ယခုမြန်မာပြည်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်နေသည်ကို သံသယဖြစ်နေသူများ၊ နောက်ကြောင်းပြန်သွားမည်စိုးရိမ်နေသူများ၊ ဦးသိန်းစိန်၊ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ကိုတော့ ယုံကြည်လာကြပြီဟု မျှော်လင့်ပါသည်။ ယခုဆောင်းပါးသည် စီးပွားရေးစိတ်ဝင်စားသူ လူငယ်၊လူကြီးများကို ရည်ရွယ်ပါသဖြင့် နိုင်ငံရေးစိတ်ဝင်စားသူများအတွက် ပေါ့ရွှတ်နေမည်ဖြစ်သည်။ စီးပွားနှင့်အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလုပ်ငန်းများ၊ မြန်မာပြည်တွင်းတွင် တွင်ကျယ်နေသော ခရိုနီ၊မိုနိုပိုလီနှင့်စစ်အာဏာရှင်တဖြစ်လဲ၊ လက်ရှိစီးပွားလုပ်နေသောစစ်ခေါင်းဆောင်များအား ယှဉ်ပြိုင်ရန်နည်းလမ်းမှာ ပညာရေးနှစ်စီးပွားရေးသာဖြစ်သည်။ မြန်မာပြည်တွင်းတွင် ဝင်ရောက်မယှဉ်ပြိုင်နိုင်သော်လည်း စိတ်ပျက်စရာမလိုပါ။ ကမ္ဘာတွင်ကြီးကျယ်နေသော ဂျာမဏီ၊ဂျပန်၊အမေရိကန်နှင့်တရုတ်၊ကိုးရီးယားတို့လည်း ပြည်ပရောက်သူတို့နိုင်ငံ သားများ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုသည် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍတွင်ပါဝင်သည်။
ပြည်တွင်းတွင် သမ္မတဦးသိန်းစိန်အစိုးရအားထုတ်မှုနှင့်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပံ့ပိုးမှုတို့ကြောင့်
၁။ မြန်မာပြည်တွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာများ လွတ်လပ်စွာကိုင်တွယ်၊ရောင်းဝယ်နိုင်ခြင်း
၂။ ကျပ်ငွေကို မှောင်ခိုဈေးပပျောက်သွားခြင်း၊ ငွေလဲနှုန်းတည်ငြိမ်လာခြင်း
၃။ လေဆိပ်အဝင်အထွက်များတွင် မြန်မာအချင်းချင်း ပြသနာမလုပ်တော့ခြင်း (သြော်..အမေရိကန်နိုင်ငံသားဆိုတော့ တော်တော်ကြာ ပြီပေါ့နော်…ဟူသော် နမိတ်ပြ၊ပိုက်ဆံတောင်းသည့် ဝန်ထမ်းများမရှိတော့ခြင်း)
၄။ မြန်မာ့ဆိပ်ကမ်းတွင်လည်း ကုန်အဝင်ထွက်များလွယ်ကူချောမွေ့လာခြင်း
၅။ ပြည်ပရောက်မြန်မာများအား 2012 မှစတင်ပြီးအခွန်ကောက်မှုရပ်စဲလိုက်ခြင်း (Singapore DTSG Double Tax မပေးရေးလှုပ်ရှားမှုအားမှတ်တမ်းတင်ပါသည်)။
၆။ နိုင်ငံတကာဘဏ်များ၊ ကုမဏီများ အခြေချလာခြင်း
နိုင်ငံရေးအားဖြင့်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်အတိုက်ခံ NLD ပါတီအား လွှတ်တော်တွင်ပါဝင်ခွင့်ရစေခြင်း၊ အမေရိကန်သမ္မတအိုဘားမားနှင့်မြန်မာသမ္မတဦးသိန်းစိန်တို့ အပြန်လှန်လည်ပတ်ပြီးစီးခြင်း၊ သမ္မတဦးသိန်းစိန်နှင့်လွှတ်တော်ဥပဒေကော်မရှင်ဥက္ကဌ ဒေါ်အောင် ဆန်းစုကြည်တို့၏ ပြည်ပခရီးစဉ်များ၊ တိုင်းရင်းသားများနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး၊ (ကချင်ပြည်နယ်စစ်ပွဲ၂နှစ်တာရပ်ဆိုင်းခြင်း)။ သယံဇာတကျိန် စာများ ဖြစ်သည့် ကျောက်စိမ်း၊ ပုလဲ၊ ကြေးနီ၊ရွှေနှင့်သတ္တုများ၊ လျှပ်စစ်၊ လူသားများပြည်ပထွက်လုပ်ကိုင်မှုအရေး စသည်တို့မှာ ပိုမိုကောင်းမွန်လာသည်ကိုတွေ့ရသည်။
● အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် မြန်မာ
