေယာက္ခန္႔ ခန္႔ထားရသျဖင့္ အလုပ္သမား လခ တစ္လ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေပးရျခင္း။ ျမိဳ႔ထဲတြင္ ဖြင့္ထားေသာဆိုင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆိုင္ငွားခ ေစ်းမၾကီးေသာ္လည္း၊ အေရာင္းပါးေသာ ဖြင့္ကာစကာလမ်ားက ဆိုင္ျပန္ပိတ္ရမည္ကို အလြန္စိုးရိမ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယခု တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာျပီးသည့္ေနာက္ စားေသာက္ဆုိင္လုပ္ငန္းမွာ အေမရိကန္မ်ားႏွင့္ သင့္ေတာ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အျမတ္အစြန္းထြက္လာျပီးျဖစ္ေၾကာင္း .. ေျပာျပပါတယ္။
၀င္ေငြ ဘယ္ေလာက္ရသလဲ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ့ ကိုေဒးဗစ္ ရဲ့ေျပာျပခ်က္အရ ဆိုရင္ အေမရိကားမွာ လူ၂မ်ိဳးပဲရွိတယ္။ အရမ္းၾကိဳးစားျပီး၊ ပညာသင္၊ ေအာင္လက္မွတ္ေတြ ရေအာင္လုပ္ျပီး လုပ္မဲ့လုပ္ အျပက္လုပ္တဲ့ လူတန္းစားကေတာ့ ၾကီးပြားမဲ့လူပဲ။ အဲ .. ဒုတိယ လူတန္းစားကေတာ့ ေထာက္ပံေၾကး ထုတ္စားတဲ့ အဆင့္ပဲ၊ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ လူပ်င္း၊ စာမၾကိဳးစား ခ်င္တဲ့ လူတန္းစားေပါ့။
ဥပမာေျပာရင္ ငါ့ညီေပါ့ကြာ။ ဟိုး..ဂ်ပန္မွာ ဆူရွိဆိုင္အလုပ္လုပ္ရင္းကေန ငါတို႔ေမာင္ႏွမေတြက ကိုယ့္ညီဆိုျပီး၊ အေမရိကားကို ေခၚလိုက္တယ္။ အေမရိကားေရာက္ေတာ့ သူက ဂ်ပန္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆူရွီဆိုင္မွာ လုပ္ခဲ့ျပီးသားဆိုေတာ့ အေမရိကားက ဆူရွိဆိုင္မွာပဲ လုပ္မယ္။ ျပီးရင္ ဆိုင္မန္ေနဂ်ာ၊ ဆိုင္ပိုင္ရွင္၊ ျပီးေတာ့ ဆိုင္ခြဲေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေအာင္လုပ္ျပီး ခ်မ္းသာေအာင္ ၾကိဳးစားမယ္ .. ေျပာတယ္ကြ။ အေျပာကေတာ့ ဟုတ္ေနတာပဲ။ ဒါနဲ႔ ၂ႏွစ္ေလာက္ လုပ္ျပီးေတာ့ ဖင္နာတယ္၊ ေခါင္းနာတယ္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္ခြင္ ျပသနာေတြကို ေျပာျပျပီးေတာ့ အခက္အခဲေတြ၊ အဆင္မေျပတာေတြေၾကာင့္ အစ္ကိုျဖစ္တဲ့ ငါ့ဆီမွာပဲ ေဆာက္လုပ္ေရးကန္ထရိုက္အလုပ္မ်ိဳး လုပ္ခ်င္ပါတယ္ ေျပာလာတယ္ကြာ။ ငါသိတာေပါ့။ သူက ရတဲ့ပိုက္ဆံကို ဘယ္လို သံုးျဖဳန္းေနသလဲဆိုတာ၊ ကာစီႏိုသြားတယ္။ ႏိုက္ကလပ္၊ ေသာက္စား၊ ေပ်ာ္ပါးေနတာ။ အစ္ကို၊ အစ္မေရွ႔မွာေတာ့ အိမ္လခ၊ ေစ်းၾကီးတယ္။ ကားေမာင္းရင္း တစ္ကက္၊ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရတယ္။ ကားတိုက္မႈေၾကာင့္ ေလွ်ာ္ေၾကး ဘယ္ေလာက္ေပးလိုက္ရတယ္ .. စသျဖင့္ ညာေျပာေနတယ္။ ေနာက္ဆံုး ကိုယ္လုပ္တဲ့ ဆူရွီအလုပ္ကိုလည္း ဆိုင္ဖြင့္ႏိုင္တဲ့အထိ လက္မွတ္ရေအာင္ စာေမးပြဲလဲမေျဖခ်င္၊ ေျဖျပန္ေတာ့လည္း မေအာင္နဲ႔ .. ေျပာလဲမရဘူး။ အေမကလည္း ညီငယ္ေလး ဆူရွီဆိုင္မွာ အဆင္မေျပျဖစ္ေနရွာတယ္။ မင္းရဲ့အလုပ္မွာ လက္ေထာက္ျဖစ္ရေအာင္ အားကိုးရမွာပဲ။ ေခၚျပီးလုပ္လိုက္ပါ သားရယ္ .. ဆိုျပီး ဒီလူပ်င္းကို ငါ့အလုပ္မွာ ေခၚထည့္ဖို႔ တြန္းအားေပးလာတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ကြာ .. ညီျဖစ္သူကလည္း၊ အလုပ္သမားအျဖစ္နဲ႔ စျပီး၊ ေအာက္ေျခအလုပ္ေတြက စတင္၊ အလုပ္သင္ပါမယ္။ အစ္ကိုသင္ေပး သမွ် အေကာင္းဆံုး လုပ္ရင္း၊ လက္ေထာက္ျဖစ္လာေအာင္ ၾကိဳးစားပါမယ္ ဆိုလာတာတစ္ေၾကာင္း၊ အေမ့စိတ္မေကာင္း မျဖစ္ေအာင္၊ ညီေတာ္ေမာင္ကို ငါ့အလုပ္ထဲမွာ ေခၚထည့္လိုက္ရတယ္။
ဒီေကာင္က စခါစေတာ့ မဆိုးဘူးကြ။ အရင္က ကာစီႏို၊ ေသာက္စား၊ ေပ်ာ္ပါးအလုပ္ေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ငါလည္း တတ္ႏိုင္သေလာက္ သင္ေပးတယ္။ သူက ကုိယ့္ညီအရင္းလဲျဖစ္တယ္။ ၾကိဳးလည္းၾကိဳးစား လာတယ္ဆိုေတာ့ ယံုေတာ့မယံုရေသးဘူး၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ေတာ့ စမ္းၾကည့္ရမယ္ ဆိုျပီး အလုပ္သမားအဆင့္မွာပဲ၊ တျခားအလုပ္သမားေတြနဲ႔ အဆင့္တူ၊ လစာတူပဲ ေပးတယ္။ ငါက အလုပ္သမားေတြကို ေစ်းမႏွိမ္ဘူး။ ကာလီဖိုးနီးယားမွ တစ္နာရီ ၁၀ေဒၚလာ ေပးတယ္ဆိုရင္ အားလံုးကို တန္းတူေပးတယ္။ ဒီေကာင္က ငါေပးတဲ့အတိုင္း၊ ပံုစံမွန္ေနတယ္။ အဲ .. တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီေကာင္က အခ်ိဳးနည္းနည္းေျပာင္းလာတယ္။ ညီအရင္းဆိုျပီး အခြင့္အေရးယူလာတယ္။ အလုပ္သမားေတြကိုလည္း ေဘာ့စ္လိုလုပ္လာတယ္။ ငါ့ခိုင္းတာေတာင္ ငါ့ကို ျပန္ေမးခြန္း ထုတ္လာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ငါ့ကြယ္ရာမွာ ကာစီႏို၊ ႏိုက္ကလပ္၊ ေသာက္စားေပ်ာ္ပါးတဲ့ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းထုတ္လာတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ငါကရွင္းရွင္းပဲ ေမးလိုက္ရတယ္။ မင္းက ေဘာ့စ္လား၊ ငါကေဘာ့စ္လား။ မင္းပံုစံ အခ်ိဳးေတြ တေျဖးေျဖးပ်က္လာတယ္ ..ဆိုျပီး၊ ငါမသိဘူးထင္ျပီး သူလုပ္ေနတာေတြ လုိက္ေဖၚထုတ္၊ လက္ေတြ႔ ဖမ္းျပလိုက္ရတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီေကာင္လည္း ငါ့အလုပ္မွာ မဟန္ေတာ့ဘူးဆိုတာ သိသြားေတာ့ ထြက္သြားတယ္။ အစ္ကိုက ညီျဖစ္သူကို အလုပ္ထုတ္ပစ္သလိုပံုစံ၊ မေကာင္းပါဘူးကြာ။ ငါ့အေမလည္း စိတ္မေကာင္းေပမဲ့ ငါလည္း ရွင္းျပရတာေပါ့။ ဒီေကာင့္အက်င့္လည္း အေမကသိျပီးသားဆိုေတာ့ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ ကြဲျပဲရတာ၊ ဘာမွမေျပာေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မင္းညီကိုေတာ့ ပစ္မထားပါနဲ႔ ေျပာတာေၾကာင့္၊ ကိုယ့္အလုပ္မွာ မခန္႔ထားႏိုင္ေပမဲ့ တတ္ႏိုင္သမွ် အေ၀းက ၾကည့္ရႈတာေပါ့။
ဒီေကာင္ရဲ့ မိန္းမကိုေတာ့ အရမ္းသနားတယ္။ ကေလးေတြနဲ႔ မိန္မချမာ ကေလးထိန္း၊ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ ရတဲ့အျပင္၊ သူ႔ရဲ့ ျပသနာေတြကိုလည္း လိုက္ရွင္းရတယ္။ ကေလးေက်ာင္းသြားတဲ့အခ်ိန္မွာာ အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္ေတြ လုိက္လုပ္ရင္း၊ ၀င္ေငြရွာရတယ္။ ေနစရိတ္ကလည္း ေစ်းၾကီးေတာ့ ငါ့အိမ္ ၃လံုးရွိတာ၊ တစ္လံုးရဲ့ ေအာက္ထပ္မွာ တစ္လ ေဒၚလာ ၇၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ငွားထားရတယ္။ အိမ္လခ မေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္ ေနာက္မွေပးပါမယ္ဆိုေတာ့လဲ၊ ၾကည့္ရႈေစာင္မရတာေပါ့။ ငါ့ညီကေတာ့ ဘာအလုပ္ေတြ လုပ္ေနသလဲေတာ့မသိဘူး။ အလုပ္ရွိေနတံုးက ရတဲ့ ခရက္တစ္ကဒ္ Credit Card နဲ႔လည္း ကာစီႏို္၊ ႏိုက္ကလပ္၊ ေပ်ာ္ပါး၊ ေသာက္စား ဆိုေတာ့ အေၾကြးေတြအမ်ားၾကီးတင္တယ္။ ဘဏ္ေတြအမ်ားၾကီးမွာ အေၾကြးေတြ မဆပ္ႏိုင္လို႔ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္မွန္းလဲ မသိခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ငါလည္း စံုစမ္းမေနေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔လင္မယားနဲ႔ ကေလးေတြလည္း အစိုးရဆီက အလုပ္လက္မဲ့၊ သားသမီးမ်ားကို ေထာက္ပံေၾကးေတာင္းျပီး ေနထိုင္ရတယ္။ မလြယ္ပါဘူး။ ငါ့ညီလိုလူေတြကေတာ့ အေမရိကားမွာ ၁၀ႏွစ္ေနလည္း။ စိတ္ဓါတ္ Attitude ေျပာင္းလဲမွ ဘ၀တိုးတက္မွာပါ ဟု သူ႔ညီျဖစ္သူအတြက္ ေကာင္းေစခ်င္ေသာစိတ္ႏွင့္.. ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အေမရိကားမွာ အလုပ္အရမ္းၾကိဳးစား၊ ပညာ၊ လက္မွတ္ေတြ ရေအာင္လုပ္ႏိုင္ရင္လုပ္၊ မၾကာခင္ ၅ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ ငါလို ၾကီးပြားလာမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ငါ့ညီလုိျဖစ္မယ္။ ဒီ၂မ်ိဳးပဲ ရွိမယ္။ ၾကားေနအဆင့္ လူလတ္တန္းစားဆိုတာ အခု အေမရိကားမွာ မရွိေတာ့ဘူးကြ .. ဟု ဆိုသတည္း။
ဒါကေတာ့ သူ႔ရဲ့ အျမင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္မွာ အလယ္လတ္လူတန္းစားအမ်ားဆံုးရွိပါတယ္။ အခု၂၀၀၈-၂၀၁၂ သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္မွာေတာ့ ခက္ခဲတဲ့ကာလအခ်ိန္ျဖစ္လို႔ အလယ္လတ္လူတန္းစား ေပ်ာက္ေနသလို ျဖစ္ရပါတယ္။
ကိုေဒးဗစ္၏အလုပ္အကိုင္အေၾကာင္း
သူကေတာ့ ဂ်ပန္ျပည္၊ တိုက်ိဳျမိဳ႔မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ျပီး၊ ၂၀၀၀ ေလာက္မွာ အေမရိကားကို ေရာက္လာတယ္။ တိုက်ိဳမွာလည္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္စနစ္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရျပီး အလြန္ၾကိဳးစားရေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္စကားနဲ႔ ဂ်ပန္ေဆာက္လုပ္ေရးစနစ္မ်ားကို အလြန္ကြ်မ္းက်င္ လက္မွတ္ရခဲ့ေၾကာင္း။ အေမရိကားကိုေရာက္လာတဲ့အခါ ဂ်ပန္စနစ္ကို လႊင့္ပစ္လုိက္၊ ေမ့ပစ္လုိက္ရျပီး အေမရိကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးစနစ္ နဲ႔ အေမရိကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးလက္မွတ္မ်ားကို ရေအာင္ စာေမးပြဲေျဖ၊ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ရတယ္။ ေအာက္ေျခအလုပ္သမားဘ၀က သုညမွ ျပန္လည္စတင္ခဲ့ရေၾကာင္း။ ၅ႏွစ္ေလာက္လုပ္ျပီးမွ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္လုပ္ျပီး အခု အလုပ္သမား ၅ေယာက္၊ ၁၀ေယာက္ေလာက္ ခန္႔ထားႏိုင္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
ငါက ယိုးဒယားစကား၊ ဂ်ပန္စကား၊ ျမန္မာစကား၊ တရုပ္စကား၊ အဂၤလိပ္စကား ေကာင္းေကာင္းေျပာတတ္ျပီး၊ အဂၤလိပ္စာလည္း အရမ္းေလ့လာထားေတာ့၊ အတန္းပညာမတတ္ေပမဲ့ ငါ့လက္ေအာက္မွာ၊ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ျမန္မာျပည္က အရာရွိေတြ အမ်ားၾကီး အလုပ္ခန္႔ထားႏိုင္တယ္ကြ .. ဟုလည္း ဂုဏ္ယူေျပာၾကားပါတယ္။ ေအးကြာ ဒီလူေတြလည္း သူတို႔ ေနထိုင္ခြင့္ လက္မွတ္မရခင္ေတာ့ ငါ့ဆီမွာ လာလုပ္ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေနထိုင္ခြင့္ရသြားေတာ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူေတြ အဆင့္ျမင့္ အလုပ္ေတြကို ေျပာင္းသြားၾကတယ္။