မြန်မာများ စစ်အာဏာရှင်အောက်တွင် ဖိနှိပ်အုပ်ချုပ်ခံရပြီး၊ မွဲတေနေစဉ် မည်သူ့ကိုကျေးဇူးတင်ရမည်နည်းဟူသော မေးခွန်းကိုဖြေရလျှင် တရုတ်ပြည်မဟုတ်ပါ..ဟု ဖြေလိုပါသည်။ နံပါတ်(၁)မှာ ထိုင်းနိုင်ငံဖြစ်ပြီး၊ နံပါတ်(၂)မှာ မလေးရှားနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အမေရိကန်ကို နံပါတ်(၃)သတ်မှတ်ပြီး တရုတ်ကို နံပါတ်(၄)ဟုသတ်မှတ်လိုသည်။ အဘယ့်ကြောင့်တရုတ်ကို နံပါတ်(၁) မသတ်မှတ်ရသနည်း..ဆိုသော် တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ သယံဇာတများကို မတရားဈေး၊ ရေနစ်ရာဝါးကူထိုး ဆိုသကဲ့သို့ ကမ္ဘာကအဆက်ဖြတ်ခံထားရသော မြန်မာစစ်အစိုးရအား ပစ္စည်းအကြွေး ဈေးကြီးစွာရောင်းပြီး၊ အတိုးကြီးစွာငွေချေး၊ သော ချစ်တီးကုလားထက်ပင်ဆိုးဝါးသည့် စီးပွားရေးအမြတ်ထုတ်မှုများဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် အလွန်ဈေးကြီးလှသော တရုတ်စစ်တပ်မှ အဟောင်းစစ်လက်နက်၊ လေယဉ်၊ရေယဉ်၊သံချပ်ကာ၊အမြောက်၊ဒုံးပျံများကို ဈေးကြီးပေးဝယ်ပြီး ပိုက်ဘောမိသွားသော မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်များအတွက် အမေရိကန်ကိုချဉ်းကပ်ခြင်းရသည်။ ထိုနည်းသာ သူတို့ဆွေမျိုးဆက်အတွက်သာမက၊ နိုင်ငံအတွက်လည်း အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်ဟု သိရှိသွားဖြင်းဖြစ်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်မလေးရှားနိုင်ငံတို့သည် အလုပ်လက်မဲ၊ဆင်းရဲမွဲတေနေသော မြန်မာများ သန်းပေါင်းများစွား (ထိုင်း – ၆သန်းခန့်၊ မလေးရှား-၁သန်းခန့်) အလုပ်ပေးပြီး၊ တရားမဝင်နေထိုင်ခွင့်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကျေးဇူးတင်ခြင်း အဆင့်(၁)၊ အဆင့်(၂) သတ်မှတ်ပါသည်။
အမေရိကန်သည် ၂၀၀၇ သဃာအရေးအခင်းနောက်ပိုင်း ထိုင်း၊မလေးရှားရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သများများကို အလွန်မြောက်များစွာ လက်ခံ၊အလုပ်ပေး၊ဘဝသစ်ထူထောင်ပေးသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ငွေစက္ကူတွင် IN GOD WE TRUST ဆိုသော စကားလုံး ရေးထားသည်။ ဘုရားသခင်သည် ဆင်းရဲသားနှင့်မုဆိုးမများကို ပြုစုစောင့်ရှောက်သူအား နှစ်သက်ပါသည်။ ထိုစိတ်ထားမျိုးရှိသော အမေရိကန်အစိုးရက မြန်မာစစ်အစိုးရကို မပြောင်းလဲနိုင်သော်လည်း၊ ကုလသမဂ္ဂအကူအညီဖြင့် ဒုက္ခသည်များစွာလက်ခံပေးသဖြင့် ကျေးဇူးကြီးပါသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကို အင်္ဂလိပ်များတည်ထောင်ခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်လူမျိုး ဆရာကြီးယုဒသန်ကို မြန်မာ့အရေး အထူးလုပ်ဆောင်မှု ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ယုဒသန်ကောလိပ်ဟု စတင်တည်ထောင်ပေးခဲ့သည်။ ဆရာကြီးယုဒသန် Mr. Judson (ဂျပ်ဆန်) ဆိုသူမှာ ၁၈၁၂တွင် မြန်မာပြည်သို့ အမေရိကန်မစ်ရှင်အဖြစ် စတင်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာ-အင်္ဂလိပ်-ပါဠိ (၃)ဘာသာ အဘိဓါတ်ကိုပြုစုခဲ့သည်။ အလွန်ပျင်းစရာကောင်းလှပြီး အချိန်ကုန်လှသော အဘိဓါတ်ပြုစုခြင်းကို ဆရာကြီးလုံးဝမ လုပ်ချင်သော်လည်း တိုက်တွန်းသူများခြင်း၊ မြန်မာလူမျိုးများအတွက် အလွန်အကျိုးရှိခြင်းတို့ကြောင့် မိမိမလုပ်ချင်သော အလုပ်ကို နှစ်ပေါင်းများစွာ အဘိဓါန်ပြုစုခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်ခဲ့သည်။ ဆရာယုဒသန် ဟေဗရူနှင့်ဂရိဘာသာမှ မြန်မာဘာသာပြန်သော