ကိုေဒးဗစ္ သည္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ အိမ္မ်ား။ ကုန္တိုက္မ်ားကို ျပဳျပင္မြမ္းမံ၊ Renovation Contractor တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ယိုးဒယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုပ္စားေသာက္ဆိုင္မ်ားပိုင္ရွင္မ်ားက အလုပ္အပ္ႏွံတယ္။ အလုပ္ကို အထူးၾကိဳးစား လုပ္ကိုင္ေသာေၾကာင့္ ၃ႏွစ္အတြင္း အိမ္တစ္လံုး ၀ယ္ႏိုင္လာတယ္။ ျမန္မာျပည္မွ လာေရာက္ေျခခ်သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ျပီး၊ သားသမီးမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေနတယ္။ ဆက္လက္ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္၊ စုေဆာင္းေငြျဖင့္ ေနာက္ထပ္ အိမ္တစ္လံုးျပီး၊ တစ္လံုး ၀ယ္ႏိုင္တယ္။ ထိုအိမ္မ်ားကို အခန္းကန္႔ထားျပီး အေပၚထပ္၊ ေအာက္ထပ္ အိမ္ငွားထားတယ္။ အပင္ပမ္းလည္း ခံႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္ကို မနားမေနလုပ္ကိုင္ျပီ၊ ထိုအိမ္မ်ားကို သြားေရာက္၊ အလာပ၊ သလာပ ေျပာႏိုင္တယ္။ ထိုအိမ္မ်ားအတြက္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးမ်ားကိုလည္း လစ္ဟင္းမႈမရွိေအာင္လုပ္ေပးပါတယ္။
ကိုေဒးဗစ္၏ မိန္မကလည္း ေတာ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးစုေဆာင္းမိလာျပီးေနာက္ ျမန္မာစားေသာက္ဆိုင္တစ္ခု တည္ေထာင္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွ လက္ဘက္သုပ္သည္ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ထိုဆိုင္ကို အေမရိကန္မ်ား (အထူးသျဖင့္ အျဖဴေကာင္မ်ား) လာေရာက္စားေသာက္ေရးအတြက္ အေမရိကန္အၾကိဳက္ ျပင္ဆင္၊ ခ်က္ျပဳတ္တယ္။ အေမရိကန္မ်ားမွာ ညေန၊ ေန႔လည္တြင္ အစားအေသာက္ အထူးအဆန္းမ်ားကို လုိက္လံစားေသာက္ၾကသျဖင့္၊ ကိုေဒးဗစ္ဇနီးသည္၏ ဆိုင္သည္ နာမည္ရလာျပီး၊ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ေတာင့္ခံ၊ ဖြင့္လစ္ေသာအခါ အေမရိကန္မ်ား ပံုမွန္လာစားေသာက္ေသာ ဆိုင္အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ပထမ ေျခာက္လတြင္ မ်ားစြာ အရံႈးထြက္ရတယ္။ ဟင္း၊ သား၊ ငါးမ်ား ခ်က္ျပဳတ္ထားျပီး လူမလာသျဖင့္ လႊင့္ပစ္လိုက္ရျခင္း၊ အလုပ္သမား ၁၀ေယာက္ခန္႔ ခန္႔ထားရသျဖင့္ အလုပ္သမား လခ တစ္လ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေပးရျခင္း။ ျမိဳ႔ထဲတြင္ ဖြင့္ထားေသာဆိုင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆိုင္ငွားခ ေစ်းမၾကီးေသာ္လည္း၊ အေရာင္းပါးေသာ ဖြင့္ကာစကာလမ်ားက ဆိုင္ျပန္ပိတ္ရမည္ကို အလြန္စိုးရိမ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယခု တစ္ႏွစ္ေက်ာ္လာျပီးသည့္ေနာက္ စားေသာက္ဆုိင္လုပ္ငန္းမွာ အေမရိကန္မ်ားႏွင့္ သင့္ေတာ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အျမတ္အစြန္းထြက္လာျပီးျဖစ္ေၾကာင္း .. ေျပာျပပါတယ္။
သူေဌးျဖစ္လာသူ ကိုေဒဗစ္က ပိုက္ဆံအေၾကာင္း ေျပာပါေသးသည္။ "ပိုက္ဆံဆိုတာ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္၊ လာခဲတယ္။ နဲနဲခ်င္းပဲလာတယ္။ အဲဒါေတြကို ျပန္မထြက္ေအာင္ ကာထားရတယ္ကြ" .. ဟု ဆိုပါသည္။
ေထာက္ပံေၾကး
ျမန္မာျပည္မွာ ထိုင္း၊ ျမန္မာနယ္စပ္ကေန ဒုကၡသယ္အျဖစ္ အေမရိကားေရာက္လာသူ အပ်ိဳမေလး မ၀ါ၀ါအေၾကာင္းပါ။ အစိုးရက ေထာက္ပံုေၾကးေပးေသာေၾကာင့္ ပထမ ၆လတြင္ တစ္လ ေဒၚလာ ၇၀၀ခန္႔ ရရွိပါတယ္။ အင္မတန္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကား ေရး၊ ဖတ္၊ ေျပာတတ္ရန္ အစိုးရမွ စီစဥ္ေပးေသာ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းမ်ားကို တက္ရသည္မွာ ၾကာေတာ့ ပ်င္းစရာေကာင္းလာပါတယ္။ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ရန္ ဆိုျပန္လွ်င္လည္း တစ္လ ေဒၚလာတစ္ေထာင္မွ်သာ ရမယ္ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းတက္ျပီး ေထာက္ပံ့ေၾကးပဲ စားေနခ်င္ပါတယ္။ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ေက်ာ္ရမဲ့ သူနာျပဳအလုပ္အတြက္ သင္တန္း ၃လေလာက္ တက္ပါလား ဆိုေတာ့လည္၊ မတက္ခ်င္ပါ။ စာရင္းကိုင္၊ စာေရးမအလုပ္ပဲ လုပ္ခ်င္တဲ့အတြက္ စာရင္းကိုင္သင္တန္းကို ပိုက္ဆံေပးျပီး တက္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာသင္တန္း မတက္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ၆လၾကာေတာ့ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေၾကး ျဖက္မယ္ စာလာပါတယ္။ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆက္လုိခ်င္ရင္ အစိုးရရဲ့ အလုပ္ရွာေဖြေရး သင္တန္းကို တစ္ပတ္ ၅ရက္၊ ရံုးခ်ိန္မွာ တက္ရမယ္ဆိုတယ္။ စာရင္းကိုင္ သင္တန္းတက္ေနေၾကာင္း အရာရွိကိုေျပာျပေတာ့ ဒီသင္တန္းေတြက တရားမ၀င္ဘူး၊ အဂၤလိပ္စာ သင္တန္းျပန္တက္ခ်င္တက္ပါ။ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရွာေဖြေရးသင္တန္းတက္ရင္ အလုပ္ရွာေဖြေရးက ေပးတဲ့အလုပ္ေတြကို လုပ္ရမယ္။ လုပ္တာနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေၾကးမေပးေတာ့ဘူး၊ အလုပ္ရွာေပးတဲ့အလုပ္ ၃ခါစလံုး ကိုယ္က မလုပ္ႏိုင္ဘူး Reject ဆိုရင္လဲ ေထာက္ပံ့ေၾကးျဖက္မယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မ၀ါ၀ါလည္း စာရင္းကိုင္အလုပ္ ကြန္ျပဴတာနဲ႔ အဲယားကြန္းအလုပ္ကိုလည္း မရႏိုင္၊ အဂၤလိပ္စကား ေကာင္းေကာင္းမေျပာႏိုင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး က်ပမ္းအလုပ္ပဲ လုပ္လိုက္ရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ေထာက္ပံေၾကးရဖို႔ သင္တန္းေတြတက္ရတာ အလြႏ္စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာဆိုပဲ..။ အင္း .. EU, ၾသစေၾတးလွ်ား ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားက ဘယ္လိုလဲမသိ၊ အေမရိကန္ ေထာက္ပံေၾကးကေတာ့ မလြယ္ပါလား...။
ဂရင္းကဒ္မရမွီ အလုပ္အကိုင္မ်ား
ကိုေဒးဗစ္ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားအရ အေမရိကန္ေရာက္ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားအဖို႔ (အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမ်ားအဖို႔) ေရာက္သည္ႏွင့္ ၀င္ေငြရႏိုင္ေသာ ေန႔စား အလုပ္မ်ားမွာ
၁။ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား ၊ ဆူရွိဆိုင္မ်ား
၂။ အိမ္သန္႔ရွင္းေရး၊ ရံုးသန္႔ရွင္းေရး၊ အိမ္လူနာၾကည့္ရႈျခင္း၊ ကေလးထိန္း အလုပ္မ်ား
၃။ ကုန္တိုက္မ်ားအတြက္ Casher အေရာင္းစာေရး၊ အလုပ္သမားမ်ား
၄။ ဓါတ္ဆီဆိုင္ ေငြကိုင္၊ ပံ့ကိုင္၊ ဆီျဖည့္အလုပ္သမား
၅။ အိမ္တြင္းမႈ အစားအေသာက္၊ ကိုယ္ပိုင္ တႏိုင္လုပ္ငန္း အလုပ္သမား
၆။ ေဆာက္လုပ္ေရး Contractor အလုပ္သမား .. စသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုအလုပ္မ်ားမွာ အေမရိကား ဂရင္းကဒ္ျပားမရေသးခင္ လုပ္ကိုင္ၾကေသာအလုပ္မ်ားျဖစ္တယ္။ အလုပ္ရွင္ဟာ ေငြသားျဖင့္ လက္ငင္းေပးေခ်တဲ့ အလုပ္မ်ားျဖစ္တယ္။ တရားမ၀င္အလုပ္မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရကို အခြန္ Social Security ေပးသြင္းစရာမလိုသျဖင့္ ၂၀% မက အလုပ္ရွင္သက္သာတယ္။ အလုပ္သမားလည္း ၂၀ရာႏႈန္းမက ျဖက္ေတာက္မခံရ။ ႏွစ္ဥိးႏွစ္ဘက္ အဆင္ေျပေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ အစိုးရထံ တိုင္တန္းခံရပါက၊ အလုပ္ရွင္အတြက္ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ထိခိုက္သြားႏိုင္သည့္ အႏၱရယ္ရွိပါတယ္။
နယူးေယာက္လို ျမိဳ႔ၾကီးတြင္ ျမန္မာမ်ားစြာေနထိုင္ျပီး၊ စိန္ေက်ာက္၊ ရတနာေစ်းကြက္မ်ားတြင္ ေျခလွ်င္၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရေသာ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ နယူးေယာက္ကဲ့သို႔ လူသန္း၂၀ခန္႔ရွိေသာျမိဳ႔ၾကီးတြင္ အလုပ္မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူ၊ ဘန္ေကာက္၊ ကြာလာလန္ပူကဲ့သို႔ လူမ်ား ပ်ားပန္းခပ္ လႈပ္ရွား၊ လုပ္ကိုင္ေသာ ျမိဳ႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ ရထားစီးတတ္ဖို႔ပဲလိုပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ကား ေမာင္းတတ္ရန္ မလိုပါ။ အျခား အေမရိကန္ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားတြင္ အထက္ပါအလုပ္မ်ားကို လုပ္ပါက အလုပ္ရွင္က သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကို တာ၀န္ယူရပါတယ္။ သို႔မဟုတ္ပါက ကားေမာင္းလိုင္စင္ရေအာင္ေျဖျပီး ကိုယ္ပိုင္ကား၀ယ္၊ သြားလာ၊ လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။
မကၠဆီကန္ ပဲစားျပီး သန္မာသူ
အလုပ္ၾကမ္းသမားမ်ား အေမရိကန္တြင္ ရွိပါတယ္။ သူတိုအတြက္ အလုပ္လုပ္ရန္ အေမရိကန္တြင္ လယ္ယာ၊ ျခံေျမ၊ ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ အသီးအႏွံ၊ စပ်စ္ခင္း၊ လိေမၼာ္ျခံ၊ သစ္သီးလ၀ံ စိုက္ပ်ိဳးခင္းမ်ားစြာကို စက္မႈလယ္ယာစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ရာတြင္ လူအင္အားသိပ္ မလိုေသာ္လည္း၊ လက္ႏွင့္လုပ္မွ ရမည့္ အသီးအႏွံ၊ ခူးေျခြရေသာ အလုပ္မ်ားရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ မျဖစ္မွီက ထို လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး အလုပ္မ်ားကို အာဖရိကမွ ေငြ၀ယ္ကြ်န္၊ လူမဲမ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ ယခုအခါ အေမရိကန္ လူဦးေရ သန္း ၃၁၀ေက်ာ္တြင္ လူမည္း သန္း၄၀ခန္႔ရွိပါတယ္။ လူမည္းမ်ားမွာ ကြ်န္စနစ္ေပ်ာက္သြားျပီးသည့္္ေနာက္တြင္ လက္ေၾကာ မတင္းေသာ အလုပ္မ်ား မလုပ္ၾကေတာ့ပဲ၊ ေထာက္ပံေၾကးယူျခင္း၊ အားကစား၊ ေတးဂီတ၊ ျမိဳ႔ေပၚအလုပ္မ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ အိမ္ေျခမဲ့လူမဲမ်ား၊ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ျပီး ေထာင္တြင္းေနထိုင္ စားေသာက္ေသာ လူမည္းမ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္။ လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးခင္မ်ား အတြက္ မကၠဆီကန္ႏွင့္ အလယ္အေမရိကားႏိုင္ငံမ်ားမွ တရားမ၀င္လာေရာက္လုပ္သူမ်ားက အစားထိုးလုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ ထို မကၠဆီကန္မ်ားမွာ ကမၻာေက်ာ္ေဘာ္လံုးသမား မာရာဒိုနာကဲ့သို႔ အရပ္ႏွိမ့္ျပီး၊ ကိုယ္ခႏၱာေတာင့္တင္း၊ သန္မာၾကတယ္။ အလြန္စားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္ၾကမ္း အရမ္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ တရုပ္၊ ကုလားမ်ား မလုပ္ႏိုင္ေသာအလုပ္မ်ားကို သူတို႔ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာမ်ားက သူတို႔ကို ပဲစားျပီးသန္မာေသာေၾကာင့္ "ပဲ" ဟုေခၚၾကတယ္။ သူတို႔သည္ လယ္ယာ သီးႏွံမ်ားကို ျခံမ်ားမွ ယူလာျပီး၊ ျမိဳ႔ထဲသို႔ တေနကုန္၊ ကားလမ္းေဘးမွာ ေရာင္းခ်ၾကတယ္။
ထိုသူအမ်ားစုမွာ တရားမ၀င္လာေရာက္ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္တယ္။ တရားမ၀င္ေနထိုင္ရင္း သမၼတရီဂင္ လက္ထက္တြင္ တရားမ၀င္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ေက်ာ္ ေနထိုင္သူမကၠွဆီကန္ေျမာက္မ်ားစြာ အေမရိကန္ ဂရင္းကဒ္ကိုေပးခဲ့တယ္။ စုစုေပါင္း သန္း၃၀ခန္႔ရွိၾကတယ္။ အမ်ားစုမွာ ဘာလက္မွတ္္မွ မရွိပဲ၊ အေမရိကားသို႔ ေတာင္ေက်ာ္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားျဖစ္တယ္။ စပိန္စကား ေျပာသည့္ အလယ္ပိုင္း၊ အေမရိကားႏိုင္ငံသားမ်ား မကၠဆီကို၊ ဟြန္ဒူရပ္၊ နီကာရာကြာ၊ ဂြာတီမာလာ၊ ကိုစတာရီကာႏိုင္ငံမ်ားမွ ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္သည္ သူ႔ႏိုင္ငံတြင္းေရာက္လာလွ်င္ တရားမ၀င္လာေရာက္သူမ်ားကို ဖမ္းဆီး၊ ျပန္ပို႔ျခင္း မလုပ္သည့္အျပင္၊ သူတို႔ကို မတရားမခိုင္းရန္ လူ႔အခြင့္အေရးျဖင့္ ကာကြယ္ထားပါတယ္။ သူတို႔သည္ လက္ငင္းေငြေခ် အလုပ္မ်ားကိုသာ လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ အလုပ္ၾကမ္းအင္မတန္လုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္ လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ မကၠွဆီကန္မ်ားသာ လုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကို အႏိုင္က်င့္ျခင္း၊ အခက္အခဲတစ္ခုခုျဖစ္ပါက သူတို႔ သံရံုးကို ဖုန္းဆက္တိုင္တန္းျခင္း၊ သူတို႔လူမ်ိဳး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ လူ႔အခြင့္အေရးျဖင့္ အစိုးရထံ တင္ျပတိုင္တန္းျခင္းမ်ား လုပ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ မတရားခုိင္းျခင္းမ်ိဳး မရွိပါ။ တန္ရာတန္ရာ လုပ္အားခေပးပါတယ္။
စီးပြားေရးကပ္ဆိုက္ေသာ ၂၀၀၇
ဒီႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အလုပ္၊ အကိုင္မ်ားလည္း အလြန္ရွားပါးလာပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားအဖို႔ ယခင္က ဆူရွီဆိုင္တြင္ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္ျငိမ္း အလုပ္ကို တစ္လ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ေက်ာ္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခုအခါတြင္ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္ျငိမ္း တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀ခန္႔ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းမ်ား ေတြ႔လာရတယ္။
အဂၤလိပ္စကားပင္မေျပာႏိုင္ေသာ က်ပမ္း၊ မ်ား
၁၉၉၅ ေလာက္က ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္က ဆူရွိဆိုင္ပိုင္ရွင္ ျမန္မာတစ္ဦး၊ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးကို အေမရိကားကို Visit Visa နဲ႔ ေလယာဥ္နဲ႔ လာဖို႔ စီစဥ္ေပးတယ္။ ၀င္ခြင့္ရျပီး တခါတည္း သူ႔ရဲ့ ဆူရွီဆိုင္မွာ ေရာက္တာနဲ႔ အလုပ္ခိုင္းေတာ့တာပဲ။ တစ္ေန႔လံုး မအားမလပ္ေအာင္ခိုင္းတယ္။ ဆိုင္နဲ႔ အိမ္နဲ႔ ေခါက္တံု႔ေခါက္ျပန္၊ မနက္ေစာေစာထ၊ ညသန္းေကာင္မွ အိပ္နဲ႔၊ ဆူရွီပိုင္ရွင္ေတြကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ဆိုေတာ့ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာလူငယ္၂ေယာက္ကလည္း အေၾကြးေတြရွိေတာ့ သူတို႔ကို တစ္လ ၅၀၀ေလာက္ပဲ ေပးတာ ဟုတ္လွခ်ည္ရဲ့ဆိုျပီး လုပ္ေနၾကတယ္။ ဒါနဲ႔ ၂ႏွစ္ေတာင္ၾကာသြားတယ္။ အေမရိကားမွာ သူငယ္ခ်င္းလဲ မရွိ၊ ျမန္မာျပည္တယ္လီဖုန္းေခၚခ်င္ရင္လည္း အိမ္ရွင္ကပဲ ေခၚေပးတယ္။ အဂၤလိပ္ စကားလည္းမတတ္၊ ေခြးအ၂ေကာင္လို အိမ္နဲ႔ဆိုင္ကလြဲရင္ တျခားမသြားရဲ၊ အဖမ္းခံရရင္ မင္းတို႔ေတာ့ သြားျပီဆိုျပီး ျခိမ္းေျခာက္ထားတယ္။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာတစ္ဦးနဲ႔ေတြ႔ျပီး ဟာ.. မင္းတို႔၂ေယာက္ကို မတရားခိုင္းေနတာ၊ ငါရဲ့ နယူးေယာက္ကို အခု လိုက္ခဲ့၊ တစ္လ ၂၀၀၀ အသာေလးရတယ္၊ လုပ္ေပးမယ္ ေျပာတာေၾကာင့္ အဲဒီဆူရွီအိမ္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးကိုလည္း ေတြ႔ဖူးပါတယ္။
တရုပ္ျပည္မၾကီးက တရုပ္ေတြလည္း ဒီလုိ လူကုန္ကူးရင္း အေမရိကားေရာက္လာ၊ အဂၤလိပ္စကားမေျပာတတ္ပဲ အသက္ၾကီးသည္အထိ၊ အေမရိကားမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္၊ ေနထိုင္ေနၾကတာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ နယူးေယာက္က ကြင္းစ္ျမိဳ႔၊ ဆန္ဖရန္စစၥကိုျမိဳ႔၊ တရုပ္တန္းေတြမွာ အဂၤလိပ္စကားမေျပာတတ္တဲ တရုပ္မ၊ တရုပ္ၾကီးမ်ားစြာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ရုရွား၊ ယူဂိုစလားဗီးယား၊ အေရွ႔ဥေရာပႏိုင္ငံသားမ်ား၊ အာရွတိုက္သားမ်ား၊ အာဖရိကတိုက္သားမ်ားစြာ က်ပန္းအလုပ္မ်ားကို အေမရိကားလာျပီး လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနသူမ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္။
ျမိဳ႔ၾကီးမ်ား
အထူးသျဖင့္ ဆန္ဖရန္စစၥကို၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္၊ နယူးေယာက္ ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားတြင္ ျမိဳ႔ထဲအိမ္ခန္းတစ္ခန္းကို တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀အထက္ ေပးလာရတယ္။ ဓါတ္ဆီဆိုင္မ်ားတြင္လည္း ယခင္က လူ၃ေယာက္၊ အလွည့္က် တစ္ေန႔ ၈နာရီခန္႔လုပ္ေနရာမွ တစ္ေန႔ ၃နာရီျဖင့္ လူ၁၀ေယာက္ေလာက္ ၀ိုင္းလုပ္ေနရသျဖင့္၊ ၀င္ေငြလည္း နည္းလာၾကပါတယ္။ မကၠဆီကန္ မ်ားလည္း အလုပ္မရွိေတာ့ မေနႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ေတာင္ေက်ာ္ျပီး၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ၾကရတယ္။ စီးပြားေရးေကာင္းျပီး အလုပ္ကိုင္ ေပါလွ်င္ ေတာင္ေက်ာ္ျပီး အေမရိကန္သို႔ ျပန္၀င္ လာၾကျပန္တယ္။
ဤသည္မွာ ဂရင္းကဒ္မရခင္ လုပ္ၾကေသာ အေမရိကားမွ အလုပ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။
ဂရင္းကဒ္ရျပီးပါက
အလုပ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႔ အခြင့္အလမ္း၊ မ်ားလာပါတယ္။ အေမရိကန္တြင္ အလုပ္ရပါက အနည္းဆံုး တစ္နာရီ ၁၂ေဒၚလာျဖင့္ တစ္ေန႔ ၈နာရီအလုပ္လုပ္ရလွ်င္ ၂ပတ္လွ်င္ နာရီ ၈၀၊ ေဒၚလာ ၁၆၀၀ ခန္႔ရမည္ျဖစ္တယ္။ တစ္လလွ်င္ ေဒၚလာ ၃၀၀၀ ေက်ာ္၊ တစ္ႏွစ္ US$36K ၀င္ေငြရမည္။ ၃၀% အခြန္ျဖက္ျပီးပါက တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ေက်ာ္ က်န္မည္ျဖစ္တယ္။ ျပီးေတာ့ Benefits ဆိုသည့္ ေဆးကုသခြင့္၊ အာမခံ၊ အားလပ္ရက္၊ အပမ္းေျဖခရီး၊ မိသားစု ပညာေရး၊ ေက်ာင္းစရိတ္၊ သက္ၾကီးပင္စင္၊ ေလွွ်ာ့ေစ်း၀ယ္ခြင့္ .. စသည္တို႔လည္း ရရွိမည္ျဖစ္တယ္။ အလုပ္ရွင္ကလည္း ေတာ္တန္ရံု၊ ျဖဳတ္မပစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အေမရိကားတြင္ အလုပ္တစ္ခုရပါက၊ ပင္စင္ယူသည့္တုိင္ေအာင္ လုပ္မည္ဆိုပါက ရပါတယ္။ ထိုမွ်ပင္ Job Security ရွိခဲ့ပါတယ္။ မိမိသည္ အသက္ေမြးပညာ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ စာရင္းကိုင္ ဘြဲ႔ေကာင္းေကာင္း ရပါက တစ္ႏွစ္လွ်င္ US$80k to 100k ရရွိမည္ျဖစ္တယ္။ လစာေကာင္းေသာအလုပ္မ်ားမရေသးခင္ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ခန္႔ ၀င္ေငြရမည့္ မည္သည့္၊ အလုပ္မ်ိဳးမဆို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကားသည္ Service Industry 80% အလုပ္မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေရာင္းဆိုင္မ်ား၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ ပညာေရး၊ စာေရးစာခ်ီ၊ လူမႈ၀န္ထမ္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေဆးရံု၊ လူနာၾကည့္ေသာ သူနာျပဳ၊ အေထာက္ကူလုပ္ငန္းမ်ား၊ ပစၥည္းပို႔ေသာကားဒရိုင္ဘာ၊ တက္ကစီဒရိုင္ဘာ၊ အေ၀းေျပးကားဒရိုင္ဘာ၊ ကုန္တိုက္၀န္ထမ္း၊ အေရာင္းစာေရး၊ ကာစီႏို္၀န္ထမ္း၊ စသည့္ အလုပ္မ်ားတြင္ အလုပ္လိုက္ေလွ်ာက္ရတယ္။
အလုပ္လစ္လပ္ေသာေနရာသည္ ၀ါရွင္တန္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ေနလွ်င္၊ မိမိေနထိုင္ေသာ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္မွ ေျပာင္းေရႊ႔တန္၊ ေျပာင္းေရႊ႔ရပါတယ္။ အေမရိကားတြင္ အလုပ္လုပ္သူမ်ားမွာ ခရီးသြား၊ ေလယာဥ္စီးရသည္မွာ ထမင္းစား၊ ေရေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။ လစာမ်ားပါက ပိုျပီး ခရီးသြားရတယ္။ လစာနည္းပါက ခရီးသြားစရာမလို သေလာက္ပါ။ ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ဖို႔ေတာ့ အေမရိကားေရာက္သူတိုင္း စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ ၃လတစ္ေခါက္ အနည္းဆံုး ခရီးထြက္ျပီး၊ မိတ္ေဆြခ်င္း စျမံဳျပန္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
တကၠစီနဲ႔အေ၀းေျပးကားဒရိုင္ဘာ