ခရစ်ယာန်သမ္မာ ကျမ်းစာ အုပ်သည် ယခုတိုင်၊ မြန်မာစာပေလိုက်စားသူများ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ဘာသာပြန်ရေးအတွက် လက်စွဲစာအုပ်ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ဘာသာပြန်လေ့လာလိုသူများ www.burmesebible.com/zawgyi.htm တွင်လေ့လာနိုင်သည်။ ထိုအမေရိကန်လူမျိုး မစ္စတာဂျပ်ဆမ် အား အင်္ဂလိပ်-အမေရိကန်စစ်ပွဲကြောင့် အင်္ဂလိပ်အစိုးရက မနှစ်သက်ခဲ့ပါ။ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ပထမစစ်ပွဲဖြစ်ပြီး မြန်မာတို့စစ်ရှုံး၊ မော်လမြိုင်၊တနင်္သာရီများကို ပေးအပ်ရသော စစ်ပြေငြိမ်းစာချုပ်အား မြန်မာဘုရင်က ဆရာကြီးဂျပ်ဆမ်ကို ယုံကြည်သောကြောင့် စကားပြန်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။ အင်္ဂလိပ်ကလည်း ဆရာကြီးဂျပ်ဆမ်ကို ယုံကြည်သည်။ ၂ဖက်စလုံးယုံကြည်သော ဆရာကြီးဂျပ်ဆပ်မှာ အံ့ဘွယ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာပြည်သို့ ထိုစဉ်ကအလွန်းဈေးကြီးသော ဂူဒင်းဘတ်ပုံနှိပ်စက်ကို တင်သွင်းပြီး၊ မြန်မာစာအုပ်များ စတင်ရိုက်နှိပ်သူဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်နှင့်မြန်မာများကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် ပထမဆုံးမြန်မာကောလိပ် Judson College ဟု အမည်ပေးခဲ့ပြီး ယခုအခါ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဖြစ်လာသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ Symbol အမှတ်သညှာအဖြစ် ကဗျာဆရာ၊သီချင်းဆရာများကရေးဖွဲ့ခြင်း၊ ဓါတ်ပုံမှတ်တမ်းတင်ခြင်းများတွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဝင်းအတွင်းရှိသော အင်းယားကန်၊ ဘွဲနှင်းသဘင်ခမ်းမ၊ သစ်ပုတ်ပင်၊ ဂျပ်ဆင်ဘုရားရှိခိုးကျောင်း…တို့ဖြစ်သည်။ မြန်မာလူမျိုးပထမဆုံး ဆရာဝန်၊ အင်ဂျင်နီယာကြီးများသည် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သူများဖြစ်သည်။ ကချင်လူမျိုးများအတွက် ကချင်စာပေကို တီထွင်ပြီး၊ အဘိဓါန်ရေးသားခဲ့သူ အိုလာဟယ်ဆင် ဆိုသူမှာလဲ အမေရိကန်နိုင်ငံသားဖြစ်ပြီး၊ သူ့အုတ်ဂူမှာ အမေရိကန်၊အိုမဟာမြို့တွင်ရှိရာ အမေရိကန်ရောက်မြန်မာနိုင်ငံသား၊ ကချင်လူမျိုးများစွာ အိုမဟာမြို့တွင် နှစ်စဉ်တွေ့ဆုံအမှတ်တရပွဲများလုပ်နေဆဲဖြစ်သည်။
ယခုတွင်အမေရိကန်သည် မြန်မာများနှင့်ဘယ်မျှအဆက်စပ်ရှိနေပါသနည်း…။ ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် ပါမေက္ခဟောင်းဆရာကြီး တစ်ပါးက ပြောသည်မှာ၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ဆရာဝန်များ ပြည်ပထွက်လာကြရာတွင် အရမ်းတော်သူများမှာ အမေရိကန်သို့ရောက်ရှိလာကြပြီး၊ အလုပ်ကောင်း၊ လစာကောင်းများရရှိနေကြသည်။ အတင့်တင့်တော်သူများမှာ စင်ကာပူတွင်လုပ်ကိုင်နေကြသည်။ တော်ပေမဲ့ ကြောက်ရွံစိုးရိမ်တတ်သူ၊ မစွန့်စားချင်သူများမှာ မြန်မာပြည်တွင်ကျန်ရစ်သည်…ဟုဆိုသည်။ ပညာတတ်များ၏ သားသမီးများသာမက စစ်အာဏာရှင်များ၏ သားသမီးများပါ အမေရိကန်သို့ ပညာသင်သွားနေကြဆဲဖြစ်ပါသည်။ ပညာရေး၊ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးတွင် အမေရိကန်သည် နောင်အနှစ်၅၀အထိ တရုတ်ပြည်က မကျော်နီုင်သေးဟု မြန်မာအစိုးရအတိုင်ပင်ခံအဖွဲ့ အစီရင်ခံစာကြောင့် မြန်မာစစ်အစိုးရ၊ အမေရိကန်သို့ချဉ်းကပ်ခြင်းဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ဆိုသည်။ မည်သို့ဖြစ်စေ အမေရိကန်အလွန်အရေးပါကြောင်း မည်သည့်မြန်မာလူမျိုးမှ မငြင်းနိုင်ပါ။
● တရုတ်ပြည်နှင့် မြန်မာ
လက်ရှိတရုတ်ပြည်ကြီးတိုးတက်နေသည်မှာ အံ့မခန်းဖြစ်သည်။ မြန်မာလူမျိုးများစွာ တရုတ်ပြည်သို့အလည်ဖြစ်စေ၊ စီးပွားရေးဖြစ်စေ၊ အစိုးရဝန်ထမ်း၊ စစ်ပစ္စည်းဝယ်ဖြစ်စေ သွားရောက်ဖူးကြသည်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်စီးပွာရေးသည် အမေရိကန်ကိုမှီပြီး တိုးတက်သွားသည်မှာ ငြင်းမရပါ။ အမေရိကန်သမ္မတနစ်ဆင် တရုတ်ခေါင်းဆောင် (ထိုစဉ်က မော်စီတုန်း၊ ချုအင်လိုင်း) တို့နှင့်တွေ့ဆုံပြီးနောက် တရုတ်စီးပွားပေါ်လစီပြောင်းသည်။ သို့သော် သိပ်မတိုးတက်သေး။ နိုင်ငံရေးကွန်မြူနစ်များက အဟန့်အတားဖြစ်နေ သည်။ ယခုမြန်မာပြည်တွင် စစ်အာဏာရှင်ဟောင်းတစ်စုက ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုမှုကို နောက်ပြန်ဆွဲနေသကဲ့သို့ဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၈၈တွင် မြန်မာပြည် ရှစ်လေးလုံးနိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုကြီးဖြစ်ခဲ့သည်။ မအောင်မြင်ခဲ့။ ၁၉၈၉တွင် ဆိုဗီယက်ရုရှားအင်ပါယာကြီးပြိုကွဲသွားပြီးး ရုရှားနိုင်ငံသည် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးများပြောင်းလဲသွားသည်။ ၁၉၉၀တွင် တရုတ်ပြည် ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုကြီးဖြစ်လာပြီးနောက် တရုတ်ခေါင်းဆောင်တိန်ရှောင်ဖိန့်က ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို အလွန်လျှင်မြန်စွာ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်သည် ၁၉၈၈တွင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲခွင့်ရရှိခဲ့သော်လည်း မပြောင်လဲခဲ့သဖြင့် ကမ္ဘာအဆင်းရဲဆုံးဘဝသို့ ရောက်ခဲ့သော်လည်း၊ ၁၉၉၀နောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးပြောင်းလဲမှုများကို အမျိုးသားစိတ်ဓါတ်ဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သော တရုတ်ပြည်ကြီးသည် အနှစ်၂၀အတွင်း အံ့မခန်းဖြစ်လာသည်မှာ မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ဖြစ်သည်။
တရုတ်အစိုးရ၏ အဓိကလုပ်ဆောင်မှုမှာ တရုတ်ခေါင်းဆောင်မိသားစုများ စီးပွားရေးမလုပ်ရေးပင်ဖြစ်သည်။ မလုပ်ရဟု မတာမြစ်ထားသော် လည်း၊ စီးပွားရေးလုပ်သူ၊ မိသားစုကြောင့် နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ လပ်စားမှုဖြင့် သေဒဏ်ပင်ပေးခြင်းများစွာကို အနှစ်၂၀ တရုတ်တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးတွင် တွေ့မြင်ရသည်။ ယခု၂၀၁၃တွင် ထိပ်တန်းလပ်စားမှုကြီးမှာ တရုတ်ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် XB ဖြစ်သည်။ တရားစီရင်နေဆဲဖြစ်သည်။ သူက သူ့မိန်းမနှင့်အမေရိကန်သို့ထွက်ပြေးသွားသော သူတို့ပြည်နယ်ရဲမင်းကြီး Police Head တို့၂ယောက် ဖေါက်ပြားနေခြင်းကို တရားရုံးတွင်ဖွင့်ဆိုသည်။ တရုတ်အစိုးရသည် လပ်ပေး၊လပ်ယူမှုများကို အပြင်ထန်အရေးယူသော်လည်း