အေမရိကားကို ခရစ္ယာန္က်မ္းစာေက်ာင္း လာတက္ရင္း၊ တရားေဟာဆရာတစ္ပိုင္း အလုပ္လုပ္ေနသူ ဆရာလုကာ နဲ႔လည္း မိတ္ေဆြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ က်ပမ္း၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြမ်ားကို အရမ္းအကူညီေပးသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ ျမန္မာဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမွာ မိတ္ေဆြမ်ား အျမဲပါ၀င္၊ ဘုရားရွိခိုး၊ က်မ္းစာဖတ္၊ ဆုေတာင္း၊ မိတ္သဟာရျပဳျခင္း၊ စားေသာက္ျခင္း အင္မတန္မွ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကိုက ေဒလီစီးတီး ျမန္မာမိသားစု အသင္းေတာ္ေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေ၀းေျပးကားေမာင္းလိုင္စင္ရရင္ ဟိုက္ေ၀းကားၾကီးမ်ားးေမာင္းတာ ၀င္ေငြအရမ္းေကာင္းတဲ့ အတြက္ ကားေမာင္းလိုင္စင္ စာေမးပြဲေျဖရပါတယ္။ စာေမးပြဲေအာင္ျပီးတဲ့ေနာက္ အလုပ္ေလွ်ာက္ျပီး ကားၾကီးမ်ားကို ေမာင္းတဲ့အလုပ္ တစ္ႏွစ္ေလာက္လုပ္ပါတယ္။ တစ္ကုိယ္ေရသမား မိသားစုမရွိေတာ့ ဟိုက္ေ၀းကုန္ကားၾကီးေတြ ေမာင္းရတာ ျပသနာမရွိပါဘူး။ ၀င္ေငြလည္းေကာင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အိပ္ခ်ိန္မမွန္၊ ေနစရာ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္လုပ္ရေတာ့ ၾကာေတာ့မခံႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေနာက္ ဆန္ဖရန္စစၥကို ျပန္လာျပီး တကၠစီဒရိုင္ဘာ လိုင္စင္ယူျပီး တကၠစီေမာင္းပါတယ္။ ၂၀၀၀ ေခတ္ေလာက္ကေတာ့ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ စီလီကြန္ဗဲလီး မွာ အလုပ္အင္မတန္ေပါပါတယ္။ တကၠစီဒရိုက္ဘာလုပ္တာလဲ ငွားစီးတဲ့ လူအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ နာရီ၀တ္စာ တစ္ေခါက္ကို ေဒၚလာ ၅၀ ေလာက္ရပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို အံုနာေၾကး ေဒၚလာ ၁၅၀ ေလာက္ရျပီး၊ ကိုယ္အတြက္ ေဒၚလာ ၂၀၀ ေလာက္ရရင္ တေန႔တာ ေတာ္ေလာက္ပါျပီ။ ညပိုင္း ဆြဲမဲ့သူ တစ္ေယာက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားျပီး တလွည့္စီ ဆြဲၾကတယ္။ တကၠစီဒရိုင္ဘာဆီက ေငြလုယူတဲ့ အျဖစ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေပမဲ့၊ ျပသနာမရွိပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ လူမဲ၊ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးေတြဆို လံုး၀မလိုက္ပါဘူး။ သူတို႔က တကယ္မလြယ္ဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ျမိဳထဲတစ္၀ိုက္မွာပဲ ခရီးနီးနီးေတြ လိုက္ရတာ သက္သာပါတယ္။ ေငြဓါးျပတိုက္၊ လုယူသူေတြ ၂ခါေလာက္ေတာ့ ဒီ ၅ႏွစ္အတြင္းမွာ ၾကံဳရပါတယ္။ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာနဲ႔ပဲ ေပးလိုက္ပါတယ္။ အခု ၂၀၀၈ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တကၠစီဒဂရိုင္ဘာေတြက မ်ားလာျပီး၊ စီးပြားေရးမေကာင္းေတာ့ လူေတြလည္း အျပင္သိပ္မထြက္ၾကဘူး။ ၀င္ေငြေတာ္ေတာ္ထိခိုက္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ အံုနာေၾကးေတာင္ မရတဲ့ေန႔မ်ား ရွိလာတယ္။ က်မ္းစာေက်ာင္းျပီးတဲ့အခ်ိန္ အေမရိကန္၊ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားမွာ ဓမၼဆရာအလုပ္ အခ်ိန္ပိုင္း လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အခ်ိန္မ်ားမွာေတာ့ မိမိလုပ္စာနဲ႔ ရတဲ့ေငြကို ျမန္မာျပည္ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္မ်ား၊ မစ္ရွင္မ်ားကို လႈဒါန္းေပးပါတယ္။.. ဒါကေတာ့ ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာတစ္ဦးရဲ့ ဘ၀ပါ။
တစ္ခါလည္း ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာတစ္ေယာက္ အေမရိကားမွာ ၁၀ႏွစ္ေနထိုင္ရင္း၊ ဂရင္းကဒ္ရဖို႔ အေျခအေနလည္း ခက္ခဲသြားျပီး၊ အလုပ္လဲ မလုပ္ႏိုင္၊ က်န္းမာေရးလည္း မေကာင္းေတာ့ ျမန္မာျပည္က မိသားစုဆီ ျပန္ခ်င္တာေၾကာင့္၊ မိတ္ေဆြမ်ား ေလယာဥ္လက္မွတ္၊ ခရိးစရိတ္ စုေဆာင္းေပးရတယ္။ ျမန္မာျပည္ျပန္သြားပါတယ္။ ျမန္မာေတြလည္း မ်ားလာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးမ်ားစြာလည္း ဒကာၾကီး၊ ဒကာမၾကီးမ်ားက ဖိတ္ေခၚလို႔ အေမရိကားမွာ ေက်ာင္းထိုင္ ဘုန္းၾကီးမ်ားလည္း မ်ားစြာေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ ဘာသာေရး ဘုန္းေတာ္ၾကီး အလုပ္ကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကေတာ့ လစာမရေပမဲ့၊ လႈဒါန္း၀တၱဳမ်ားရပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး အမ်ားစုကေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းက လစာေငြ (Love Gift) ေပးၾကပါတယ္။
အလုပ္အကိုင္ေပါမ်ားျပီး၊ ေနစရိတ္ ေစ်းခ်ိဳေသာျပည္နယ္မ်ားမွာ အေမရိကန္ အလယ္ပိုင္း တကၠဆက္၊ တယ္နယ္စီ၊ နီဗရားစကား၊ ဥကၠလာဟိုးမား၊ ကန္ဆက္ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ သားသတ္စက္ရံု မ်ားစြာ ရွိသျဖင့္ ျမန္မာဒုကၡသယ္မ်ားစြာ သြားေရာက္၊ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကို၊ နယူးေယာက္တြင္ အိမ္တစ္လံုး တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ေပးငွားရေသာ္လည္း၊ အလယ္ပိုင္းျပည္နယ္ မ်ားတြင္ အိမ္တစ္လံုး တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀ပင္ မေပးရပါ။ ၀င္ေငြကေတာ့ အေမရိကန္တစ္ႏုိင္ငံလံုး အေျခခံ လုပ္အားခမွာ တစ္နာရီ ၁၂ေဒၚလာခန္႔ပင္ျဖစ္တယ္။ အေျခခံ အလုပ္သမား အဖို႔ တစ္လ၀င္ေငြ မထူးျခားေပမဲ့ လူမ်ားဟာ ေပ်ာ္ရႊင္စရာ ေပါမ်ားေသာ ျမိဳ႔ၾကီး မ်ားမွာပဲ ေနထိုင္ၾကခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မျဖစ္မေနမွ အလယ္ပိုင္းျပည္နယ္ မ်ားကို ေရႊ႔ေျပာင္း သြားၾကပါတယ္။
ဆရာ၀န္မ်ား၊ သြားဆရာ၀န္မ်ား
သူတို႔ကေတာ့ အေမရိကားလက္မွတ္ရျပီးရင္ ၀င္ေငြအလြန္ေကာင္းပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားလည္း ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္မ်ားက ဘြဲ႔လက္မွတ္မ်ားရရင္ အလြန္၀င္ေငြေကာင္းပါတယ္။ ကုမ႑ီအလုပ္ကို ၅ႏွစ္ေလာက္လုပ္ျပီးရင္ ကုိယ္ပိုင္ေဆးခန္း၊ ကိုယ္ပိုင္ ကုမ႑ီေထာင္ျပီး၊ စီးပြားေရးလုပ္သြားစား၊ သူေဌးျဖစ္ဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ ေအးေအးေဆးေဆး သကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆရာ၊ ေကာလိပ္၊ အထက္တန္း၊ မူလတန္း၊ မူၾကိဳ ေက်ာင္းဆရာမ်ားလည္း သူေဌးမျဖစ္ေပမဲ့ လူတန္းေစ့၊ ဂုဏ္ရွိစြာ ေနႏိုင္ပါတယ္။ ပညာတတ္သူမ်ား အေမရိကားမွာ အခြင့္အေရးပိုမ်ားပါတယ္။
အေမရိကားေရာက္မိသားစုမ်ားဟာ သားသမီးမ်ားရဲ့၊ ပညာေရးကို အထူးအားေပးပါတယ္။ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားက ဘြဲ႔ရရွိေအာင္ အထူးၾကိဳးစားရပါတယ္။ ထူးခြ်န္သူမ်ားကေတာ့ ဆရာ၀န္၊ ဥပေဒ ၊ အင္ဂ်င္နီယာ ပညာရပ္မ်ားကို ဆည္းပူးႏိုင္ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားရဲ့ ပညာေရးအေၾကာင္း သီးသန္႔ေရးရပါမယ္။
ေတြ႔ဆံုရၾကံဳရအလုပ္ကိုင္အခ်ိဳ႔
အေမရိကားမွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ နည္းလမ္း၊ မေရမတြက္ႏိုင္ရွိပါတယ္။ အေမရိကားေရာက္လာသူမ်ား ဂရင္းကဒ္ရရွိေရးကို အရင္ၾကိဳးစားၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ ေက်ာင္းတက္ရင္း၊ အလုပ္လုပ္၊ ေငြစုတယ္။ ေက်ာင္းျပီးရင္ အလုပ္ပါမစ္ေတြကို ေအးဂ်င့္ေတြနဲ႔ ေငြအကုန္ခံျပီး Work Permit, H1 Visa စသည္တို႔ကို ရေအာင္ယူတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း ကုမ႑ီေတာင္ျပီး Business Visa ယူတယ္။ တစ္ခ်ိဳလည္း Talent Visa ရေအာင္လုပ္တယ္။ ျမန္မာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ Asylam ခိုလႈံခြင့္ဗီဇာယူၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း အေမရိကန္၊ ဂရင္းကဒ္၊ စီတီဇင္ေတြကို ေဒၚလာ ၃ေသာင္းေလာက္ေပးျပီး လက္ထပ္လုိက္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းထားျပီး Guardian Pass နဲ႔ေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳကေတာ့ ၀လံုး Overstay လုပ္ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ကိုယ္ေခတ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား မရႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ကုိယ့္သားသမီး လက္ထက္မွာေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ရမယ္ ဆိုတဲ့သေဘာပါ။
ဒါနဲ႔ အေမရိကားမွာ လစာေကာင္းတဲ့အလုပ္မ်ားကို ေဒသခံ၊ အေမရိကန္၊ အျဖဴေကာင္မ်ားက ေနရာယူထားၾကပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္အစိုးရ (သို႔မဟုတ္) ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ဆိုင္တဲ့လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ကုမ႑ီမ်ားမွာ အခ်မ္းသာဆံုးကုမ႑ီမ်ားကေတာ့ အစိုးရေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျမဴနီစပယ္၊ သစ္ပင္ခုတ္၊ ေရေျမာင္းရွင္း၊ မီးသတ္၊ ရဲ၀န္ထမ္း စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းတမ္း၊ အႏၱရယ္မ်ားတဲ့ အလုပ္မ်ားမွာ လစာအလြန္ေကာင္းတဲ့အျပင္ Benefit အခြင့္အေရးေတြလည္း အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ သူတို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ားပဲ လက္၀ါးအုပ္ထားပါတယ္။ လစာေငြ အနည္းဆံုး တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာ ၆ေသာင္း နဲ႔ ၀သိန္း ေလာက္ရၾကပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ဆိုင္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ စာေရး၊ စာခ်ီ၊ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဥပမာ ..USPS ဆိုတဲ့ စာတိုက္ၾကီးအလုပ္လည္း Benefit ေကာင္းျပီး၊ ပင္စင္ယူတဲ့အထိ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ လစာ တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာ၃ေသာင္းေလာက္နဲ႔ စာတိုက္စာေရး၊ စာပို႔လုလင္ အလုပ္မ်ားလုပ္သူမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ အခုစီးပြားေရးကပ္ျဖစ္ခ်ိန္ ဒီအလုပ္ကလည္ Lay Off အလုပ္ျဖဳတ္ျခင္းမ်ား ရွိေနပါျပီ။
အယ္မရီးလို Amstillo, Texas ျပည္နယ္မွာလည္း သားသတ္စက္ရံုမ်ားမွာ တနာရီ၁၂ေဒၚလာနဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ကိုေအာင္မင္းဆိုသူ ေတာ့ ဒုကၡသယ္ အလုပ္ကိုင္ရွာေဖြ၊ ေနရာခ်ထားတဲ့ လူမႈ၀န္ထမ္းလုပ္ကိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္က ဒီေနရာမွာ ဗီယက္နမ္ ဒုကၡသယ္မ်ား အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာျဖစ္ျပီး၊ အခုေတာ့ ဗီယက္နမ္မ်ား အေျခက်၊ ေငြေၾကးစုေဆာင္းႏိုင္ျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုေကာင္းတဲ့ျမိဳ႔မ်ားဆီ ေျပာင္းေရႊ႔သြားေၾကာင္း။ အခု ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို အလုပ္ကိုင္၊ အေနထိုင္၊ လူမႈဆက္ဆံေရးမ်ားမွာ အံ၀င္ခြင္က်ေအာင္ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးေနသူျဖစ္ပါတယ္။ လူမႈ၀န္ထမ္းအလုပ္ကေတာ့ လစာသိပ္မေကာင္းေပမဲ့ လူမ်ားကို ကူညီႏိုင္ပါတယ္။ ေငြစုေဆာင္းျခင္းဟာ အဓိကအခ်က္ျဖစ္လို႔ WFG အသက္အာမခံ ေငြစုေဆာင္း ေအးဂ်င့္လုပ္သူကိုလည္း ကူညီ အားေပးပါတယ္။ ၃ႏွစ္ေလာက္ မိသားစု လုပ္ကိုင္၊ စုေဆာင္းျျပီးရင္ ဒီအရပ္ေဒသမွာ ေဒၚလာတစ္သိန္းတန္ အိမ္ၾကီး အရစ္က်စနစ္နဲ႔ ၀ယ္ႏိုင္ျပီး၊ အေျခက်ေနသူ ျမန္မာမ်ားစြာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေစ်းပိုခ်ိဳတဲ့ တိုက္ခန္း၊ အိမ္မ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ ဆန္ဖရန္၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္၊ နယူးေယာက္လို ျမိဳ႔ၾကီးေတြမွာဆို လူေနမႈစရိတ္ၾကီးတာေၾကာင့္၊ အိမ္ပိုင္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ေနာက္ ၅ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ သူတို႔လည္း ဗီယက္နမ္မ်ားလို ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားဆီ ေျပာင္းေရႊ႔၊ လုပ္ကိုင္ၾကမွာပါ။ အလယ္ပိုင္းအေမရိကန္ျပည္နယ္မ်ားက ျမန္မာမ်ားအဖို႔ အေမရိကန့္ စီးပြားေရးကပ္မွာ အေျခအေနမဆိုးလွပါဘူး။
တစ္ေန႔မွာ အသက္၇၀ေက်ာ္ တိုနီေ၀ါင္း ဆိုသူ ျမန္မာတစ္ဦးနဲ႔၊ ေရွာ့ပင္စင္တာမွာ စကားစျမည္ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူက ၁၉၇၁က ဆန္ဖရန္စစၥကို ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္စကားေျပာကို ဘယ္လိုေလ့က်င့္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ Superintendent, Court တို႔ကို အေမရိကန္ အသံထြက္နဲ႔ သင္ေပးပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ Asylum ကို မေလွ်ာက္နဲ႔၊ ေလွ်ာက္ျပီး ေနထိုင္တဲ့ ျမန္မာမ်ား ေပါ့ေပါ့ေန၊ ေထာက္ပံေၾကး ထိုင္စားျပီး လူညြန္႔တံုး သြားေၾကာင္း၊ အေမရိကားမွ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနထိုင္ ဂရင္းကဒ္ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ အေမရိကားေရာက္တာနဲ႔ ျမန္မာပတ္စပို႔နဲ႔ ကာလီဖိုးနီးယား အိုင္စီကို DMV ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ရံုမွာ ေလွ်ာက္ျပီး၊ ကားေမာင္း လိုင္စင္လည္း ေလွ်ာက္ပါ။ ပီးေတာ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို မွတ္ပံုတင္ျပီး ဆိုရွယ္စၾတဴရတီနံပါတ္ SSN ရေအာင္ယူလိုက္ပါ။ ဘယ္လို ယူရတယ္ဆိုတာကို SSN ရံုးမွာ ကိုယ္တိုင္လိုက္ျပီး လုပ္ေပးပါတယ္။ သူ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၄၀က အေမရိကားကို ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ အဲဒီတုန္းက ျမန္မာပတ္စပို႔ဆိုရင္ အေမရိကားကို အလြယ္တကူ၀င္လို႔ ရေၾကာင္း၊ အလုပ္တစ္ခုကို အရမ္းၾကိဳးစားလုပ္၊ အိမ္ခန္းတစ္ခန္းငွားခ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀ပဲ ေပးရေၾကာင္း၊ အလုပ္က လစာ ေဒၚလာ ၅၀၀ရရွိျပီး စုေဆာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္အၾကာ ဇနီးသည္ကို ေခၚလိုက္ေၾကာင္း၊ မင္းက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ဆိုေတာ့ .. ငါကေတာ့ ဘာသာတရားမယံုပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ငါ့သားကေတာ့ ခရစ္ယာန္ျဖစ္ေနတယ္ကြ .. ေလာေလာဆယ္၊ အသက္ၾကီးခ်ိန္မွာ အိမ္ပြဲစားအလုပ္ လုပ္ေနတယ္။ မင္းလဲ ၀ါသနာပါရင္ ငါနဲ႔အတူ လုိက္လုပ္ၾကည့္ေပါ့ကြာ .. ဟုေျပာပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ပဲ ထပ္ေတြ႔ျပီး ဦးတိုနီေ၀ါင္းႏွင့္ ဆက္လက္မေတြ႔ျဖစ္ေတာ့ပါ။
ေထာက္ပံေၾကး
ျမန္မာျပည္မွာ ထိုင္း၊ ျမန္မာနယ္စပ္ကေန ဒုကၡသယ္အျဖစ္ အေမရိကားေရာက္လာသူ အပ်ိဳမေလး မ၀ါ၀ါအေၾကာင္းပါ။ အစိုးရက ေထာက္ပံုေၾကးေပးေသာေၾကာင့္ ပထမ ၆လတြင္ တစ္လ ေဒၚလာ ၇၀၀ခန္႔ ရရွိပါတယ္။ အင္မတန္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကား ေရး၊ ဖတ္၊ ေျပာတတ္ရန္ အစိုးရမွ စီစဥ္ေပးေသာ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းမ်ားကို တက္ရသည္မွာ ၾကာေတာ့ ပ်င္းစရာေကာင္းလာပါတယ္။ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ရန္ ဆိုျပန္လွ်င္လည္း တစ္လ ေဒၚလာတစ္ေထာင္မွ်သာ ရမယ္ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းတက္ျပီး ေထာက္ပံ့ေၾကးပဲ စားေနခ်င္ပါတယ္။ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ေက်ာ္ရမဲ့ သူနာျပဳအလုပ္အတြက္ သင္တန္း ၃လေလာက္ တက္ပါလား ဆိုေတာ့လည္၊ မတက္ခ်င္ပါ။ စာရင္းကိုင္၊ စာေရးမအလုပ္ပဲ လုပ္ခ်င္တဲ့အတြက္ စာရင္းကိုင္သင္တန္းကို ပိုက္ဆံေပးျပီး တက္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာသင္တန္း မတက္ျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ၆လၾကာေတာ့ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေၾကး ျဖက္မယ္ စာလာပါတယ္။ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆက္လုိခ်င္ရင္ အစိုးရရဲ့ အလုပ္ရွာေဖြေရး သင္တန္းကို တစ္ပတ္ ၅ရက္၊ ရံုးခ်ိန္မွာ တက္ရမယ္ဆိုတယ္။ စာရင္းကိုင္ သင္တန္းတက္ေနေၾကာင္း အရာရွိကိုေျပာျပေတာ့ ဒီသင္တန္းေတြက တရားမ၀င္ဘူး၊ အဂၤလိပ္စာ သင္တန္းျပန္တက္ခ်င္တက္ပါ။ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရွာေဖြေရးသင္တန္းတက္ရင္ အလုပ္ရွာေဖြေရးက ေပးတဲ့အလုပ္ေတြကို လုပ္ရမယ္။ လုပ္တာနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေၾကးမေပးေတာ့ဘူး၊ အလုပ္ရွာေပးတဲ့အလုပ္ ၃ခါစလံုး ကိုယ္က မလုပ္ႏိုင္ဘူး Reject ဆိုရင္လဲ ေထာက္ပံ့ေၾကးျဖက္မယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မ၀ါ၀ါလည္း စာရင္းကိုင္အလုပ္ ကြန္ျပဴတာနဲ႔ အဲယားကြန္းအလုပ္ကိုလည္း မရႏိုင္၊ အဂၤလိပ္စကား ေကာင္းေကာင္းမေျပာႏိုင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး က်ပမ္းအလုပ္ပဲ လုပ္လိုက္ရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ေထာက္ပံေၾကးရဖို႔ သင္တန္းေတြတက္ရတာ အလြႏ္စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာဆိုပဲ..။ အင္း .. EU, ၾသစေၾတးလွ်ား ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားက ဘယ္လိုလဲမသိ၊ အေမရိကန္ ေထာက္ပံေၾကးကေတာ့ မလြယ္ပါလား...။
ဂရင္းကဒ္မရမွီ အလုပ္အကိုင္မ်ား
ကိုေဒးဗစ္ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားအရ အေမရိကန္ေရာက္ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားအဖို႔ (အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမ်ားအဖို႔) ေရာက္သည္ႏွင့္ ၀င္ေငြရႏိုင္ေသာ ေန႔စား အလုပ္မ်ားမွာ
၁။ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား ၊ ဆူရွိဆိုင္မ်ား
၂။ အိမ္သန္႔ရွင္းေရး၊ ရံုးသန္႔ရွင္းေရး၊ အိမ္လူနာၾကည့္ရႈျခင္း၊ ကေလးထိန္း အလုပ္မ်ား
၃။ ကုန္တိုက္မ်ားအတြက္ Casher အေရာင္းစာေရး၊ အလုပ္သမားမ်ား
၄။ ဓါတ္ဆီဆိုင္ ေငြကိုင္၊ ပံ့ကိုင္၊ ဆီျဖည့္အလုပ္သမား
၅။ အိမ္တြင္းမႈ အစားအေသာက္၊ ကိုယ္ပိုင္ တႏိုင္လုပ္ငန္း အလုပ္သမား
၆။ ေဆာက္လုပ္ေရး Contractor အလုပ္သမား .. စသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုအလုပ္မ်ားမွာ အေမရိကား ဂရင္းကဒ္ျပားမရေသးခင္ လုပ္ကိုင္ၾကေသာအလုပ္မ်ားျဖစ္တယ္။ အလုပ္ရွင္ဟာ ေငြသားျဖင့္ လက္ငင္းေပးေခ်တဲ့ အလုပ္မ်ားျဖစ္တယ္။ တရားမ၀င္အလုပ္မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရကို အခြန္ Social Security ေပးသြင္းစရာမလိုသျဖင့္ ၂၀% မက အလုပ္ရွင္သက္သာတယ္။ အလုပ္သမားလည္း ၂၀ရာႏႈန္းမက ျဖက္ေတာက္မခံရ။ ႏွစ္ဥိးႏွစ္ဘက္ အဆင္ေျပေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ အစိုးရထံ တိုင္တန္းခံရပါက၊ အလုပ္ရွင္အတြက္ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ထိခိုက္သြားႏိုင္သည့္ အႏၱရယ္ရွိပါတယ္။
နယူးေယာက္လို ျမိဳ႔ၾကီးတြင္ ျမန္မာမ်ားစြာေနထိုင္ျပီး၊ စိန္ေက်ာက္၊ ရတနာေစ်းကြက္မ်ားတြင္ ေျခလွ်င္၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရေသာ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ နယူးေယာက္ကဲ့သို႔ လူသန္း၂၀ခန္႔ရွိေသာျမိဳ႔ၾကီးတြင္ အလုပ္မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူ၊ ဘန္ေကာက္၊ ကြာလာလန္ပူကဲ့သို႔ လူမ်ား ပ်ားပန္းခပ္ လႈပ္ရွား၊ လုပ္ကိုင္ေသာ ျမိဳ႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ ရထားစီးတတ္ဖို႔ပဲလိုပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ကား ေမာင္းတတ္ရန္ မလိုပါ။ အျခား အေမရိကန္ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားတြင္ အထက္ပါအလုပ္မ်ားကို လုပ္ပါက အလုပ္ရွင္က သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကို တာ၀န္ယူရပါတယ္။ သို႔မဟုတ္ပါက ကားေမာင္းလိုင္စင္ရေအာင္ေျဖျပီး ကိုယ္ပိုင္ကား၀ယ္၊ သြားလာ၊ လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။
မကၠဆီကန္ ပဲစားျပီး သန္မာသူ