ဝိသမလောဘသများအချို့မှာ အစိုးရခေါင်းဆောင်များနှင့်ပေါင်းပြီးလုပ်စားနေဆဲဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များသည် ပညာတတ်ဖြစ်ရန် အားပေးသည်။ ပြည်ပရောက်တရုတ်အမျိုးသားများကို PR Permanence Residence အဖြစ်လက်ခံပြီး၊ တရုတ်ပြည်တွင် အိမ်မြေဝယ်ခွင့်ပေးသည်။ တရုတ်အစိုးရ၊ ပေါ်လစ်ဗျူရိုအဆင့်အထိ ပြည်ပရောက်တရုတ်လူမျိုးများကို နေရာပေးပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သမ္မတမဖြစ်ရန်အတွက် အိမ်ထောင်ဖက်၊ သားသမီးများ အခြားနိုင်ငံသားဖြစ်နေပါက သမ္မတမလုပ်ရဟု သတ်မှတ်ထားသဖြင့်၊ ပြည်ပရောက်မြန်မာ တတ်သိပညာရှင်များ၊ မြန်မာပြည်ပြန်လာ၊ နိုင်ငံရေးလုပ်ဖို့ မလွယ်လှပါ။ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး ပဲလုပ်ရန်ရှိသည်။
လက်ရှိတရုတ်ပြည်ကို ကြည့်ပါက တရုတ်ကုန်ပစ္စည်းများသည် အပ်၊ ခရမ်းချဉ်သီးမှအစ ဒုံးပျံ၊ ဂြိုလ်တု၊ ကွန်ပြူတာ၊ တယ်လီဖုန်း၊ နာရီ၊အကျီအဆုံး တကမ္ဘာလုံးသို့ တင်ပို့ရောင်းချနေသည်။ ဥရောပနိုင်ငံများက ဘုံးဈေး EU ဖွဲ့ပြီး၊ တရုတ်ကုန်ပစ္စည်းများစွာ ရောက်မလာရန်ကြိုးစားသည်။ အမေရိကန်အစိုးရသည် ၂၀၀၈ စီးပွားကပ်အပြီးတွင် တရုတ်ကုန်ပစ္စည်းများက ဈေးချို၊ ဒလဟောဝင်နေခြင်းကို ကာကွယ်ရန်၊ အမေရိကန်နိုင်ငံသားများအား လစာအလွန်မပေးတော့ပဲ၊ ဆေးကု၊ခံစားခွင့် Benefits များကိုလည်း လျှော့ခကာ ချွေတာစုဆောင်းစေခြင်း၊ ပြည်တွင်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများကို တရုတ်ပြည်ဈေးနှုန်းနှင့်ယှဉ်နိုင်အောင် တရုတ်စက်ရုံများ အမေရိကန်ပြည်သို့ ရွှေ့ပြောင်းလာစေခြင်းများ အပြင်းအထန်လုပ်ဆောင်သဖြင့် အမေရိကန်စီးပွားရေး နလံထလာသည်။ အမေရိကားသည် အလွန်အံ့သြဘွယ်ဖြစ်သည်။ အလွန်များပြားလှသော သယံဇာတများကြွယ်ဝလှပြီး၊ ကမ္ဘာထိပ်တန်း တက္ကသိုလ်ကြီးများရှိသည်။ ကမ္ဘာ့စစ်အင်အားအကြီးဆုံးဖြစ်သောကြောင့် အမေရိကားသည် စစ်စရိတ် အလွန်များပြားနေခြင်းတစ်ခုမှာ အားနည်းချက်ရှိသည်။
မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ ..အမေရိကန်သည် မြန်မာပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအတွက် နံပါတ်(၁) အရေးပါသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ရောက် မြန်မာလူမျိုးများတွင် တာဝန်ရှိပါသည်။
● တရုတ်၊ အမေရိကန်နှင့်စီးပွားရေးလုပ်ရန်
မြန်မာ့လက်ရှိပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ၂နှစ်ခွဲခရီးတာတွင် ဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်သော်လည်း၊ ထုံးစံအတိုင်း ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ တတ်သိပညာရှင်များရှားပါးမှုကြောင့်၊ အဂတိလိုက်စားမှုများဖြင့် (အိမ်မြေဈေးအလွန်ကြီးသွားဖြင်းကဲ့သို့ စီးပွားရေးပြသနာများစွာ ရှိပါသည်။ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှတ်နှံမှုများကလည်း Infra Structure ဟုခေါ်သော Audit, Insurance များကို နိုင်ငံတကာအဆင့်မလုပ်နိုင်သေး။ ၂၀၁၅နောက်ပိုင်းမှာ လုပ်မည်ဆိုသဖြင့် စာရင်းစစ်များ အာဏာလုံးဝမရှိပါ။ မိမိရင်းနှီးသော စက်ရုံပစ္စည်းများအတွက် အာမခံ Insurance