အလုပ္ၾကမ္းသမားမ်ား အေမရိကန္တြင္ ရွိပါတယ္။ သူတိုအတြက္ အလုပ္လုပ္ရန္ အေမရိကန္တြင္ လယ္ယာ၊ ျခံေျမ၊ ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ အသီးအႏွံ၊ စပ်စ္ခင္း၊ လိေမၼာ္ျခံ၊ သစ္သီးလ၀ံ စိုက္ပ်ိဳးခင္းမ်ားစြာကို စက္မႈလယ္ယာစနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ရာတြင္ လူအင္အားသိပ္ မလိုေသာ္လည္း၊ လက္ႏွင့္လုပ္မွ ရမည့္ အသီးအႏွံ၊ ခူးေျခြရေသာ အလုပ္မ်ားရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ မျဖစ္မွီက ထို လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး အလုပ္မ်ားကို အာဖရိကမွ ေငြ၀ယ္ကြ်န္၊ လူမဲမ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ ယခုအခါ အေမရိကန္ လူဦးေရ သန္း ၃၁၀ေက်ာ္တြင္ လူမည္း သန္း၄၀ခန္႔ရွိပါတယ္။ လူမည္းမ်ားမွာ ကြ်န္စနစ္ေပ်ာက္သြားျပီးသည့္္ေနာက္တြင္ လက္ေၾကာ မတင္းေသာ အလုပ္မ်ား မလုပ္ၾကေတာ့ပဲ၊ ေထာက္ပံေၾကးယူျခင္း၊ အားကစား၊ ေတးဂီတ၊ ျမိဳ႔ေပၚအလုပ္မ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ အိမ္ေျခမဲ့လူမဲမ်ား၊ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ျပီး ေထာင္တြင္းေနထိုင္ စားေသာက္ေသာ လူမည္းမ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္။ လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးခင္မ်ား အတြက္ မကၠဆီကန္ႏွင့္ အလယ္အေမရိကားႏိုင္ငံမ်ားမွ တရားမ၀င္လာေရာက္လုပ္သူမ်ားက အစားထိုးလုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ ထို မကၠဆီကန္မ်ားမွာ ကမၻာေက်ာ္ေဘာ္လံုးသမား မာရာဒိုနာကဲ့သို႔ အရပ္ႏွိမ့္ျပီး၊ ကိုယ္ခႏၱာေတာင့္တင္း၊ သန္မာၾကတယ္။ အလြန္စားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္ၾကမ္း အရမ္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ တရုပ္၊ ကုလားမ်ား မလုပ္ႏိုင္ေသာအလုပ္မ်ားကို သူတို႔ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာမ်ားက သူတို႔ကို ပဲစားျပီးသန္မာေသာေၾကာင့္ "ပဲ" ဟုေခၚၾကတယ္။ သူတို႔သည္ လယ္ယာ သီးႏွံမ်ားကို ျခံမ်ားမွ ယူလာျပီး၊ ျမိဳ႔ထဲသို႔ တေနကုန္၊ ကားလမ္းေဘးမွာ ေရာင္းခ်ၾကတယ္။
ထိုသူအမ်ားစုမွာ တရားမ၀င္လာေရာက္ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္တယ္။ တရားမ၀င္ေနထိုင္ရင္း သမၼတရီဂင္ လက္ထက္တြင္ တရားမ၀င္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ေက်ာ္ ေနထိုင္သူမကၠွဆီကန္ေျမာက္မ်ားစြာ အေမရိကန္ ဂရင္းကဒ္ကိုေပးခဲ့တယ္။ စုစုေပါင္း သန္း၃၀ခန္႔ရွိၾကတယ္။ အမ်ားစုမွာ ဘာလက္မွတ္္မွ မရွိပဲ၊ အေမရိကားသို႔ ေတာင္ေက်ာ္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားျဖစ္တယ္။ စပိန္စကား ေျပာသည့္ အလယ္ပိုင္း၊ အေမရိကားႏိုင္ငံသားမ်ား မကၠဆီကို၊ ဟြန္ဒူရပ္၊ နီကာရာကြာ၊ ဂြာတီမာလာ၊ ကိုစတာရီကာႏိုင္ငံမ်ားမွ ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္သည္ သူ႔ႏိုင္ငံတြင္းေရာက္လာလွ်င္ တရားမ၀င္လာေရာက္သူမ်ားကို ဖမ္းဆီး၊ ျပန္ပို႔ျခင္း မလုပ္သည့္အျပင္၊ သူတို႔ကို မတရားမခိုင္းရန္ လူ႔အခြင့္အေရးျဖင့္ ကာကြယ္ထားပါတယ္။ သူတို႔သည္ လက္ငင္းေငြေခ် အလုပ္မ်ားကိုသာ လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ အလုပ္ၾကမ္းအင္မတန္လုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္ လယ္ယာ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ မကၠွဆီကန္မ်ားသာ လုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကို အႏိုင္က်င့္ျခင္း၊ အခက္အခဲတစ္ခုခုျဖစ္ပါက သူတို႔ သံရံုးကို ဖုန္းဆက္တိုင္တန္းျခင္း၊ သူတို႔လူမ်ိဳး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ လူ႔အခြင့္အေရးျဖင့္ အစိုးရထံ တင္ျပတိုင္တန္းျခင္းမ်ား လုပ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ မတရားခုိင္းျခင္းမ်ိဳး မရွိပါ။ တန္ရာတန္ရာ လုပ္အားခေပးပါတယ္။
စီးပြားေရးကပ္ဆိုက္ေသာ ၂၀၀၇
ဒီႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အလုပ္၊ အကိုင္မ်ားလည္း အလြန္ရွားပါးလာပါတယ္။ ျမန္မာမ်ားအဖို႔ ယခင္က ဆူရွီဆိုင္တြင္ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္ျငိမ္း အလုပ္ကို တစ္လ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ေက်ာ္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခုအခါတြင္ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္ျငိမ္း တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀ခန္႔ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းမ်ား ေတြ႔လာရတယ္။
အဂၤလိပ္စကားပင္မေျပာႏိုင္ေသာ က်ပမ္း၊ မ်ား
၁၉၉၅ ေလာက္က ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္က ဆူရွိဆိုင္ပိုင္ရွင္ ျမန္မာတစ္ဦး၊ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးကို အေမရိကားကို Visit Visa နဲ႔ ေလယာဥ္နဲ႔ လာဖို႔ စီစဥ္ေပးတယ္။ ၀င္ခြင့္ရျပီး တခါတည္း သူ႔ရဲ့ ဆူရွီဆိုင္မွာ ေရာက္တာနဲ႔ အလုပ္ခိုင္းေတာ့တာပဲ။ တစ္ေန႔လံုး မအားမလပ္ေအာင္ခိုင္းတယ္။ ဆိုင္နဲ႔ အိမ္နဲ႔ ေခါက္တံု႔ေခါက္ျပန္၊ မနက္ေစာေစာထ၊ ညသန္းေကာင္မွ အိပ္နဲ႔၊ ဆူရွီပိုင္ရွင္ေတြကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ဆိုေတာ့ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာလူငယ္၂ေယာက္ကလည္း အေၾကြးေတြရွိေတာ့ သူတို႔ကို တစ္လ ၅၀၀ေလာက္ပဲ ေပးတာ ဟုတ္လွခ်ည္ရဲ့ဆိုျပီး လုပ္ေနၾကတယ္။ ဒါနဲ႔ ၂ႏွစ္ေတာင္ၾကာသြားတယ္။ အေမရိကားမွာ သူငယ္ခ်င္းလဲ မရွိ၊ ျမန္မာျပည္တယ္လီဖုန္းေခၚခ်င္ရင္လည္း အိမ္ရွင္ကပဲ ေခၚေပးတယ္။ အဂၤလိပ္ စကားလည္းမတတ္၊ ေခြးအ၂ေကာင္လို အိမ္နဲ႔ဆိုင္ကလြဲရင္ တျခားမသြားရဲ၊ အဖမ္းခံရရင္ မင္းတို႔ေတာ့ သြားျပီဆိုျပီး ျခိမ္းေျခာက္ထားတယ္။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာတစ္ဦးနဲ႔ေတြ႔ျပီး ဟာ.. မင္းတို႔၂ေယာက္ကို မတရားခိုင္းေနတာ၊ ငါရဲ့ နယူးေယာက္ကို အခု လိုက္ခဲ့၊ တစ္လ ၂၀၀၀ အသာေလးရတယ္၊ လုပ္ေပးမယ္ ေျပာတာေၾကာင့္ အဲဒီဆူရွီအိမ္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးကိုလည္း ေတြ႔ဖူးပါတယ္။
တရုပ္ျပည္မၾကီးက တရုပ္ေတြလည္း ဒီလုိ လူကုန္ကူးရင္း အေမရိကားေရာက္လာ၊ အဂၤလိပ္စကားမေျပာတတ္ပဲ အသက္ၾကီးသည္အထိ၊ အေမရိကားမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္၊ ေနထိုင္ေနၾကတာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ နယူးေယာက္က ကြင္းစ္ျမိဳ႔၊ ဆန္ဖရန္စစၥကိုျမိဳ႔၊ တရုပ္တန္းေတြမွာ အဂၤလိပ္စကားမေျပာတတ္တဲ တရုပ္မ၊ တရုပ္ၾကီးမ်ားစြာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ရုရွား၊ ယူဂိုစလားဗီးယား၊ အေရွ႔ဥေရာပႏိုင္ငံသားမ်ား၊ အာရွတိုက္သားမ်ား၊ အာဖရိကတိုက္သားမ်ားစြာ က်ပန္းအလုပ္မ်ားကို အေမရိကားလာျပီး လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနသူမ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္။
ျမိဳ႔ၾကီးမ်ား
အထူးသျဖင့္ ဆန္ဖရန္စစၥကို၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္၊ နယူးေယာက္ ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားတြင္ ျမိဳ႔ထဲအိမ္ခန္းတစ္ခန္းကို တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀အထက္ ေပးလာရတယ္။ ဓါတ္ဆီဆိုင္မ်ားတြင္လည္း ယခင္က လူ၃ေယာက္၊ အလွည့္က် တစ္ေန႔ ၈နာရီခန္႔လုပ္ေနရာမွ တစ္ေန႔ ၃နာရီျဖင့္ လူ၁၀ေယာက္ေလာက္ ၀ိုင္းလုပ္ေနရသျဖင့္၊ ၀င္ေငြလည္း နည္းလာၾကပါတယ္။ မကၠဆီကန္ မ်ားလည္း အလုပ္မရွိေတာ့ မေနႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ေတာင္ေက်ာ္ျပီး၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ၾကရတယ္။ စီးပြားေရးေကာင္းျပီး အလုပ္ကိုင္ ေပါလွ်င္ ေတာင္ေက်ာ္ျပီး အေမရိကန္သို႔ ျပန္၀င္ လာၾကျပန္တယ္။
ဤသည္မွာ ဂရင္းကဒ္မရခင္ လုပ္ၾကေသာ အေမရိကားမွ အလုပ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။
ဂရင္းကဒ္ရျပီးပါက
အလုပ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႔ အခြင့္အလမ္း၊ မ်ားလာပါတယ္။ အေမရိကန္တြင္ အလုပ္ရပါက အနည္းဆံုး တစ္နာရီ ၁၂ေဒၚလာျဖင့္ တစ္ေန႔ ၈နာရီအလုပ္လုပ္ရလွ်င္ ၂ပတ္လွ်င္ နာရီ ၈၀၊ ေဒၚလာ ၁၆၀၀ ခန္႔ရမည္ျဖစ္တယ္။ တစ္လလွ်င္ ေဒၚလာ ၃၀၀၀ ေက်ာ္၊ တစ္ႏွစ္ US$36K ၀င္ေငြရမည္။ ၃၀% အခြန္ျဖက္ျပီးပါက တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ေက်ာ္ က်န္မည္ျဖစ္တယ္။ ျပီးေတာ့ Benefits ဆိုသည့္ ေဆးကုသခြင့္၊ အာမခံ၊ အားလပ္ရက္၊ အပမ္းေျဖခရီး၊ မိသားစု ပညာေရး၊ ေက်ာင္းစရိတ္၊ သက္ၾကီးပင္စင္၊ ေလွွ်ာ့ေစ်း၀ယ္ခြင့္ .. စသည္တို႔လည္း ရရွိမည္ျဖစ္တယ္။ အလုပ္ရွင္ကလည္း ေတာ္တန္ရံု၊ ျဖဳတ္မပစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အေမရိကားတြင္ အလုပ္တစ္ခုရပါက၊ ပင္စင္ယူသည့္တုိင္ေအာင္ လုပ္မည္ဆိုပါက ရပါတယ္။ ထိုမွ်ပင္ Job Security ရွိခဲ့ပါတယ္။ မိမိသည္ အသက္ေမြးပညာ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ စာရင္းကိုင္ ဘြဲ႔ေကာင္းေကာင္း ရပါက တစ္ႏွစ္လွ်င္ US$80k to 100k ရရွိမည္ျဖစ္တယ္။ လစာေကာင္းေသာအလုပ္မ်ားမရေသးခင္ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ခန္႔ ၀င္ေငြရမည့္ မည္သည့္၊ အလုပ္မ်ိဳးမဆို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကားသည္ Service Industry 80% အလုပ္မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေရာင္းဆိုင္မ်ား၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ ပညာေရး၊ စာေရးစာခ်ီ၊ လူမႈ၀န္ထမ္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေဆးရံု၊ လူနာၾကည့္ေသာ သူနာျပဳ၊ အေထာက္ကူလုပ္ငန္းမ်ား၊ ပစၥည္းပို႔ေသာကားဒရိုင္ဘာ၊ တက္ကစီဒရိုင္ဘာ၊ အေ၀းေျပးကားဒရိုင္ဘာ၊ ကုန္တိုက္၀န္ထမ္း၊ အေရာင္းစာေရး၊ ကာစီႏို္၀န္ထမ္း၊ စသည့္ အလုပ္မ်ားတြင္ အလုပ္လိုက္ေလွ်ာက္ရတယ္။
အလုပ္လစ္လပ္ေသာေနရာသည္ ၀ါရွင္တန္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ေနလွ်င္၊ မိမိေနထိုင္ေသာ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္မွ ေျပာင္းေရႊ႔တန္၊ ေျပာင္းေရႊ႔ရပါတယ္။ အေမရိကားတြင္ အလုပ္လုပ္သူမ်ားမွာ ခရီးသြား၊ ေလယာဥ္စီးရသည္မွာ ထမင္းစား၊ ေရေသာက္ျဖစ္ပါတယ္။ လစာမ်ားပါက ပိုျပီး ခရီးသြားရတယ္။ လစာနည္းပါက ခရီးသြားစရာမလို သေလာက္ပါ။ ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ဖို႔ေတာ့ အေမရိကားေရာက္သူတိုင္း စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ ၃လတစ္ေခါက္ အနည္းဆံုး ခရီးထြက္ျပီး၊ မိတ္ေဆြခ်င္း စျမံဳျပန္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
တကၠစီနဲ႔အေ၀းေျပးကားဒရိုင္ဘာ