စနစ်လည်းမရှိသောကြောင့် ရင်းနှီးမြှတ်နှံသူများသည် ဗဟိုအစိုးရနှင့်သာ တိုက်ရိုက်စာချုပ်လုပ်ကိုင်ကြသည်။ ဒေသအစိုးရကို လုံးဝမယုံသဖြင့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှတ်နှံသူ ဥပမာ .. စားသောက်ကုန်စက်ရုံများ၊ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားပေးစက်ရုံများ … အသေးစား၊ အလတ်စားစက်ရုံရင်းနှီးမှုများ မလာကြသေးပါ။ Service Industry ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများသာ များပြားစွာရောက်လာကြသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းများစွာ ဝင်ရောက်လာသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသည် ယခုအခါ တရုတ်ပြီးလျှင် ဒုတိယအကြီးဆုံးရင်းနှီးမြှတ်နှံသူ ကန်ဒေါ်လာ ၃၀ဘီလျှံ စာရင်းပေါက်နေပြီဖြစ်သည်။ စာရင်းပေါက်သော်လည်း တကယ် ငွေ၊ပစ္စည်းများ တင်သွင်း၊လုပ်ကိုင်ရန် စောင့်ကြည့်နေသူများစွာလဲရှိသည်။ Infra Structure မြင်သာသော လျှပ်စစ်၊ ရေ၊ လမ်းပမ်းဆက်သွယ်ရေး၊ အခွန်အကောက်စနစ် စသည်တို့သည် လပ်စားမှုများ၊ ကြိုးနီစနစ် (အာဏာပြမှုများ) လွမ်းမိုးနေဆဲဖြစ်ပါသည်။
နိုင်ငံခြားနှင့်မြန်မာပြည် တိုက်ရိုက်စီးပွားရေးလုပ်ပါက ငွေ၊ ပစ္စည်း ပို့ပေးရေးတွင် ယုံကြည်မှု Trust Building အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ ၂၀၁၀ မြန်မာအလုပ်သမားများ ဂျပန်ကခေါ်မည်ဆိုသဖြင့် အလုပ်ပွဲစားကုမ္ပဏီအုပ်စုတစ်ခု ဂျပန်နိုင်ငံရောက်သွားသည်။ ဂျပန်အစိုးရနှင့်ကုမ္ပဏီများက တစ်ပတ်ကြာဆွေးနွေးပြီး၊ နောက်ဆုံးနေ့တွင် ဂျပန်အစိုးရအလုပ်သမား တာဝန်ခံက စကားတခုပြောသည်။ Sorry, I don’t want Myanmar Manpower ဟူသောစကားကို ယဉ်ကျေးစွာပြောသည်။ ခင်ဗျားတို့က မြန်မာအလုပ်သများ တော်ကြောင်း။ အမိန့်နာခံကြောင်း၊ ပညာတတ်ကြောင်းတွေချည်းပြောနေတာ ..ငါတို့မယုံဘူး။ မင်းတို့က လေပဲကျယ်နေတယ်။ ငါတို့ယုံတာ မင်းတို့နိုင်ငံမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တစ်ယောက်ပဲ ရှိသလိုပဲ …ဟု ပြောသွားပါသည်။ ဘာပဲဖြစ်ပါစေ..ယခုအခါ ဂျပန်များယုံသော၊ လေမကျယ်သောလူများတွင် သမ္မတဦးသိန်းစိန်လည်း ပါဝင်သွားပြီဖြစ်သည်။
● အမေရိကန်ကို မြန်မာ၊ တရုတ်တို့ယုံကြည်ခြင်း
ကျနော် စင်ကာပူမှာနေသည်။ တရုတ်ပြည်မှ ကလေးအဝတ်အစားများ၊ မိန်မအဝတ်အစားများကို ကွာလတီကောင်းကောင်း၊ ဈေးနှုန်းချိုချိုဖြင့် တရုတ်ပြည်သို့ ကိုယ်တိုင်သွားရောက်ဝယ်ယူသည်။ DHL ဖြင့် စင်ကာပူသို့ ပြန်ပို့ပြီး အမြတ်၃ဆခန့်ဖြင့် ရောင်းချသည်။ မိမိပစ္စည်း အရည်သွေးကောင်းဖို့အတွက် ထုတ်လုပ်သူ တရုတ်စက်ရုံများကို ရွေးချယ်ရပါသည်။ တရုတ်ပြည်တွင်လည်း လူလည်ကြီးများစွာရှိသည်။ အမေရိကန်လူလည်ကြီး (အဖြူကောင်)က တရုတ်ပြည်တွင် စက်ရုံထောင်ပြီး တနပ်စား၊ အရည်သွေးနှိမ့်ပစ္စည်းများကို မြန်မာလူမျိုးကဲ့သို့ ဘုမသိ၊ဘမသိ စီးပွားရေးလုပ်သူများကို လိမ်စားနေသည်။ အမေရိကန်၊ စင်ကာပူမှ လာဝယ်ပါက သိပ်မလိမ်စားရဲကြပါ။ သူတို့လည်း ရေရှည်ရပ်တည်ဖို့ အမေရိကန်၊ ဥရောပဈေးကွက်ကို မှီနေရသဖြင့် အမေရိကန်၊ ဥရောပသို့ တင်ပို့ကုန်များကို အထူးအရည်သွေးကောင်းအောင် ISO များဖြင့် စနစ်တကျလုပ်ဆောင်သည်။ စင်ကာပူမှလာဝယ်လျှင် အသင့်တင့်လေးစားသော်လည်း၊ မြန်မာပြည်မှ တိုက်ရိုက်လာသာသူများကို အချဉ်ဖမ်းချင်သည်။ ထို့ကြောင့် စင်ကာပူမှငွေပေးချေပြီး၊ စင်ကာပူသို့ တင်ပို့စေသည်။ စင်ကာပူတွင် ဖေါက်ထုတ်စစ်ဆေးပြီးမှ တခြားနိုင်ငံသို့ ထပ်မံတင်ပို့သည်။ ဤပွဲစားနည်းလမ်းဖြင့် စင်ကာပူသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ ယုံကြည်မှုရရှိပြီး နေချင်း၊ညချင်း အနှစ်၄၀အတွင် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်လာသည်။
မိတ်ဆွေ အမေရိကန်နှင့်ဥရောပ၊ ဂျပန်၊ကိုးရီးယားမှာ နေသည်။ ပစ္စည်းများ တိုက်ရိုက် မြန်မာပြည်သို့ပို့ပါက စက်ပစ္စည်းများဆိုလျှင် အခွန်လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးသည်ဟု မြန်မာအစိုးရက ပစ္စည်း၅၂၇မျိုး စာရင်းကျေငြာထားသည်။ သို့သော် …. ဆိပ်ကမ်းလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများတွင် အရိုးစွဲနေသောနည်းလမ်းများ မပျောက်နိုင်ပါ။ နောက်၅နှစ်ကြာလည်း ပျောက်ဖို့မလွယ်ပါ။ မိမိပစ္စည်း တင်ပို့၊တင်သွင်းလိုလျှင့် ပွဲစားကုမ္ပဏီတစ်ခုကို ယုံကြည်စွာအပ်နှံငှားရမ်းလိုက်ချင်းနည်းသာ အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ မိမိကိုယ်တိုင် ပစ္စည်းတင်ပို့၊ တင်သွင်း လုပ်ပါက အလွန်စိတ်ညစ်စရာကောင်းသည်။ ဥပမာ ဂျပန်ကားကို US$2000 ဖြင့်ဂျပန်တွင်ဝယ်သည်။ သင်္ဘောတင်သွင်းခ US$500 ပင်မပေးရ။ ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းနှင့်ကားမှတ်ပုံတင်ခြင်းအလုပ်များတွင် အခွန်နှင့်အထွေထွေစရိတ် US$5000 ကျော်ကုန်သည်။ ကားဈေးကွက်တွင် US$15,000 ဖြင့်ရောင်း၊ဝယ်နေကြသည်။ Inflation ဖေါင်းပွမှုဆိုသည်မှာ လောလောဆယ် မြန်မာပြည်တွင် အလွန်ကြီးသည်။ အိမ်မြေဈေးကြီးသွားရခြင်းမှာ ဖေါင်းပွမှုဖြစ်သည်။ ရယ်စရာရေးရလျှင့် ဖေါင်းပွအောင်လုပ်သူများ မိမိခန္တာကိုယ်လည်း ဘီယာ၊ဝက်သားများဖြင့် ဖေါင်းပွပြီး ငွေဖိစီးမှုဖြင့် စောစောသေသွားနိုင်သည်။ သတိထားရန်ဖြစ်သည်။
အမေရိကန်ရှိမိတ်ဆွေ၊ မြန်မာပြည်သို့ ဘယ်ပစ္စည်း တင်ပို့မည်နည်း၊ မြန်မာပြည်ထွက်ပစ္စည် ဘယ်ပစ္စည်းအမေရိကန်သို့ တင်သွင်းမည်နည်း။ စဉ်းစားနေသူများစွာရှိသည်။ လက်တွေ့လုပ်ဖို့ အကြံကြီးကြံနေသူ လူဦးရေများသည်။ အချို့သူများက ..ဟာ ဘလူးလေဘယ် အလုံး၂၀လောက်၊ ဒန်ဟီးဆေးလိပ်၊ ကျူးဘားဆေးပြင်းလိတ်၊ အမေရိကန်က အိုင်ဖုန်း၁၀လုံး၊ အမျိုးသမီးအိတ် ၂၀လုံး မြန်မာပြည်သယ်သွားလိုက်။ ရန်ကုန်လေဆိပ်မှာအခွန်ပေးလိုက်ပြီး ရန်ကုန်မှာကိုယ့်မိတ်ဆွေတွေကိုပဲ ပြန်ရောင်း။ အမေရိကန်ကို အပြန်မှာ ငါးဖယ်၊ လဘက်၊ ပုဇွန်၊ သီဟိုစေ့၊ တတ်နိုင်ရင် ကျောက်စိမ်း၊ပတ္တမြား၊ပုလဲ သယ်ပြန်သွား … ပေးစရာရှိတာပေးလိုက်၊ အိုကေတယ် ..ဟုပြောဆို၊ လုပ်ကိုင်နေသူများလည်း ရှိသည်။ ဒါမျိုး တရားမဝင်လုပ်သူများကို ကျနု်ပ် အားမပေး။