အေမရိကားကို ခရစ္ယာန္က်မ္းစာေက်ာင္း လာတက္ရင္း၊ တရားေဟာဆရာတစ္ပိုင္း အလုပ္လုပ္ေနသူ ဆရာလုကာ နဲ႔လည္း မိတ္ေဆြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ က်ပမ္း၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြမ်ားကို အရမ္းအကူညီေပးသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ ျမန္မာဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမွာ မိတ္ေဆြမ်ား အျမဲပါ၀င္၊ ဘုရားရွိခိုး၊ က်မ္းစာဖတ္၊ ဆုေတာင္း၊ မိတ္သဟာရျပဳျခင္း၊ စားေသာက္ျခင္း အင္မတန္မွ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကိုက ေဒလီစီးတီး ျမန္မာမိသားစု အသင္းေတာ္ေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေ၀းေျပးကားေမာင္းလိုင္စင္ရရင္ ဟိုက္ေ၀းကားၾကီးမ်ားးေမာင္းတာ ၀င္ေငြအရမ္းေကာင္းတဲ့ အတြက္ ကားေမာင္းလိုင္စင္ စာေမးပြဲေျဖရပါတယ္။ စာေမးပြဲေအာင္ျပီးတဲ့ေနာက္ အလုပ္ေလွ်ာက္ျပီး ကားၾကီးမ်ားကို ေမာင္းတဲ့အလုပ္ တစ္ႏွစ္ေလာက္လုပ္ပါတယ္။ တစ္ကုိယ္ေရသမား မိသားစုမရွိေတာ့ ဟိုက္ေ၀းကုန္ကားၾကီးေတြ ေမာင္းရတာ ျပသနာမရွိပါဘူး။ ၀င္ေငြလည္းေကာင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အိပ္ခ်ိန္မမွန္၊ ေနစရာ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္လုပ္ရေတာ့ ၾကာေတာ့မခံႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေနာက္ ဆန္ဖရန္စစၥကို ျပန္လာျပီး တကၠစီဒရိုင္ဘာ လိုင္စင္ယူျပီး တကၠစီေမာင္းပါတယ္။ ၂၀၀၀ ေခတ္ေလာက္ကေတာ့ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ စီလီကြန္ဗဲလီး မွာ အလုပ္အင္မတန္ေပါပါတယ္။ တကၠစီဒရိုက္ဘာလုပ္တာလဲ ငွားစီးတဲ့ လူအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ နာရီ၀တ္စာ တစ္ေခါက္ကို ေဒၚလာ ၅၀ ေလာက္ရပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို အံုနာေၾကး ေဒၚလာ ၁၅၀ ေလာက္ရျပီး၊ ကိုယ္အတြက္ ေဒၚလာ ၂၀၀ ေလာက္ရရင္ တေန႔တာ ေတာ္ေလာက္ပါျပီ။ ညပိုင္း ဆြဲမဲ့သူ တစ္ေယာက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားျပီး တလွည့္စီ ဆြဲၾကတယ္။ တကၠစီဒရိုင္ဘာဆီက ေငြလုယူတဲ့ အျဖစ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေပမဲ့၊ ျပသနာမရွိပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ လူမဲ၊ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးေတြဆို လံုး၀မလိုက္ပါဘူး။ သူတို႔က တကယ္မလြယ္ဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ျမိဳထဲတစ္၀ိုက္မွာပဲ ခရီးနီးနီးေတြ လိုက္ရတာ သက္သာပါတယ္။ ေငြဓါးျပတိုက္၊ လုယူသူေတြ ၂ခါေလာက္ေတာ့ ဒီ ၅ႏွစ္အတြင္းမွာ ၾကံဳရပါတယ္။ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာနဲ႔ပဲ ေပးလိုက္ပါတယ္။ အခု ၂၀၀၈ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တကၠစီဒဂရိုင္ဘာေတြက မ်ားလာျပီး၊ စီးပြားေရးမေကာင္းေတာ့ လူေတြလည္း အျပင္သိပ္မထြက္ၾကဘူး။ ၀င္ေငြေတာ္ေတာ္ထိခိုက္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ အံုနာေၾကးေတာင္ မရတဲ့ေန႔မ်ား ရွိလာတယ္။ က်မ္းစာေက်ာင္းျပီးတဲ့အခ်ိန္ အေမရိကန္၊ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားမွာ ဓမၼဆရာအလုပ္ အခ်ိန္ပိုင္း လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အခ်ိန္မ်ားမွာေတာ့ မိမိလုပ္စာနဲ႔ ရတဲ့ေငြကို ျမန္မာျပည္ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္မ်ား၊ မစ္ရွင္မ်ားကို လႈဒါန္းေပးပါတယ္။.. ဒါကေတာ့ ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာတစ္ဦးရဲ့ ဘ၀ပါ။
တစ္ခါလည္း ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာတစ္ေယာက္ အေမရိကားမွာ ၁၀ႏွစ္ေနထိုင္ရင္း၊ ဂရင္းကဒ္ရဖို႔ အေျခအေနလည္း ခက္ခဲသြားျပီး၊ အလုပ္လဲ မလုပ္ႏိုင္၊ က်န္းမာေရးလည္း မေကာင္းေတာ့ ျမန္မာျပည္က မိသားစုဆီ ျပန္ခ်င္တာေၾကာင့္၊ မိတ္ေဆြမ်ား ေလယာဥ္လက္မွတ္၊ ခရိးစရိတ္ စုေဆာင္းေပးရတယ္။ ျမန္မာျပည္ျပန္သြားပါတယ္။ ျမန္မာေတြလည္း မ်ားလာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးမ်ားစြာလည္း ဒကာၾကီး၊ ဒကာမၾကီးမ်ားက ဖိတ္ေခၚလို႔ အေမရိကားမွာ ေက်ာင္းထိုင္ ဘုန္းၾကီးမ်ားလည္း မ်ားစြာေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ ဘာသာေရး ဘုန္းေတာ္ၾကီး အလုပ္ကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကေတာ့ လစာမရေပမဲ့၊ လႈဒါန္း၀တၱဳမ်ားရပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး အမ်ားစုကေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းက လစာေငြ (Love Gift) ေပးၾကပါတယ္။
အလုပ္အကိုင္ေပါမ်ားျပီး၊ ေနစရိတ္ ေစ်းခ်ိဳေသာျပည္နယ္မ်ားမွာ အေမရိကန္ အလယ္ပိုင္း တကၠဆက္၊ တယ္နယ္စီ၊ နီဗရားစကား၊ ဥကၠလာဟိုးမား၊ ကန္ဆက္ စသည့္ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ သားသတ္စက္ရံု မ်ားစြာ ရွိသျဖင့္ ျမန္မာဒုကၡသယ္မ်ားစြာ သြားေရာက္၊ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကို၊ နယူးေယာက္တြင္ အိမ္တစ္လံုး တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ေပးငွားရေသာ္လည္း၊ အလယ္ပိုင္းျပည္နယ္ မ်ားတြင္ အိမ္တစ္လံုး တစ္လ ေဒၚလာ ၅၀၀ပင္ မေပးရပါ။ ၀င္ေငြကေတာ့ အေမရိကန္တစ္ႏုိင္ငံလံုး အေျခခံ လုပ္အားခမွာ တစ္နာရီ ၁၂ေဒၚလာခန္႔ပင္ျဖစ္တယ္။ အေျခခံ အလုပ္သမား အဖို႔ တစ္လ၀င္ေငြ မထူးျခားေပမဲ့ လူမ်ားဟာ ေပ်ာ္ရႊင္စရာ ေပါမ်ားေသာ ျမိဳ႔ၾကီး မ်ားမွာပဲ ေနထိုင္ၾကခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မျဖစ္မေနမွ အလယ္ပိုင္းျပည္နယ္ မ်ားကို ေရႊ႔ေျပာင္း သြားၾကပါတယ္။
ဆရာ၀န္မ်ား၊ သြားဆရာ၀န္မ်ား
သူတို႔ကေတာ့ အေမရိကားလက္မွတ္ရျပီးရင္ ၀င္ေငြအလြန္ေကာင္းပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားလည္း ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္မ်ားက ဘြဲ႔လက္မွတ္မ်ားရရင္ အလြန္၀င္ေငြေကာင္းပါတယ္။ ကုမ႑ီအလုပ္ကို ၅ႏွစ္ေလာက္လုပ္ျပီးရင္ ကုိယ္ပိုင္ေဆးခန္း၊ ကိုယ္ပိုင္ ကုမ႑ီေထာင္ျပီး၊ စီးပြားေရးလုပ္သြားစား၊ သူေဌးျဖစ္ဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ ေအးေအးေဆးေဆး သကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆရာ၊ ေကာလိပ္၊ အထက္တန္း၊ မူလတန္း၊ မူၾကိဳ ေက်ာင္းဆရာမ်ားလည္း သူေဌးမျဖစ္ေပမဲ့ လူတန္းေစ့၊ ဂုဏ္ရွိစြာ ေနႏိုင္ပါတယ္။ ပညာတတ္သူမ်ား အေမရိကားမွာ အခြင့္အေရးပိုမ်ားပါတယ္။
အေမရိကားေရာက္မိသားစုမ်ားဟာ သားသမီးမ်ားရဲ့၊ ပညာေရးကို အထူးအားေပးပါတယ္။ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားက ဘြဲ႔ရရွိေအာင္ အထူးၾကိဳးစားရပါတယ္။ ထူးခြ်န္သူမ်ားကေတာ့ ဆရာ၀န္၊ ဥပေဒ ၊ အင္ဂ်င္နီယာ ပညာရပ္မ်ားကို ဆည္းပူးႏိုင္ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားရဲ့ ပညာေရးအေၾကာင္း သီးသန္႔ေရးရပါမယ္။
ေတြ႔ဆံုရၾကံဳရအလုပ္ကိုင္အခ်ိဳ႔
အေမရိကားမွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ နည္းလမ္း၊ မေရမတြက္ႏိုင္ရွိပါတယ္။ အေမရိကားေရာက္လာသူမ်ား ဂရင္းကဒ္ရရွိေရးကို အရင္ၾကိဳးစားၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ ေက်ာင္းတက္ရင္း၊ အလုပ္လုပ္၊ ေငြစုတယ္။ ေက်ာင္းျပီးရင္ အလုပ္ပါမစ္ေတြကို ေအးဂ်င့္ေတြနဲ႔ ေငြအကုန္ခံျပီး Work Permit, H1 Visa စသည္တို႔ကို ရေအာင္ယူတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း ကုမ႑ီေတာင္ျပီး Business Visa ယူတယ္။ တစ္ခ်ိဳလည္း Talent Visa ရေအာင္လုပ္တယ္။ ျမန္မာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ Asylam ခိုလႈံခြင့္ဗီဇာယူၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း အေမရိကန္၊ ဂရင္းကဒ္၊ စီတီဇင္ေတြကို ေဒၚလာ ၃ေသာင္းေလာက္ေပးျပီး လက္ထပ္လုိက္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔လည္း သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းထားျပီး Guardian Pass နဲ႔ေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳကေတာ့ ၀လံုး Overstay လုပ္ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ကိုယ္ေခတ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား မရႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ကုိယ့္သားသမီး လက္ထက္မွာေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ရမယ္ ဆိုတဲ့သေဘာပါ။
ဒါနဲ႔ အေမရိကားမွာ လစာေကာင္းတဲ့အလုပ္မ်ားကို ေဒသခံ၊ အေမရိကန္၊ အျဖဴေကာင္မ်ားက ေနရာယူထားၾကပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္အစိုးရ (သို႔မဟုတ္) ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ဆိုင္တဲ့လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ကုမ႑ီမ်ားမွာ အခ်မ္းသာဆံုးကုမ႑ီမ်ားကေတာ့ အစိုးရေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျမဴနီစပယ္၊ သစ္ပင္ခုတ္၊ ေရေျမာင္းရွင္း၊ မီးသတ္၊ ရဲ၀န္ထမ္း စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းတမ္း၊ အႏၱရယ္မ်ားတဲ့ အလုပ္မ်ားမွာ လစာအလြန္ေကာင္းတဲ့အျပင္ Benefit အခြင့္အေရးေတြလည္း အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ သူတို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ားပဲ လက္၀ါးအုပ္ထားပါတယ္။ လစာေငြ အနည္းဆံုး တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာ ၆ေသာင္း နဲ႔ ၀သိန္း ေလာက္ရၾကပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ဆိုင္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ စာေရး၊ စာခ်ီ၊ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဥပမာ ..USPS ဆိုတဲ့ စာတိုက္ၾကီးအလုပ္လည္း Benefit ေကာင္းျပီး၊ ပင္စင္ယူတဲ့အထိ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ လစာ တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာ၃ေသာင္းေလာက္နဲ႔ စာတိုက္စာေရး၊ စာပို႔လုလင္ အလုပ္မ်ားလုပ္သူမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ အခုစီးပြားေရးကပ္ျဖစ္ခ်ိန္ ဒီအလုပ္ကလည္ Lay Off အလုပ္ျဖဳတ္ျခင္းမ်ား ရွိေနပါျပီ။