မြန်မာပြည်တွင် လခစားပြန်လုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါ။ စင်ကာပူ၊ အမေရိကန် လစာရရန် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရင်းနှီးမြှတ်နှံ၊ သွားရောက်လုပ်ကိုင်နေသော ကုမ္ပဏီကြီးများထံမှ အလုပ်ရရန် ချဉ်းကပ်ခြင်း၊ Job Fare များလုပ်ခြင်းဖြင့် လစာကောင်းကောင်း အလုပ်ရနိုင်သော်လည်း၊ မြန်မာလစာငွေဖြင့် ပေးလေ့ရှိသည်။ စင်ကာပူ၊အမေရိကန်လစာဖြင့် ပေးရန် မဖြစ်နိုင်သေးပါ။ ၂၀၁၅နောက်ပိုင်းမှ ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။ လောလောဆယ် တနိုင်လုပ်ရန် အကောင်းဆုံးမှာ တရုတ်ပြည်မှ အမေရိကန်၊ဥရောပသို့ တင်ပို့သော ပစ္စည်းများကို ရွေးချယ်ဝယ်ယူပြီး၊ မြန်မာပြည်သို့ တင်ပို့ရောင်းချသည့် တစ်နိုင်တစ်ပိုင် လုပ်ငန်း၊ ဒေါ်လာ ရာဂဏန်း၊ ထောင်ဂဏန်းမျှသာ ရင်းနှီးလုပ်ကိုင်၊ စမ်းသပ်ရန်ဖြစ်သည်။ ထိုအလုပ်ကို မြန်မာပြည်တွင်းမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ မလုပ်နိုင်ကြပါ။ နိုင်ငံခြားအတွေ့အကြုံရှိသော ဦးတေဇ၊ ဦးဇော်ဇော်တို့၏ မိတ်ဆွေ၊ ဆွေမျိုးများကတော့ မြန်မာ-နိုင်ငံခြား တိုက်ရိုက်လုပ်ကိုင်နိုင်ပါသည်။ သူတို့မှာ စီးပွားရေးတွင် နိုင်ငံတကာမှယုံကြည်မှု ရထားပြီးဖြစ်သည်။ ကျနော်တို့ိလို အမျိုးလဲမတော်၊ ပိုက်ဆံအတင့်သင့်ရှိသူများ၊ အခုမှစပြီး စီးပွားလုပ်သူများအတွက် ယုံကြည်မှုရအောင် ၂နှစ်လောက် ကြိုးစားရပါဦးမည်။
ပစ္စည်းဈေးနှုန်းကို အလွယ်တကူစုံစမ်းနိုင်ပါသည်။ တရုတ်ဘီလျှံနာသူဌေးကြီး (ယခင်က စက်ဘီးစီးပြီး၊ တိုးရစ်ဂိုက်လုပ်ခဲ့သူ) တီထွင်ဖန်တီးခဲ့သော အလီဘာဘာအင်တာနက် www.alibaba.com တွင် ဘာပစ္စည်းမဆို ဈေးနှုန်းနှင့်သတ်မှတ်ချက် Price & Specification အလွယ်တကူကြည့်နိုင်သည်။ ကြိုက်နှစ်သက်ပါက ခလုပ်နှိပ်ပြီး Quotation & Latest Price, Shipment ဈေးနှုန်း၊ တရက်တည်းနှင့်ရသည်။ ဈေးနှုန်းကြိုက်ပါက အရည်အသွေးစစ်ဆေးရန်ဖြစ်သည်။ ဒေါ်လာထောင်ဂဏန်းပစ္စည်းမှာယူမှုအတွက် တရုတ်ပြည်သို့သွားကြည့်ရန် မသင့်ပါ။ ဒေါ်လာသောင်းဂဏန်း ပစ္စည်းမှာလိုပါက သွားကြည့်ဖြစ်အောင်ကြည့်ရမည်။ ပစ္စည်းဝယ်ပြီး သင်္ဘော၊လေယာဉ် DHL ပေါ်တင်ပြီးသည်အထိ မိမိကိုယ်တိုင်လိုက်ကြည်ဖို့လိုသလို၊ မြန်မာပြည်ရောက်လျှင်လည်း ပစ္စည်းထုတ်ဖို့ မိမိကိုယ်တိုင် (သို့မဟုတ်-ယုံကြည်သူတစ်ဦး) လိုအပ်သည်။ လူလိမ်လူညာများသည် မိမိဘယ်လောက် ရိုးသားဖြောင့်မတ်သလဲအပေါ် မူတည်သည်။ မိမိသည် သောက်စား၊ ပျော်ပါး။ စီးပွားရေးသမားဖြစ်ပါက ဟေးလားဝါးလာ၊ မိတ်ဆွေများသာရရှိပြီး မိမိစီးပွားလုပ်ငန်းနှင့်ရင်းနှီးမြှတ်နှံမှု ဒေါ်လာသန်းဂဏန်းလည်း တခဏတွင်း ဆုံးရှုံးသွားနိုင်သည်။ လူလိမ်များကြောင့်ဖြစ်စေ၊ မိမိမကျွမ်းကျင်၊ပျော်ပါးစိတ်ထားကြောင့်ဖြစ်သည်။
တရုတ်ပြည်အကြောင်း အောက်ဖေါ်ပြပါ မြေပုံဖြင့် အစပြုလေ့လာရမည်ဖြစ်သည်။ မည်သည့်ပစ္စည်းသည် တရုတ်ပြည် မည်သည့်မြို့တွင် အမြောက်အများထုတ်လုပ်ကြသနည်း…ဆိုသည်မှာ လုပ်ရင်းကိုင်ရင်း ကြွမ်းကျင်၊ သိရှိသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ အချိန်ရလျှင် အမေရိကန်မှ တပတ်ရစ်စက်ပစ္စည်းများ မြန်မာပြည်သို့တင်ပို့ရေး၊ တပတ်ရစ် လျှပ်စစ်ဓါတ်အားပေးစက်ရုံငယ်များ၊ စားသောက်ကုန်စက်ရုံကလေးများ ဈေးနှုန်းချိုသာစွာဝယ်ပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံသို့တင်ပို့ခြင်းကို ရေးသားလိုပါသည်။ ဇော်အောင် (မုံရွာ) စက်တင်ဘာ ၁၂၊ ၂၀၁၃ (မိုးမခမှပြန်လည်ဖေါ်ပြသည်)။

- See more at: http://moemaka.com/archives/38008#sthash.wb9X0FUH.dpuf