အယ္မရီးလို Amstillo, Texas ျပည္နယ္မွာလည္း သားသတ္စက္ရံုမ်ားမွာ တနာရီ၁၂ေဒၚလာနဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ကိုေအာင္မင္းဆိုသူ ေတာ့ ဒုကၡသယ္ အလုပ္ကိုင္ရွာေဖြ၊ ေနရာခ်ထားတဲ့ လူမႈ၀န္ထမ္းလုပ္ကိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္က ဒီေနရာမွာ ဗီယက္နမ္ ဒုကၡသယ္မ်ား အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာျဖစ္ျပီး၊ အခုေတာ့ ဗီယက္နမ္မ်ား အေျခက်၊ ေငြေၾကးစုေဆာင္းႏိုင္ျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုေကာင္းတဲ့ျမိဳ႔မ်ားဆီ ေျပာင္းေရႊ႔သြားေၾကာင္း။ အခု ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို အလုပ္ကိုင္၊ အေနထိုင္၊ လူမႈဆက္ဆံေရးမ်ားမွာ အံ၀င္ခြင္က်ေအာင္ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးေနသူျဖစ္ပါတယ္။ လူမႈ၀န္ထမ္းအလုပ္ကေတာ့ လစာသိပ္မေကာင္းေပမဲ့ လူမ်ားကို ကူညီႏိုင္ပါတယ္။ ေငြစုေဆာင္းျခင္းဟာ အဓိကအခ်က္ျဖစ္လို႔ WFG အသက္အာမခံ ေငြစုေဆာင္း ေအးဂ်င့္လုပ္သူကိုလည္း ကူညီ အားေပးပါတယ္။ ၃ႏွစ္ေလာက္ မိသားစု လုပ္ကိုင္၊ စုေဆာင္းျျပီးရင္ ဒီအရပ္ေဒသမွာ ေဒၚလာတစ္သိန္းတန္ အိမ္ၾကီး အရစ္က်စနစ္နဲ႔ ၀ယ္ႏိုင္ျပီး၊ အေျခက်ေနသူ ျမန္မာမ်ားစြာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေစ်းပိုခ်ိဳတဲ့ တိုက္ခန္း၊ အိမ္မ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ ဆန္ဖရန္၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္၊ နယူးေယာက္လို ျမိဳ႔ၾကီးေတြမွာဆို လူေနမႈစရိတ္ၾကီးတာေၾကာင့္၊ အိမ္ပိုင္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ေနာက္ ၅ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ သူတို႔လည္း ဗီယက္နမ္မ်ားလို ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ ျမိဳ႔ၾကီးမ်ားဆီ ေျပာင္းေရႊ႔၊ လုပ္ကိုင္ၾကမွာပါ။ အလယ္ပိုင္းအေမရိကန္ျပည္နယ္မ်ားက ျမန္မာမ်ားအဖို႔ အေမရိကန့္ စီးပြားေရးကပ္မွာ အေျခအေနမဆိုးလွပါဘူး။
တစ္ေန႔မွာ အသက္၇၀ေက်ာ္ တိုနီေ၀ါင္း ဆိုသူ ျမန္မာတစ္ဦးနဲ႔၊ ေရွာ့ပင္စင္တာမွာ စကားစျမည္ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူက ၁၉၇၁က ဆန္ဖရန္စစၥကို ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္စကားေျပာကို ဘယ္လိုေလ့က်င့္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ Superintendent, Court တို႔ကို အေမရိကန္ အသံထြက္နဲ႔ သင္ေပးပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ Asylum ကို မေလွ်ာက္နဲ႔၊ ေလွ်ာက္ျပီး ေနထိုင္တဲ့ ျမန္မာမ်ား ေပါ့ေပါ့ေန၊ ေထာက္ပံေၾကး ထိုင္စားျပီး လူညြန္႔တံုး သြားေၾကာင္း၊ အေမရိကားမွ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနထိုင္ ဂရင္းကဒ္ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ အေမရိကားေရာက္တာနဲ႔ ျမန္မာပတ္စပို႔နဲ႔ ကာလီဖိုးနီးယား အိုင္စီကို DMV ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ရံုမွာ ေလွ်ာက္ျပီး၊ ကားေမာင္း လိုင္စင္လည္း ေလွ်ာက္ပါ။ ပီးေတာ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို မွတ္ပံုတင္ျပီး ဆိုရွယ္စၾတဴရတီနံပါတ္ SSN ရေအာင္ယူလိုက္ပါ။ ဘယ္လို ယူရတယ္ဆိုတာကို SSN ရံုးမွာ ကိုယ္တိုင္လိုက္ျပီး လုပ္ေပးပါတယ္။ သူ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၄၀က အေမရိကားကို ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ အဲဒီတုန္းက ျမန္မာပတ္စပို႔ဆိုရင္ အေမရိကားကို အလြယ္တကူ၀င္လို႔ ရေၾကာင္း၊ အလုပ္တစ္ခုကို အရမ္းၾကိဳးစားလုပ္၊ အိမ္ခန္းတစ္ခန္းငွားခ တစ္လ ေဒၚလာ ၂၀ပဲ ေပးရေၾကာင္း၊ အလုပ္က လစာ ေဒၚလာ ၅၀၀ရရွိျပီး စုေဆာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္အၾကာ ဇနီးသည္ကို ေခၚလိုက္ေၾကာင္း၊ မင္းက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ဆိုေတာ့ .. ငါကေတာ့ ဘာသာတရားမယံုပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ငါ့သားကေတာ့ ခရစ္ယာန္ျဖစ္ေနတယ္ကြ .. ေလာေလာဆယ္၊ အသက္ၾကီးခ်ိန္မွာ အိမ္ပြဲစားအလုပ္ လုပ္ေနတယ္။ မင္းလဲ ၀ါသနာပါရင္ ငါနဲ႔အတူ လုိက္လုပ္ၾကည့္ေပါ့ကြာ .. ဟုေျပာပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ပဲ ထပ္ေတြ႔ျပီး ဦးတိုနီေ၀ါင္းႏွင့္ ဆက္လက္မေတြ႔ျဖစ္ေတာ့ပါ။
အာဂဖိုးဖိုး
တစ္ေန႔မွာ နယူးေယာက္ျမိဳ႔က မက္ေဒါနယ္ဆိုင္မွာ မနက္စာ၀ယ္စားေနတံုး တယ္လီဖုန္း လာလို႔ ျမန္မာစကားနဲ႔ ၁၅မိနစ္ေလာက္ အသံ က်ယ္က်ယ္ ေျပာလိုက္ မိပါတယ္။ ေျပာအျပီးမွာ ေဘးနားက အသက္ ၇၅ႏွစ္အရြယ္ အဖိုးအို တစ္ေယာက္က ျမန္မာျပည္ကလာတာလား လို႔ ေမးျမန္းခံရတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကို မွာလည္း ျမန္မာမ်ားစြာ ရွိတယ္သိရေတာ့ သိပ္မထူးဆန္းပါဘူး။ ဟုတ္ပါတယ္ အန္ကယ္ရယ္။ မနက္စာ မက္ေဒါနယ္ ၀ယ္စားေနတာပါ။ ျမန္မာျပည္ကမဟုတ္ပါဘူး။ စင္ကာပူက လာတာပါ။ အေမရိကားမွာ အလုပ္အကိုင္မ်ား ပိုေကာင္းမလားလို႔ လာၾကည့္တာပါ .. ေျပာရတယ္။
အဖိုးၾကီးက သူ႔နာမည္၊ ကိုယ္နာမည္ မိ္တ္ဆက္ရင္း သူလည္း အေမရိကားေရာက္တာ၊ ၂ႏွစ္ေလာက္ရွိျပီ၊ သူသမီးက ဂရင္းကဒ္တင္ထားတာ က်လာလို႔ သူနဲ႔ဇနီးသည္ ၂ေယာက္ နယူးေယာက္ကို ေရာက္လာတယ္။ သမီးအိမ္မွာ လပိုင္းေလာက္ ေနျပီးေတာ့ ငါတို႔လင္မယား အိမ္ခန္းတစ္ခန္း ငွားေနတယ္။ ေထာက္ပံေၾကးရေပမဲ့ အလုပ္ရွိမွ ျဖစ္မွာမို႔လို႔ ရံုးေစာင့္အလုပ္ ၀င္လုပ္ရတယ္။ အလုပ္ရွင္ေပးသေလာက္ပဲ ရတာေပါ့။ ရတဲ့ေငြတဲ့ စား၀တ္ေနေရးေတာ့ ေလာက္ငွပါတယ္။ အေမရိကားမွာ သမီး ၂ေယာက္ေတာ့ ေရာက္ေနျပီ။ ျမန္မာျပည္မွာ သမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ သား၂ေယာက္ သူတို႔မိသားစုေတြ က်န္ေသးတယ္။ ေနာက္၁၀ႏွစ္ေနရင္ အေမရိကန္ စီတီဇင္ရမွာဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ ျမန္မာျပည္က်န္ေနတဲ့ သား၊ သမီး ၃ဦး မိသားစုကို အေမရိကားေခၚဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္.. လို႔ေျပာျပပါတယ္။ ၇၅ႏွစ္ ျမန္မာအဖိုးအိုရဲ့သရက္ပင္စိုက္ေနရင္း အလုပ္လုပ္ေန တာကို ေလးစား၊ အံ့ၾသမိပါတယ္။
တစ္ေန႔မွာ နယူးေယာက္ျမိဳ႔က မက္ေဒါနယ္ဆိုင္မွာ မနက္စာ၀ယ္စားေနတံုး တယ္လီဖုန္း လာလို႔ ျမန္မာစကားနဲ႔ ၁၅မိနစ္ေလာက္ အသံ က်ယ္က်ယ္ ေျပာလိုက္ မိပါတယ္။ ေျပာအျပီးမွာ ေဘးနားက အသက္ ၇၅ႏွစ္အရြယ္ အဖိုးအို တစ္ေယာက္က ျမန္မာျပည္ကလာတာလား လို႔ ေမးျမန္းခံရတယ္။ ဆန္ဖရန္စစၥကို မွာလည္း ျမန္မာမ်ားစြာ ရွိတယ္သိရေတာ့ သိပ္မထူးဆန္းပါဘူး။ ဟုတ္ပါတယ္ အန္ကယ္ရယ္။ မနက္စာ မက္ေဒါနယ္ ၀ယ္စားေနတာပါ။ ျမန္မာျပည္ကမဟုတ္ပါဘူး။ စင္ကာပူက လာတာပါ။ အေမရိကားမွာ အလုပ္အကိုင္မ်ား ပိုေကာင္းမလားလို႔ လာၾကည့္တာပါ .. ေျပာရတယ္။
အဖိုးၾကီးက သူ႔နာမည္၊ ကိုယ္နာမည္ မိ္တ္ဆက္ရင္း သူလည္း အေမရိကားေရာက္တာ၊ ၂ႏွစ္ေလာက္ရွိျပီ၊ သူသမီးက ဂရင္းကဒ္တင္ထားတာ က်လာလို႔ သူနဲ႔ဇနီးသည္ ၂ေယာက္ နယူးေယာက္ကို ေရာက္လာတယ္။ သမီးအိမ္မွာ လပိုင္းေလာက္ ေနျပီးေတာ့ ငါတို႔လင္မယား အိမ္ခန္းတစ္ခန္း ငွားေနတယ္။ ေထာက္ပံေၾကးရေပမဲ့ အလုပ္ရွိမွ ျဖစ္မွာမို႔လို႔ ရံုးေစာင့္အလုပ္ ၀င္လုပ္ရတယ္။ အလုပ္ရွင္ေပးသေလာက္ပဲ ရတာေပါ့။ ရတဲ့ေငြတဲ့ စား၀တ္ေနေရးေတာ့ ေလာက္ငွပါတယ္။ အေမရိကားမွာ သမီး ၂ေယာက္ေတာ့ ေရာက္ေနျပီ။ ျမန္မာျပည္မွာ သမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ သား၂ေယာက္ သူတို႔မိသားစုေတြ က်န္ေသးတယ္။ ေနာက္၁၀ႏွစ္ေနရင္ အေမရိကန္ စီတီဇင္ရမွာဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ ျမန္မာျပည္က်န္ေနတဲ့ သား၊ သမီး ၃ဦး မိသားစုကို အေမရိကားေခၚဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္.. လို႔ေျပာျပပါတယ္။ ၇၅ႏွစ္ ျမန္မာအဖိုးအိုရဲ့သရက္ပင္စိုက္ေနရင္း အလုပ္လုပ္ေန တာကို ေလးစား၊ အံ့ၾသမိပါတယ္။
စင္ကာပူအလုပ္အကိုင္မ်ား
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျမန္မာမ်ားသာမက၊ အာရွ၊ ဥေရာပ ႏိုင္ငံသားမ်ားစြာ စင္ကာပူကို အလုပ္လာလုပ္ျခင္း၊ ရင္းႏွီွးျမဳတ္ႏွံျခင္းေတြ အၾကီးအက်ယ္ လာလုပ္ေနၾကပါတယ္။ စင္ကာပူမွာေတာ့ အလုပ္ရဖို႔ အင္မတန္လြယ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လစာ နည္းပါတယ္။ အလုပ္ပြဲစားမ်းကို ေပးရတာနဲ႔ လုပ္ရတာနဲ႔ မကာမိေပမဲ့ အျခားနည္းမရွိပါ။ တရုပ္၊ကုလား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မ်ားနဲ႔ ယွဥ္ျပီး အလုပ္ရွာရတဲ့အခါ စင္ကာပူအလုပ္ရွင္မ်ားကလည္း ေစ်းကိုင္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာဘြဲ႔ရတစ္ေယာက္ စင္ကာပူမွာ လစာနဲ႔အိုဗာတိုင္ တစ္လ US$2000 ေလာက္ကို အလုပ္၀င္စအခ်ိန္မွာ ရႏိုင္ပါတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳရင့္က်က္သြားျပီး စင္ကာပူလက္မွတ္၊ စာေမးပြဲ၊ မာစတာဒီဂရီမ်ား ရျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ တစ္လကို လစာေငြ ေဒၚလာ၅၀၀၀ အထက္ရေလ့ရွိပါတယ္။ Oil & Gas, Off Shore အလုပ္မ်ားမွာေတာ့ တစ္လကို US$8000 အထက္ရၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစု ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား Work Permit မ်ားကေတာ့ တစ္လကို ေဒၚလာ တစ္ေထာင္ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ ရၾကပါတယ္။ အေမရိကားမွာ အေတြ႔အၾကံဳရွိျပီးသူမ်ားကေတာ့ စင္ကာပူလာအလုပ္လုပ္ရင္ လစာေကာင္းေကာင္း ရၾကမယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
နိဂံုး
အေမရိကားတြင္ အလုပ္အကိုင္မ်ားအေၾကာင္း အေတြ႔အၾကံဳမ်ားမွ အနည္းငယ္ေသာ ေရးသားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ႏိုင္ေသာသူ တီထြင္စြမ္းအားရွင္မ်ားေၾကာင့္အေမရိကားမွ ကမၻာ့ထိပ္တန္းကုမ႑ီမ်ား ေပၚေပါက္လာၾကပါတယ္။ (ဥပမာ. Microsoft, Intel, Google, Yahoo, GPS ..etc) ။ တကယ္ လုပ္ကိုင္ရေနရသူမ်ားအဖို႔ ဖတ္ရႈျပီး ပိုမိုတိုးတက္ေသာဘ၀သို႔ ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ပါေစ။
၀တ္မႈန္
၁၇၊ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၁
Subscribe to:
Posts (Atom)